Halgurd-Sakran Milli Park`ında doğal bileşenlerin sınıflandırılması ve sürdürülebilir koruma koşulları

Abstract

Halgurd-Sakran Milli Parkı 2011 yılında Irak'ın en kuzeyinde olan Irak-İran-Türkiye üçgeninde kurulmuştur. Milli park, Irak bölgesi içindedir. Parkın merkezi yönetimi Choman bölgesidir. Bu milli park ismini Hasarost sıra dağlarında konumlanan Halgurd ve Sakran dağlarından alır. Halgurd Dağı'nın zirvesi deniz seviyesinden 3607 metre yükseliktedir. Bu dağ Irak'taki en yüksek dağdır. Choman dağlık bir alandır ve milli parkın toplam alanı 1100 km2dir.Bu çalışmada jeoloji, jeomorfoloji, hidrografya, iklim, toprak, flora ve fauna gibi doğal yapılar üzerinde genel bir sınıflama yapılmıştır. Bu doğal park ile ilgili bilgiler çok sınırlıdır. Bu araştırmada verileri toplamak için çeşitli teori ve modellerin yanı sıra, CBS, ve uzaktan algılama yöntemleri kullanılmıştır. Jeomorfoloji birimler ile iklim ilişkilendirilmiş ve bu bağlamda hidrografya ve toprak özellikleri birlikte ele alınmıştır. Bazılara bu alana has olan flora ve fauna da incelenmiştir.Araştırma alanı, özellikle çiçek, küçük orman ve ot gibi çeşitli bakımından oldukça zengindir. Kuşlar, memeliler, sürüngenler gibi bazıları fermantasyona neden olabilen ve aynı zamanda ölebilen fauna, global standartlara göre bu parkın en iyi korunan doğal alan olduğunu ortaya çıkarmaktadır. Milli park, bütün mevsimlerin görülebildiği ve bazı yerlerde bir sene boyunca karın erimeden yerde kalabildiği bir alandır. Alanda birçok nehir, su kaynağı ve bataklık vardır. Milli park içerisinde yer alan yeryüzü şekilleride zengindir. Bu çalışma yüksek lisans araştırması amacıyla, bu milli park üzerinde gerçekleştirilen ilk akademik çalışmadır.Halgurd-Sakran milli parkı 2012 yılında Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından dünyanın milli parklarından biri olarak belirlenmiştir. Böyle büyük bir ulusal parkı inşa etmek, turizmin tüm doğal yapılarını korumak için büyük önem taşımaktadır ve aynı zamanda turizm ile külterel değişimin var olacağı önemli bir kaynaktır. Ayrıca bu Park, doğal koruma açısından Irak genelinde tek olduğu için, Irak genelindeki de tanınmaktadır. Irak son yüzyılda savaş ve yıkım altındaydı ve bu süreçte binlerce tür bitki ve hayvan yok oldu. Bu yüzden bu milli park, bu proje ile doğayı korumak için ve yeni doğa koruyucuları ortaya çıkarabilmek için çok önemli bir kaynaktır.Antahtar Kelimeleri: Milli Park, Koruma Alanı, Flora ve Fauna, Sürdürülebilirlik, Doğa.

Halgurd-Sakran National Park was established in 2011 at the very end of Iraq near the triangle among Iran-Turkey-Iraq. The site of national park is placed within the frame of Iraq territory. The central administration of this national park is Choman region. This national park is named after the top mountains of both (Halgurd-Sakran). That are located in the range mountains of Hasarost. The top of Halgurd mountain has a height of 3,607 meters above the sea level. This is the highest mountain in Iraq. Choman is a mountainous area, and the total area of national park is 1100 km2.In this research a general classification has been done on the phenomena of the natural structures such as: geology, geomorphology, hydrography, climate, soil, flora and fauna. Achieving information on this natural park was quite hard, and this is because if it's short construction, and very few datas have been collected in terms of it's structures. In this research used the theories and ways of GIS, RS to collect datas. And the essentials and basics of geological area are mentioned in that research. The geological aspects are explained, and detailed notes are mentioned on climate in a period of a year. The hydrographical chart and soil are connected with the information written on these two structures. A hundred kinds of flora and fauna have been mentioned, some of which are specified to the area.It is rich in various natural structures, particularly (Flora) like flowers, grass, small forests. (Fauna) like birds, mammals, reptiles. Some of which may cause fermentation and may also die. And according to a global standard this national park is considered as the best preservation system of natural environment. The site of national park has a proper climate which all different seasons appear, and in some places snow falls throughout the year without melting. For example, Sakran territory, there are many sources of springs, rivers, and swamps. there are also several hills, valleys which give beautiful sights and also attract tourist's attention to visit there. This has been the first academic research on that national park that has been carried out as a part of getting certification in university.78Halgurd-Sakran national park was introduced as one of the national parks of the world by (IUCN) organization in 2012 constructing such a great national park has a great importance for preserving all natural structures of tourism, and it becomes an important source of tourism by which a cultural exchange exists through it. Also, natural protection spreads among the residents across Iraq because this park is unique from all over Iraq. Iraq has been at war and under destruction during the past century, and thousands of kinds of plants and animals were destructed and disappeared. So, this national park can become a very important source of protecting nature and many natural protectors may exist through this project.Key words: National Park, Protected Area, Flora and Fauna, Sustanable and Nature.