Malignite teşhisi konulmuş hematoloji ünitesinde tedavileri devam eden çocukların aile öyküsü, sosyodemografik özellikleri ve anne babalarında kaygı düzeylerinin incelenmesi

Abstract

3. ÖZET Bu çalışmada Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanlığı Pediatrik Hematoloji ünitesinde, kanser tanısı ile tedavileri devam eden hastaların anne ve babalarında kaygı düzeyleri, aile öyküsü ve sosyodemografik özelliklerin belirlenmesi amaç edilmiştir. Araştırma şubat 2003 - şubat 2004 tarihleri arasında 85 kanser tanısı alan çocukların anne ve babalarına anket formu uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın kontrol grubu herhangi bir hastalığı olmayan, yaşları hasta grubuna uygun 85 çocuğun ebeveynlerinden oluşmuştur. Anne ve babalara Durumluk - Sürekli Kaygı Envanteri uygulanarak, kaygı düzeyleri ölçüldü. Çalışma grubunu oluşturan hastalardan 53'ü (%62.4) erkek, 32'si (%37.6) kızdı. Yaş aralıkları 1 ve 16 arasında değişmekteydi ve yaş ortalaması 7.3+4.36 olarak bulundu. Ortalama 10.7 ay önce teşhis alan hastaların 61'i (%71.2) lösemi, 12'si (%14.1) lenfoma, %2.4'ünü rabdomiyosarkom, %3.5'ini Wilms tümörü, %3.5'i nöroblastom, %2.4'ü retinoblastom, %1.2'sini Ewing sarkomu ve %1.2'si beyin tümörü tanıları ile tedavileri devam ediyordu. Hastaların sosyal güvenceleri incelendiğinde 70 hasta (%71.4) yeşil kartlı, 10 hasta (%11.9) SSK'lı ve sosyal güvencesi olmayan sadece 1 hasta (%1.2), vardı. Yaş ortalamaları 34 olan annelerin, ortalama çocuk sayısı 5.4 ve çocuklarını ortalama emzirme süreleri 11.8 ay bulundu. Annelerin 76'sı (%95) gebeliklerinde hiç sigara içmediklerini belirtti. Gebeliklerinde 55 (%69.6) anne hiç ilaç kullanmadığını belirtirken, sadece 13 anne (%16.5) gebeliğinde vitamin hapı aldığını belirtti. Annelerin %71.3'ü hasta çocuğunun gebeliğinde hiç doktora gitmemiş. Anne ve babaların birinci derece akrabalık oranının %22.2 bulundu. Annelerin 54'ü (%66.7) okuma yazma bilmiyordu. Yaş ortalaması 38.1 yıl olan babaların 12'si (%15.6) işsiz, 25'i (%32.5) işçi, 17'si (%22.1) serbest meslek, 14'ü (%18.2) çiftçi ve 9'u (%11.7) memurdu. Babaların 10'u (%12.3) okuma yazma bilmezken, sadece 4 baba (%4.9) yüksek okul veya üniversite mezunu idi.Hane halkı ortalaması 8.0 bulunan ailelerin 44'ü (%53) yetersiz meyve yediklerini ifade ederken, 40 aile de (%48.2) yetersiz sebze yediklerini ifade ettiler. Hasta grubunda annelerin durumluk kaygı puanları ortalaması (55.6) sürekli kaygı puanları ortalamasından (48.7) yüksek bulundu. Benzer şekilde babaların durumluk kaygı puanları ortalaması (52.3) sürekli kaygı puanları ortalamasından (48.7) yüksek bulundu. Hasta grubunda çocuk-anne-baba yaşı, anne-baba eğitimi ile anne ve babanın durumluk-sürekli kaygı puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı korelasyon bulunamadı (p>0.05). Hasta ve kontrol grupları arasında yapılan karşılaştırmalı sonuçlara göre; çocukların anne sütü içme süreleri ve meyve, sebze tüketimi hasta grubunda istatistiksel olarak anlamlı düşük bulunurken (p<0.05), hasta grubunda ebeveynlerin durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinde kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı yükseklik bulunmuştur (p<0.05). Annelerin gebeliklerinde günde içtikleri sigara sayılarına göre gruplar arasında anlamlı farklılık bulunamamıştır (p>0.05).

4. SUMMARY The aim of this study was to determine the anxiety levels, family histories and sociodemographic characteristics of parents whose children are currently in the treatment programme in the pediatric hematology department of Yüzüncü Yıl University Medical School Hospital. The research was carried out by applying poll forms to the parents of 85 children with cancer diagnosis between February 2003 and February 2004. The control group of the study consisted of 85 children's parents with no disease and the children were appropriate for the age group. By applying State Trait Anxiety Inventory to the parents, their anxiety levels were evaluated. Forming the study group 53 (62.4%) were boys and 32 (37.6%) girls aged between 1-16, and age average was found as 7.3±4.36 The diagnosis of the patients treated approximately 10.7 months ago was as follows: 61 (71.2%) with leukemia, 12 (14.1%) with lymphoma, 2.4 % with rhabdomyosarcoma, 3.5% with Wilms' tumor, 3.5% with neuroblastoma, 1.2% Ewing's sarcoma, 1.2% brain tumor and 2.4% with retinoblastoma diagnosis. Patients' health insurances were investigated; 70 (71.4%) patients had green card, 10 (11.9%) had SSK (Institution of Turkish Health and Social Services) and 1 (1.2%) had no health insurance. The average child number per mother who were on an average age of 34.0 was found to be 5.4 and the average breast feeding period was 11.8 months. 76 (95%) mothers said that they had never smoked in their pregnancy period. 55 (69.6%) mothers said they had used no medicine in their pregnancy period, only 13 (16.5%) mothers said they had used vitamin pills in this period. 57 (71.3%) mothers had never went to the doctor in their pregnancy period. The proportion of close relatives was as high as 22.2%, and 54 mothers (66.7%) were totally illiterate. Of the fathers, aged on an average of 38.1, 12 (15.6%) were unemployed, 25 (32.5) workers, 17 (22.1) self-employed, 14 (18.2%) farmers and 9 (11.7%) were employees. 10 fathers (12.3%) were illiterate and only 4 fathers were high school or university graduates.Average household size was 8.0, and 44 (53%) of families said that they ate insufficient fruits and 40 families (48.2 %) insufficient vegetables. In the patients' group, mothers' State Anxiety points average (55.66) was higher than Trait Anxiety points average (48.73). In the patients' group statistically no significant correlation (P>0.005) was found between child-mother-father age and parents' education with mother and father state-trait axiety points. The comparative results obtained between the patients and the control groups were as follows; children's vegetables and fruit consumption, and mothers' average breast feeding period in patients groups were signifcantly lower than the control groups (p<0.05), and parents' state-trait axiety levels in patients groups were significantly higher than the control groups (p<0.05). No sensible difference was found between the number of cigarettes the mothers smoked during their pregnancy (p>0.05).