İshalli çocuklarda K vitamini eksikliği

Abstract

3. ÖZET Vitamin K eksikliği yenidoğanlarda ve infantlarda kazanılmış kanama diatezinin önemli nedenidir. İshal ile seyreden hastalıklar, gelişmekte olan ülkelerde bütün yaş gruplarında, özellikle bebek ve küçük çocuklarda önemli morbidite ve mortalite nedenidir. Bu olgularda morbidite ve mortalitenin önemli bir sebebi de K vitamini eksikliğinin gelişmesidir. Bu çalışmada ishalli çocuklarda vitamin K eksikliğinin sıklığı ve morbidite ile olan ilişkisi araştırıldı. Çalışmaya, Temmuz 2001 ile Ekim 2001 tarihleri arasında Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi çocuk acil polikliniği ve genel çocuk polikliniğine ishal şikayetiyle başvuran 90 olgu ve sağlam çocuk polikliniğine başvuran sağlıklı 30 olgu kontrol grubu olarak alındı. Olgular ishal süresine grup A (<14 gün), grup B (>14 gün) olarak iki gruba ayrıldı. Sağlıklı olan 30 olgu da grup C (kontrol grup) olarak alındı. Olguların tümünde PT, aPTT, FII, FVII, IX, X ve Protein C çalışıldı. PT ve/veya aPTT 'si uzun olan olgulara 3 mg parenteral K vitamini yapıldı. K vitamini sonrası bu olgulara PT, aPTT, Fil, FVII, IX, X ve Protein C bakıldı. İstatiksel analizde Student t testi, Mann- Whitney U, Wilcoxon testi, ki-kare ve Bivariate (Pearson testi) korelasyon testleri kullanıldı. P<0.05 anlamlı kabul edildi. Grup A 61 ( 47E, 14K ), grup B 29 ( 17E, 12K ) ve grup C 30 ( 15E, 15K ) olgudan oluşuyordu. Gastrointestinal kanama; A grubunda 3 (%4.9) olgu ve B grubunda ise 6 (%20.7) olguda görüldü (p<0.05). Grup B'de bir olguda da intrakranial kanama görüldü. İshal için antibiyotik kullanma süreleri grup A' da 3.7±1.8 gün ve grup B de ise 12.7±6.3 gün idi (p<0.01). İshal süreleri uzadıkça PT, aPTT de uzama ve K vitaminine bağlı koagulasyon faktör aktivitelerinde azalma saptandı..Bu çalışmada ishalli hastalıklarda K vitamini eksikliğinin geliştiği, ishal süresinin uzamasıyla bu eksikliğin daha da belirginleştiği bulundu. Anne sütü alan, doğumda K vitamini proflaksisi uygulanmayan ve antibiyotik kullanan infantlarda K vitamini eksikliği daha sık görüldüğü saptandı. İshalle bağlı K vitamini eksikliği gelişen olgulara 3 mg K vitamini uygulanması sonrası PT, aPTT ve vitamin K bağımlı fonksiyonel koagulasyon faktör düzeyleri anlamlı olarak düzeldi. Sonuç olarak doğumda K vitamini proflaksisi yapılması konusunda daha duyarlı olunması gereklidir. Ayrıca ishal gelişen infantlarda K vitamini uygulanması ishale bağlı morbiditeyi azaltacaktır.

4. SUMMARY The deficiency of vitamin K is an important cause of haemoragjc disease in all newborn and infants. Diarrhea is an important cause of morbidity and mortality in developing countries, especially in infants and youngs children. In such cases, an important cause of morbidity and mortality is deficiency of vitamin K. In this study, the frequency of vitamin K deficiency and the association between morbidity were investigated in children with diarrhea. During the period of July-October 2001 a total of 90 children with diarrhea who were admitted to Yüzüncü Yıl University Faculty of Medicine department of pediatrics and pediatric emergency were included in this study. Control group included 30 healty children (group C). The patients were divided in to two groups according to the duration of diarrhea; Group A (<14 days) and Group B (>14 days). In all cases, PT, aPTT, FIT, FVU, FTX, FX and protein C were studied. 3 mg parenteral Vitamin K was administered to the patients which had prolanged PT and/or aPTT. In these cases, PT, aPTT, FU, FVU, FTX, FX and protein C were studied again after administration of vitamin K. Student t test, Mann-Whitney, ki squareand bivariate correlation tests were used for statistical analyses. PO.05 was regarded as significant. Group A include 61 children (47 E,14 F), Group B 29 children (17 M.12F), and Group C 30 children (15M,15 F). Gastrointestinal bleeding was seen in 3 children in Group A (%4,9) and 6 children in Group B (%20,7) (p<0,05).Intracranial bleeding was seen in a child in Group B. The duration of antibiotic use for diarrhea was 3,7 +/- 1,8 days in group A and 12,7 +/- 6,3 days in Group B (p<0,01). There was found a positive correlation between the duration of diarrhea and the prolangation of PT, aPTT and decrease in activation of vitamin K dependent coagulation factors.In this study, Vitamin K deficiency was found in patients with diarrhea and the deficiency became severe while the duration of diarrhea prolonged. The deficiency of vitamin K was seen commonly in the infants that fed breast milk, not received Vitamin K prophylaxy in neonatal period and in the infants which use antibiotics. After 3 mg Vitamin K administration to the patients which had vitamin K deficiency due to diarrhea, the PT and aPTT shortened and vitamin K dependent functional coagulation factors increased significantly. In conclusion, more attention must given to the administration of Vitamin K prophylaxy in neonatal period. Furthermore, administration of Vitamin K to the infants with diarrhea will decrease the morbidity due to diarrhea.