Köpeklerde deneysel nefrotoksikozisde eritropoietin ve bazı hematolojik parametreler üzerine araştırmalar

Abstract

IV I.ÖZ Bu çalışmada, köpeklerde deneysel oluşturulan nefrotoksikoziste Epo seviyesi ve bazı kan parametreleri değerlendirilerek nefritislerdeki etkinliği araştırıldı. Bu çalışmanın materyalini 18 adet sağlıklı köpek oluşturdu. Gentamisin enjeksiyonları 10 gün süreyle günde 3 kez (saat: 08.°°, 16.°°, 24.°°) olmak üzere A grubuna (n=6) 7 mg/kg, B grubuna (n=6) 10 mg/kg, C grubuna (n=6) ise 15 mg/kg dozda, intramüsküler yolla yapıldı. Köpekler, uygulama öncesi ve uygulama süresince her gün klinik, 2, 5, 7 ve 12. günlerde hematolojik ve biyokimyasal muayenelerden geçirildi. A grubunda lökosit ve idrar GGT'sindeki artış (p<0.05) hariç, diğer hematolojik ve biyokimyasal parametrelerde deneme süresince istatistik olarak önemli bir değişiklik gözlenmedi (p>0.05). B grubundaki hematolojik parametrelerden lökositlerdeki artış ve MCV değerlerinde azalma; biyokimyasal parametrelerden Epo, potasyum, fosfor, kan üre nitrojen ve idrar GGT'sindeki artış; sodyum, albumin ve protein değerlerindeki düşüş istatistik olarak anlamlı bulundu (p<0.001). C grubundaki hematolojik parametrelerden eritrosit, hemoglobin, hematokrit, MCH, MCHC, MCV değerlerindeki azalma, lökosit değerlerindeki artış; biyokimyasal parametrelerden Epo, sodyum, albumin ve protein değerlerindeki azalma ve potasyum, fosfor, kan üre nitrojen, kreatinin ve idrar GGT'indeki artış istatistik olarak önemli bulundu (p<0.001) Böbreklerin histopatolojik incelenmesinde A grubunda önemli bir değişiklik tespit edilemezken, B ve C grubundaki köpeklerin böbrek proksimal tubuluslarında hücre nükleusları ve stoplazma sınırları kaybolmuş görünümde, epitel hücrelerinde vakuoler, diğer tubulus epitel hücrelerinde granüler dejenerasyon tespit edildi. Akut tubular nekroz belirgindi.V Jukstaglomerüler hücrelerde granüler ve vakuoler dejenerasyon, siyah-kahverenkli granüler madde birikimi ve interstisyel ödem tespit edildi.. Köpeklerde deneysel olarak oluşturulan nefrotoksikoziste; en şiddetli hasarın C grubunda oluştuğu, BUN, Kreatinin ve idrar GGT düzeyleri ile Epo seviyesi arasında negatif korelasyonun varolduğu, böbrek hasarının şiddetine bağlı olarak Epo düzeyinin düştüğü, şiddetli böbrek hasarının belirlenmesinde Epo'nun bir belirteç olarak kullanılabileceği sonucuna varıldı. Anahtar kelimeler: Köpek, Eritropoietin, Böbrek, Nefrotoksikozis, Gentamisin.

VI 2. ABSTRACT `Invesligation on erythropoietin level and some blood parameters in experimental nephrotoxicosis in dogs` in this study, it was investigated Erythropoietin levels and some hematologic parameters in experimental nephrotoxicosis in dogs. Eighteen healhty dogs were used as a material in this study. Gentamicine sulphate was given to induce nephrotoxicity at the döşe of 7 mg/kg body weight to group A, 10 mg/kg body weight to group B and 15 ıng/kg body weight to group C for 10 consecutive days. Dogs //ere examined before the experiment and during the experiment every day clinically, 2, 5, 7 and 12. days hematologic and biochemical examinations. in gi'oup A, except increase in leukosite and urine GGT values (p<0.05), it was not observed an inıportant changes statistically at hematologic and biochemical parameters during the experiment (p>0.05). From hematologic parameters in group B, increase in leukosite, decrease in MCV values; from the biochemical parameters increase in Epo, potassium, phosphorus, blood urea nitrogen and mine GGT values; decrease in sodium, albumin and protein values were found statistically signifıcant (p<0.001). Decrease in erythrocyte, hemoglobin, hematocrit, MCH, MCHC, MCV and increase in leukosite values from hematologic parameters in group C; decrease in Epo, sodium, albumin, and protein values; increase in potassium, phosphorus, blood urea nitrogen, creatinin and urine GGT from biochemical parameters were found signifıcant statistically (p<0.001). While it was not found an important changes at histologic examination of kidney in group A, in group B and C the disappearence of the nuclei and borders of cytoplasm at theVII proximal tubules, vacuoler degeneration on epithelial cells and granuler degeneration on the other epithelial cells were found. Acute tubuler necrosis was evident. it was found granuler and vacuoler degeneration, black-brown granuler accumulation and intersititial oedema at the juxtaglomerular cells. As a conclusion, it was found that the most severe renal damage was seen in group C, between BUN, Creatinin, urine GGT levels and erythropoietin level were found negatif correlation, erytropoietin level was decreased by renal damage and, erythropoietin colud be used as a ınarker to determine renal damage. Key words: Doğ, Erythropoietin, Kidney, Nephrotoxicosis and Gentamisin sulphate.