Arkeolojik veriler ışığında Assur Ticaret koloni Çağı`nda Anadolu ve Kuzey Mezopotamya metal eserleri

Abstract

Anadolu'nun devletleşme sürecindeki en önemli dönemini şüphesiz ki Assur Ticaret Kolonileri Çağı (MÖ 1950-1750) oluşturmaktadır. Orta Tunç Çağı (MÖ 2000-1450) erken evrelerinde Mezopotamya'da Assur kenti merkez olmak üzere Anadolu'da Kültepe, Levant Bölgesi'nde Mari, Kıbrıs ve Mısır'ı içine alan bir maden ticaret ağı oluşmuştur. Bakır ve kalayın birleşimi ile oluşan tunç bileşeni; işlenmesinin kolaylığı ve özellikle silahlarda sağlanan dayanıklılık sebebi ile tercih edilmeye başlamıştır. Ancak kalay yatakları Yakındoğu'da yalnızca Özbekistan ve Afganistan'da bulunmaktadır. Bu durum eski Çağlar'da Anadolu'dan sağlanan maden ticaretinin ters yönde akmasını sağlamış ve Mezopotamya'dan Anadolu'ya maden akışını gerektirmiştir. Elamlı tüccarların Assur kentine getirdiği kalay Assurlu tüccarların aracılığı ile Anadolu'ya, Babil'e ve Mari'ye gönderilmiştir. Maden ticaretine dayanan bu organizasyon, kültürel ilişkilerin gelişimine neden olmuştur. Bu dönemde başta kalay madeninin ticareti sayesinde Anadolu'nun Mezopotamya, Levant Bölgesi ve hatta Mısır ile kültürel ilişki kurmuştur. Anadolu'nun yazı ile tanıştığı bu evrede, dinsel objeler, günlük kullanım kapları, takılar ve hatta silah üretiminin bile farklı kültürler nedeni ile değişime uğradığı görülmüştür. Arkeolojik kazılarda ortaya çıkan metal eserler sayesinde Assur Ticaret Kolonileri Çağı'nda ticari organizasyon sayesinde gelişen maden eserlerin tipolojilerini yapmak ve tasniflemek mümkün olmuştur. Anadolu'nun bu denli önemli evresinde kültürel ilişkilerin en çok gözlendiği kuzey Mezopotamya'da Eski Assur Krallığı ile Anadolu topraklarında görülen maden eserlerin tasnifinin yaparak Anadolu'nun tarihi çağlara geçişinde en büyük rol oynayan Assur Krallığı ile arasındaki kültrel bağı ortaya koymaktadır.

The most important period of Anatolian's nationalization process is certainly Assyrian Trade Colonies Period (B.C. 1950-1970). In the early phase of the Middle Bronze Age, a mining trade network was come. It included as center Assyrian city in Mesopotamia, Mari,Cyprus and Egypt in the Levant region. Brass component was formed joint of copper and tin. İt's processing is easy and it war preferred especially for weapons by reason of durability. But the tin beds were in Near East only in Uzbekistan and Afghanistan. This situation affected negatively mining trade in Anatolian in the Old Ages and it required mine course from Mesopotamia to Amatolian. The traders from Elam brang tin to Assyrian city. Tin was sent to Anatolian, Babil, and Mari by the agency of the traders. This organization is based on the tin trade. It caused development of cultural relations. In this period, Anatlioan Mesopotamia established cultural connection with Levant region an deven Egypt thanks to trade of tin mine. In this period Anatolian maked acquainted with artickle. In this period the religious objetcs, daily use containers, jewelries and even weapons production varied by reason of different cultures. Some metal Works were found at archaeological excavations. Thanks to this Works were maked the typologies of mine Works and it were classified in the Assyrian Trade Colonies Period. In this important phase of Anatolian, cultural relations were pbserved in Northern Mesopptamia. Sorting of mine Works were seen in Anatolian cpuntry. The Assyrian Kingdom had the most important status for transition to the historical ages of Anatolian Relation between the Old Assyrian Kingdom and the Assyrian Kingdom were important.