Paranın toplumsal yeniden üretimi: Merkez Bankası iletişim politikaları

Abstract

Bu tez, politik alan ile ekonomik alan arasında salınan bir kurum olarak merkez bankası ve onun iletişim politikaları üzerinden, finansal sermaye, devlet, ideoloji, toplum tarafına bakan bir projeksiyon arayışındadır. Bu doğrultuda, merkez bankası iletişim politikalarını, paranın toplumsal yeniden üretim güzergâhının finansallaşma sürecindeki merkezi bir uğrağı olarak ele almakta; merkez bankasını, öncelikle ekonomiye ilişkin bir anlatı inşa edip, daha sonra bu anlatı üzerinden toplumsal aktörlerin bilişlerine, psikolojilerine, beklentilerine vb. seslenen, onları bu anlatıyı paylaşmaya çağıran esas olarak bir ideolojik kurum olarak tasavvur etmektedir. Finansallaşma sürecinde ulusal merkez bankalarının, ekonomi-politik ve kültürel alanlarının tam da kesişim noktasında yer alan konumuna açıklık kazandırmakta; merkez bankası iletişiminin toplumsal alanı düzenleme kapasitesini gündeme getirmektedir. Bu çerçevede, para politikası ideolojisinin kristalize olduğu asıl zemin olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının temel iletişim metinlerine, söylem analizi yöntemi ile eleştirel bir perspektiften bakılmakta; kapitalizmin finansallaşma uğrağında daha da görünürlük kazanan alanların, kurumlar, sınıflar arası ilişki hatlarının ve/veya toplumsal antagonizmaların metinlerdeki kuruluş biçimi değerlendirilmektedir.

This thesis seeks a projection facing financial capital, the state, ideology and society through central bank as an institution that oscillating between the political field and economic field and its communication policies. In this context, the central bank communication policies are considered to be a central moment of the route of the social reproduction of money in the process of financialisation; central bank is mainly conceived of as ideological institution that primarily constructs a narrative about the economy, later speaks to cognitions, psychologies, expectations of social actors over this narrative and calls them to share this narrative. This thesis clarifies to the position of national central banks located in the intersection of political economy and cultural fields in the process of financialization; raises regulatory capacity of the social field of centrak bank communication. In this context, main communication texts of the Central Bank of the Rebuplic of Turkey as the essential ground that becomes a concrete of the ideology of monetary policy are discussed by the method of discourse analysis from a critical perspective; is considered the construction form in texts of relation lines and/or social antagonisms between classes, institutions, fields that are more visibility in the process of financialization