Preeklamptik ve normal gebelerde perinatal asfiksi belirleyiciler olarak kan gazları, laktat ve eritropoetin değerlerinin karşılaştırılması

Abstract

1. ÖZET Amaç: Bu çalışmada; preeklamptik ve normal gebelerde asfiksi belirleyicisi olarak umbilikal kord kam eritropoetin düzeyleriyle kan gazı ve laktat değerlerinin birbirleriyle olan ilişkilerinin ve yenidoğan yoğun bakım ihtiyacı olan bebekleri belirleyebilme güçlerinin saptanabilmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Doğumları kliniğimizde gerçekleştirilen preeklamptik, eklamptik ve normal gebelerden oluşan toplam 111 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalardan doğumdan sonra çift klemplenmiş umbilikal kordonda, umbilikal arterden kan gazı-laktat ve eritropoetin ölçümleri için kan örnekleri alındı. Sosyodemografik veriler, antepartum, intrapartum test sonuçlan, eylem ve doğum özellikleri ile yenidoğan bebeklerin muayene bulguları kaydedildi. Verileri tam olan 100 hasta akut ve kronik hipoksi açısından risk faktörü taşımayan grup (Kontrol grubu=Grup 1, n=27), preeklampsi dışmda gebelik komplikasyonu ve/veya antenatal testlerden birinde anormallik varlığı ve/veya eylem doğum komplikasyonu ve/veya amnion mayide mekonyum bulunan grup (Grup 2, n=31), preeklamptik ve/veya eklamptik olup ek riskleri olmayan grup (Grup 3, n=18) ve preeklamptik ve/veya eklamptik olup ek riskleri olan grup (Grup 4, n=24) olarak dört gruba ayrıldı. Gruplar arasındaki kan gazı parametreleri, laktat ve eritrpoetin düzeylerinin birbirleriyle ve klinik bulgular ile ilişkileri araştırıldı. Ayrıca bu faktörlerin yenidoğan ünitesine asfiksi ön tanısıyla yatırılmasını belirleyebilme güçleri araştırıldı. İstatistik yöntemleri olarak; ANOVA, Kruskal-Wallis, Duncan çoklu karşılaştırma testi, Mann- Whitney U testi, GENMOD, Chi-Square (Ki-Kare), Fisher's Exact Test, Spearman ikili bağıntı analizi ve lojistik regresyon analizleri kullanıldı. Bulgular: Gruplar arasında gravida, parite ve gebelik yaşlan açısından farklılık yoktu (p>0.05). pH, pCC>2, pC>2, SO2, ve baz excess (BE), anyon açığı, laktat ve eritropoetin değerleri açısından gruplar arasında anlamlı farklılık saptandı (p<0.05). HCO_3 düzeyleri ise benzerdi (p>0.05). BE, anyon açığı ve laktat değerleri için farklılığı yaratan dördüncü gruptu. En düşük pH değeri 7.17(6.95-7.33) ve en yüksek eritropoetin değeri 160.7 (22.2-908) mU/ml olarak dördüncü grupta saptandı. Bu değerler kontrol grubunda sırasıyla 7.36 (7.21-7.46) ve 32.17(9.2-123.4) mU/ml idi. Yine laktat değerleri de dördüncü grupta anlamlı olarak yüksek saptandı. Grup l'de 2.06 (0.85-4.86)'e karşılık Grup 4'te 4.59 (1.42-10.79)mmol/L). Non-reaktif NST, kötü modifıye biofizik profil skoru ve amnion mayide mekonyum varlığı ile eritropoetin ve laktat düzeyleri arasında anlamlı pozitif bir korelasyon saptandı. Kan gazı parametreleri, laktat değerleri ve eritropoetin düzeyleri arasında da anlamlı korelasyon saptandı. Logistik regresyon analiz sonucunda yenidoğamn yatırılması üzerinde eritropoetin değerlerinin etkisiz (p=0.241), laktat değerlerinin ise etkili bir faktör olduğu (p=0.002) saptandı. Sonuç: Doğumda umbilikal arter eritropotein ve laktat düzeyleri asfiksinin klinik ve biyokimyasal belirleyicileri ile anlamlı ilişki göstermektedir. Perinatal asfiksi açısından yüksek riskli olgularda eritropoetin ve laktat düzeylerinin değerlendirilmesi akut-kronik hipoksi ayrımında klinisyene yardımcı olabilir ve laktat düzeyleri yenidoğan ünitesine yatışı belirlemede etkilidir.

SUMMARY Objective: In this study; relations between level of umbilical cord erythropoietin, lactate and blood gas parameters as asphyxia determinants in normal pregnancies and preeclamptic pregnancies and also to define the difficulty of determining the babies that need intensive care unit was the purpose. Materials and Methods: 111 women who had their delivery in our clinic were included in this study,they were either preeclamptic, eclamptic or normal pregnancies. After the delivery, blood samples were taken from umbilical artery of double clemped umbilical cord for blood gas parameters, lactate and erythropoietin levels. Sociodemographic findings, antepartum, intrapartum test results, labor and delivery characteristics were recorded. 100 women who had complete records were divided into four groups as; a control group with no risk factors of acute or chronic hypoxia (Group 1, n=27); a group of complicated pregnancy, other than preeclampsia, with abnormal findings in antenatal tests and/or labor-delivery complications and/or meconium staining in amniotic fluid (Group 2, n=31); a group of preeclamptic and/or eclamptic patients without additional risk factors (Group 3, n=31); a group of preeclamptic and/or eclamptic patients with additional risk factors (Group 4, n=24). The relations between blood gas parmeters, lactate and erythropoietin levels and clinical findings were analyzed. Also the power of these factors in prediction of asphyxia for admission to neonatal intensive care units were analyzed. ANOVA (a two way analyses of variance), Kruskal-Wallis, Duncan multivariate comparison test, Mann-Whitney U test, GENMOD, Chi-Square, Fisher's Exact test, bivariate correlation analyze (Spearman) and logistic regression analyze were used as statistical methods. Results: There were no differences between groups about gravidity, parity and pregnancy ages (p>0.05). There were statistically significant differences between groups about pH, pCOa, pCte, sOî, BE, anion gaps, lactate and erythropoietin levels (p<0.05). HC03 levels were similar between groups (p>0.05). It was the fourth group that made the difference about BE, anion gaps and lactate levels. The lowest pH level 7.17 (ranges between 6.95- 7.33) and the highest erythropoietin level 160.7 (ranges between 22.2-908) mU/ml were found in the fourth group. These levels were 7.36 (ranges between 7.21-7.46) and 32.17 (ranges between 9.2-123.4) mU/ml respectively in the control group. Lactate levels werealso high in the fourth group and it was statistically significant. It was 2.06 (ranges between 0.85-4.86) in the first group versus 4.59 (ranges between 1.42-10.79) mmol/L in the fourth group. Non-reactive NST, bad modified biophysical profile score and meconium stained amniotic fluid significantly correlated with erytropoietin and lactate levels. Also there was significant correlation between blood gas parameters, lactate levels and erythropoietin levels. As a result of logistic regression analyses erythropoietin levels were ineffective (p=0.241), whereas lactate levels were effective (p=0.002) on admission of the neonate to intensive care unit. Conclusions: Umbilical cord eryhtropoietin and lactate levels at birth significantly correlated with clinical and biochemical findings of asphyxia. In high risk groups of perinatal asphyxia, determination of erythropoietin and lactate levels may be useful for clinicans in differentiantion acute and chronic hypoxia and lactate levels are effective in determining the admission of the neonate to intensive care unit.