Cep telefonlarının fötal dönemde fare hipokampusu hücre sayısı üzerine etkisi: bir stereolojik çalışma

Abstract

ÖZET Son yıllarda kullanımı yaygınlaşan cep telefonlarının, insan sistemleri üzerine etkileri araştırılmaktadır. Çalışmanın amacı fare hipokampus toplam hücre sayısı üzerine cep telefonlarının etkilerini araştırmaktır. Çalışma ve kontrol guruplarında 5'er adet İsviçre tipi beyaz ırk fare kullanıldı. Cep telefonu fare kafeslerinin hemen altına yerleştirilerek temas haline getirildi. Daha sonra çalışma grubundaki gebe fareler cep telefonunun etkisine maruz bırakıldı. Ericsson GH 688 marka cep telefonu etkisi (890-91 5MHz taşıyıcı frekans, 217Hz modulasyon frekansı, 2W maksimum pik güç) 1 lsaat 45 dakika standby ve 15 dakika konuşma modunda olmak üzere (12 saat/gün) uygulandı. Doğan yavru fareler ilave 21 gün daha cep telefonuna aynı şiddette maruz bırakıldı. 21. gün sonunda çalışma ve kontrol guruplarına servikal dislokasyon uygulandı. Farelerin beyin yarım küreleri çıkarılarak, beyincik ve beyin sapından ayrılarak çıkarıldı. Sağ ve sol beyin yarım küreleri korpus kallosumdan geçen keşi ile birbirinden ayrıldı. Sol beyinden Frozen mikrotomda stereolojik olarak `Sistematik Rastgele Örnekleme'` yöntemiyle kesitler alındı ve hematoksilen-eozin ile boyandı. Boyanan kesitlerde optik fraksiyonlama metoduna uygun nöron sayımı yapıldı. Kontrol grubu farelerin sol hipokampuslannda ortalama 439.401 çalışma gurubunun sol hipokampusunda 441.722 adet piramidal nöron olduğu hesap edildi. İkisi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı gözlendi (p >0.05). Sonuç olarak, gebelik süresince cep telefonları belirtilen frekans süre ve dozda fare hipokampus toplam hücre sayısında istatiksel olarak anlamlı bir değişikliğe neden olmamaktadır. Anahtar kelimeler: Fare, hipokampus, nöron sayısı, optik fraksiyonlama, stereoloji. VII

SUMMARY For the last decade the mobile phones have been increasingly used. Aim of this study was to investigate the effects of mobile phones on total number of hippocampal neurons. Ten Swiss albino mice were used as both control and groups in this study. The mobil phones were placed just beneath the animal cages. Thus, animals were exposed to the electromagnetic field phones create. This procedure was performed with Ericsson GH 688 model mobile phone at 890-915 MHz carrier frequency, 217 Mhz modulation frequency and 2W maximal power, for 11 h, 45 min. standby and 15 min. talking mode, twice a day. At the postnatal period, new pups were kept under this condition for another 21 days. At the end of application, cervical dislocation was performed to the animals. Brains were seperated from cerebellum and brain stem. Two hemisphere were seperated through cutting corpus callosum. Frozen sections were cut and sistematicaly randomised sections were selected and stained with FI.E. Neuron counting was performed in this sections according to optical fractionator technique. Mean pyramidal neuron count was estimated as 439.401 in control group, 441.722 in experimental group. There was no staticaly significant difference between two groups (p<0.05) As a result, mobile phones do not effect the number of pyramidal neurons of hippocampus at indicatied duration, dose and frequency Key words: Hippocampus, mice, neuron number, optical fractionator, stereology. VIII