Çevreye duyarlı stratejilerin işletmelerin rekabet avantajına ve finansal performansına etkisi: Türk konaklama sektörü üzerine bir araştırma

Abstract

Çalışmanın amacı, konaklama sektöründe faaliyet gösteren otel işletmelerinin çevreye duyarlı stratejilerinin işletmelerin rekabet avantajına ve finansal performansına etkisinin tespit edilmesidir. Araştırma Kaynak Bağımlılığı Teorisi kapsamında ele alınmaktadır. Araştırma kapsamında, yedi farklı şehirdeki 157 otel yer almaktadır. Araştırmanın örnekleminin tespitinde tesadüfi örneklem türlerinden kolayda örneklem yöntemi tercih edilmiştir. Veri toplama yöntemi olarak ise anketle veri toplama tekniği kullanılmış ve elde edilen verilerin analizinde SPSS 22 Paket programı ve SPSS PROCESS kullanılmıştır. Araştırmada güvenilirlik analizi, faktör analizi, frekanslar, varyans analizleri, korelasyon analizi ve regresyon analizi yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda ölçeklerin güvenilirlik katsayıları ve faktör değerlerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Regresyon analizi sonucunda ise çevreye duyarlı stratejilerin otel işletmelerinin finansal performansını arttırdığı ve rekabet avantajı kazandırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Ancak çevreye duyarlı stratejilerin otel işletmelerinin finansal performansına etkisinde rekabet avantajının mediyatör rolü anlamlı değildir. Ayrıca otellerin zincir otel olma, çevre yönetim belgesine sahip olma, kalite belgesine sahip olma, yıldız sayısı gibi faktörlerin rekabet avantajı elde etme ve finansal performansın artmasına yardımcı olduğu soncuna ulaşılmıştır. Bu çalışma kapsamında orijinal bir çevreye duyarlı konaklama işletmeciliği ölçeği geliştirilmiştir. Çalışma, kullanılan ölçeğin Türkiye'deki konaklama sektörü dinamiklere göre oluşturulmuş olması ve bakımından diğer çalışmalardan ayrılmaktadır.

The aim of this study is to determine the effect of environmentally friendly strategies on financial performance and competitive advantage of hotel enterprises operating in accommodation sector in Turkey. The research is handled within the scope of Resource Dependence Theory. The research included 157 hotels in 7 different cities. In this study, simple random sampling method, which is one of the random sample types, was preferred. The questionnaire technique was used as the data collection method, SPSS 22 and SPSS PROCESS package program was used in the analysis of the obtained data. Reliability analysis, factor analysis, frequencies, variance analysis, correlation analysis and regression analysis were performed. It was determined that the reliability coefficients and factor values of the scales were high. As a result of the regression analysis, it is concluded that environmentally friendly strategies increase the financial performance of hotels and provide competitive advantage. However, the mediator role of competitive advantage in the impact of environmentally friendly strategies on the financial performance of hotel establishments is not significant. In addition, it has been concluded that the factors such as being a chain hotel, having an environmental management certificate, having a quality certificate, number of stars help to gain competitive advantage and increase financial performance. Within the scope of this study, an original environment-friendly accommodation management scale is developed. Thus, this study differs from other studies in that the scale, which is developed according to the dynamics of the accommodation sector in Turkey.