27 Mayıs 1960 Askeri Müdahalesinin Türk romanına yansımaları

Abstract

Çalkantılı dönemlerden geçen Türkiye‟de, birden çok askerî darbe ve darbegiriĢimi yaĢanmıĢtır. 27 Mayıs 1960 Darbesi, Türkiye Cumhuriyeti‟nde yapılmıĢ ilkaskerî darbedir. Bu darbenin süreci, nedenleri ve sonuçları toplumsal krizlere veçatıĢmalara neden olurken romancılara da önemli malzemeler sunmuĢtur. Türkromancısı yeni konulara açılmıĢ ve bu mesele hakkında yorum yapabilecek konumagelmiĢtir. Bazı romancılar 27 Mayıs‟ı bir devrim niteliğinde kurgularken, bazıları dameseleye darbe gözüyle bakmıĢ ve öylece kurgulamıĢtır.Roman, bir edebî tür olmakla beraber zengin sosyolojik bulgu sunan ve aynızamanda yazarların düĢünce dünyasını anlamak için kapı aralayan önemli bir veridir. BuçalıĢmada, 27 Mayıs 1960‟tan günümüze kadar yayınlanmıĢ romanlarda 27 Mayıssürecinin ve 27 Mayıs‟ın nasıl ve hangi bakıĢ açısıyla iĢlendiği, yazarların daha çokhangi konular üzerinde yoğunlaĢtığı ortaya konulmaya çalıĢılmıĢtır. AraĢtırmanınamacına uygun olarak söz konusu dönemin Türk romanına yansıması dönemin önemliolayları baĢlıklandırılıp romanların yayına çıkıĢ tarihine ve siyasi ideolojik bakıĢ açısınagöre sıralanarak ilgili baĢlık altında değerlendirilmiĢtir. Böylelikle konuya bakıĢaçısının nasıl verildiği ve tarihî seyri içerisinde, roman dünyasında zihinsel dönüĢümünhangi yönde değiĢtiği görülmüĢtür.Anahtar Kelimeler: 27 Mayıs, darbe, roman, Demokrat Parti.

Turkey, having gone through turbulent periods, has experienced many coups andcoup attempts. The May 27, 1960 is the first coup staged in Turkish Republic. Theprocess, causes and effects of this coup have both led to social crises and conflicts andprovided novelists with substantial materials. Turkish novelists began to dwell on newsubjects and reached a position where they can comment on this insurgency. Whilesome novelists fictionalised May 27 as a revolution, some of them regarded the matteras a coup and fictionalised it in this manner.A novel is both a literary genre and a crucial data providing comprehensivesociological findings and helps us understand authors‟ sight of world. The aim of thisstudy is to reveal how and in which perspective the May 27 process and incident havebeen treated and which topics authors have mainly focused in the novels published sinceMay 27, 1960. In accordance with the purpose of the study, the reflection of the periodon Turkish novel was adressed within the scope of the relevant topic by outlining thehighlights of the period and sorting them regarding the publishing date and politicalideological viewpoints of novels. Therefore, it was seen how the viewpoint on the issuewas represented and in which direction the cognitive transformation occurred in theworld of novel.Keywords: May 27, coup, novel, Democrat Party.