XVII. ve XX. yüzyıllar arası Kırıkkale ve çevresindeki mimari eserler

Abstract

8. ÖZET Bu çalışmada, yurt kalkınmasında büyük öneme sahip olan endüstriyel ve ekonomik faaliyetlere ev sahipliği yapan Kırıkkale çevresinin tarihsel zenginliğini ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu yörede bulunan, XVIII. yüzyıldan Cumhuriyet dönemine kadar tarihlenebilen mimari eserler incelenmiştir. İnceleme beş bölümden oluşmuştur. Giriş bölümünde, konunun tanımı yapılmış ve çalışma yöntemi anlatılmıştır. İkinci bölümde, inceleme yapılan yerleşim birimlerinin coğrafi özellikleri ve tarihçeleri incelenmiştir. Üçüncü bölümü katalog oluşturmaktadır. Bu bölümde incelenen yapılar ev, konak, mektep, imalathane, cami, türbe, köprü sıralamasına göre incelenmiştir. Dördüncü bölüm değerlendirme bölümüdür. Bu bölümde bütün yapılar plan özelliklerine, mimari anlayışlarına, süslemelerine, yapı malzemelerine göre karşılaştırılmış, bu özelliklere göre genellemeler yapılmıştır. İncelenen yapıların büyük bir çoğunluğunu evler oluşturmaktadır. Keskin evleri genellikle iki katlı olarak düzenlenmiştir. Tek katlı olan evler çok az sayıdadır. Evler çoğunlukla orta sofalı olarak düzenleniştir. Evlerin neredeyse tamamında ocak bulunmaktadır. Bazı evlerin alt katları kiler olarak kullanılırken bazılarınınki ahır olarak kullanılmaktadır. Alt kat ile üst kat bağlantısı bir merdivenle sağlanan evlerde cumba uygulamasıyla karşılaşılır. Evlerin üst katlarında bulunan balkonlar genellikle ahşap direkler ve kemerlerle dışarı açılmaktadır. Malzeme olarak alt katlarda taş malzeme kullanılmış ve duvarlar kalın tutulmuştur. Hımış tekniği kullanılan üst kat duvarları ise ince tutulmuştur. Düz damla örtülü olan evlerin üstü kırma çatıyla kapalıdır. Diğer yapılar ise yöreye has özellikler göstermektedir. İmalathanelerde, okullarda, camide ve türbede taş malzeme kullanılmıştır. Süsleme, evlerin tavanlarında yoğunlaşırken camide, giriş kapısı ve mihrap kısmında yoğunluk kazanmaktadır. 102

9. SUMMARY In this study the historical walth of Kinkkale's arround that was homeland to industrial and economical activites having much importance for country's development is tried to indicate in this region architectial statues that are dated from XVIII. centuries to republic term are examinated the examination consist of five of subject is done and the method of stady is told. İn the second section, the geographic features and histories of the inhabitance centers that were examinated, are examinted. The catalogue constitues the third section. In this section the statues examinated such as home, scholl, mosque, tomb, bridge, inn, factory are examinated according to sequence. The fourth section is the evaluation section. İn this section the whole statues are constracted according to their plan features, architectial perspective, ornaments and their constraction metarial for those features generalize are done. Examinated contractions are generally consisted from hames. Sharp homes generally are ordened as two floars. The floar homes are in very few numbers. The homes generally are ranged as middle halls. There are almost stives in all homes. While the floor of some houses are used as pantry, the others are used as barn. The houseses in which the connection between up floor. And downfloor provided with stairs cumba application is come up with. The balcons that are upstairs of houses are opened out generally with wood columns and girdle. As metarial in downfloors stone are used and walls are constituted as thick, instead in upfloors walls are constituted as thin. The homes that covered with smooth ceiling are closed with roof. Other constructions, in other exchange, show some features those familiar with to region. In factories, schools mosques and tombs are used. Stone metarials. While or nament condenses in houses ceilings, in section of mosques, entrance door and niche gain density 103