Van Yöresindeki adölasanlarda D vitamini durumu

Abstract

1. ÖZET Rikets yaşamın ilk 3 yılında daha sık görülmektedir. Ancak somatik ve kemik gelişiminin hızlandığı ve erişkin kemik kitlesinin %37'sinin kazanıldığı pubertal dönemde de `adolesan riketsi` ile karşılaşılabilmektedir. Bu dönemde kemik yapısı iyi gelişmemiş kişilerde erişkin yaşamda erken yaşlarda osteopeni ve osteomalazi gelişebilmektedir. Bölgemizde önemli bir çocuk sağlığı problemi olan riketsin adolesan döneminde de sık görülebileceği düşünülerek V»r yöresindeki sağlıklı adolesanlarda D vitamini eksikliği ve rikets sıklığı araştırıldı. Amacımız bölgemizde adolesan riketsi sıklığım belirlemektir. Çalışmaya Şubat 2003 ile Mart 2004 tarihleri arasında çocuk polikliniğine çeşitli yakınmalarla başvuran ve yaşlan 9-17 yıl (11.94 ± 1.9 yıl) arasında değişen, 60'ı kız (%47.6), 66'sı erkek (%52.4) toplam 126 vaka alındı. Kronik hastalığı olan veya antiepileptik ilaç kullanan çocuklar çalışmaya alınmadı. Çalışmaya alman çocuklara riketse ait semptomların varlığı, günlük güneşe maruz kalma süresi, vitamin kullanıp kullanmadığı, örtünme durumu ve beslenme alışkanlığım içeren anket formu düzenlendi. Çocukların tümünde Ca, P, ALP, osteokalsin, PTH ve 25(OH)D3 vitamin düzeyleri çalışıldı. Lumbosakral vertebra ve sol el ve el-bileği grafileri çekildi. Rikets tanısı, serum ALP yüksekliği, normal veya yüksek PTH düzeyleri, düşük serum 25(OH)D3 vitamini konsantrasyonu (<20 ng/ml) gibi biyokimyasal ve bazı vakalarda radyolojik bulguların olması ile konuldu. Serum 25(OH)D3 vitamin düzeyi 10 ng/ml altında olanlar D vitamini eksikliği; 10 ile 20 ng/ml arası olan vakalar ise İ> vitamini yetersizliği olarak kabul edildi. Vakaların 60'ında (%47.6) D vitamini düzeyi normal bulunurken, 48'inde (%38.1) rikets, 13'ünde (%10.3) D vitamini yetersizliği ve 5'inde (%4.0) D vitamini eksikliği tespit edildi. Vakaların örtülü olup olmamaları ile rikets görülme sıklığı arasında istatistikselolarak anlamlı fark tespit edilmezken D vitamini yetersizliği görülme oranlan açısından anlamlı fark bulundu (PO.05). Rüots ve D vitamini yetersizliğinin artan puberte evresi ile korelasyon gösterdiği ancak bunun istatistiksel açıdan anlamlı olmadığı tespit edildi (P>0.05). Riketsli vakalarda en sık yakınmanın ağrı ve halsizlik olduğu görüldü, ancak 1 1 (%22.9'u) vakada hiçbir yakınma yoktu. Vakaların hiçbirinde karpopedal spazm, tetani ve konvülsiyon saptanmadı.. Rikets tanısı konulan vakaların sadece 3 'ünde (%6.25) riketsi düşündürecek radyolojik bulguların olduğu görüldü. Vakaların tamamı günlük önerilen miktarın altoda Ca, P, protein ve D vitamini almaktaydı. Rikets ve D vitamini yetersizliği olan vakalarda serum Ca ve P düzeyleri normal sınırlarda idi. Rikets grubunda serum ALP düzeyi D vitamini yetersizliği ve eksikliği olan gruplara göre anlamlı şekilde yüksekti (P<0.05), plazma intact PTH düzeylerinde ise farklılık yoktu. Serum osteokalsİn düzeyleri rikets ve normal kabul edilen gruplarda D vitamini eksikliği veya yetersizliği olanlara göre daha yüksekti (PO.05). Riketsli vakaların 42'sinin (%87.5) şehir merkezinde yaşadığı, 6'sının (%12.5) ise kırsal kesimden geldiği gözlendi. Sonuç olarak, bulgulanmız bölgemizde sağlıklı görünen ve belirgin yalanması olmayan adolesanlarm %52.4'ünde rikets ve D vitamini yetersizliği olduğunu göstermektedir. Bu nedenle tüm adolesanlara beslenme eğitimi ile birlikte D vitamini profilaksisi verilmesinin uygun olacağını düşünüyoruz.

2. SUMMARY Rickets is seen in the first three years of life. However, adolescent rickets can expose in the pubertal period that the somatic and bone development were increased and thus acquired %37 of adult bone mass. Persons who had inadequate bone development in this period, will be able to face with osteopenia and osteomalasia early in the adult ages. We thought that the rickets which is a an important pediatric health problem, would also be frequently in the adolescent period. In this study we aimed to investigate the incidence of rickets and vitamin D deficiency in healthly adolescents at Van region. Sixty girls (%47.6) and 66 boys (%52.4), totally 126 cases, who were admitted to the Department of Pediatrics with different complaints between February 2003 and March 2004, were included in this studen, except the children who had chronic disease and used antiepileptic drugs. They were excluded 9-17 (11.94 ± 1.9) years old. A guestionnaire from consiating the presence of rickets symptoms, daily sun exposure, vitamin usage, covering and eating habit, was applied to these child. Serum Ca, P, ALP, osteocalcine, PTH and Vitamin 25(OH) D3 levels were measured. Lumbosacral vertebrate and hand-wrist x-rays were al so studied. Diagnosis of rickets was performed by biochemical findings that increased serum ALP levels, normal or high PTH levels and low serum vitamin 25(OH) D3 concentration (<20 ng/ml), also radiological findings in some cases. The children whose vitamin D levels were below 10 ng/dl were accepted as vitamin 25(OH) D3 deficiency but whose levels between 10-20 ng/dl were accepted as vitamin D insufficiency. Vitamin D levels of 60 (%47.6) cases were normal but 48 (%38.1) cases had rickets, 13 (%10.3) cases had vitamin D insufficiency and 5 (%4.0) cases had vitamin D deficiency. There was no statistically significant difference in the incidence of rickets 9between the cases with or without covering. But, there was a significant difference in the incidence of vitamin D insufficiency (PO.05). Rickets and vitamin D insufficiency were correlated with the increasing pubertal stage, but it was not statistically significant difference (P>0.05). The most common complaints were pain and weakness of the cases with rickets. But, in the 11 (%22.9) cases, there was no any complaint. Carpopedal spasm, tetany and convulsion were not noted in any cases. A radiological finding was seen, in only 3 cases of rickets. All of the cases had a daily Ca, P, protein and viternin D intake below the recommended daily amount. Serum Ca and P levels were normal in the cases of rickets and vitamin D insufficiency. In the rickets group, ALP levels were significantly higher comparing with the others (PO.C5), but there was no difference in the plasma intact PTH levels. In the rickets and normal groups, serum osteocalcine levels were higher than those of vitamin D deficiency and insufficiency groups (P<0.05). The most cases (%87.5) were living in the city center but fewer of them [6 (%12.5) cases] in the rural area. As a result, our findings revealed that most healthy (%52.4) adolescents, had rickets and vitamin D insufficiency. For this reason, we believe that dietary education and vitamin D prophylaxis of should be given to all adolescents. 10