İdari işlem kuramında `Yokluk`

Abstract

Yokluk yaptırımı, idari işlemin kurucu unsurlarındaki ağır hukuka aykırılıklarda söz konusu olmaktadır. Bununla kastedilen, o işlemin yok hükmünde sayılmasıdır. Yokluk, maddi ve hukuki yokluk olmak üzere iki farklı yokluk halini ifade eden daha geniş ve üst bir kavramdır. Çalışmamızın inceleme konusu tamamen hukuki yokluğa ilişkindir. Maddi yokluk, idari işlemi oluşturan iradenin yokluğu anlamına geldiğinden, ortada hukukilik denetimini gerektirecek herhangi bir işlem zaten mevcut değildir. Yok hükmünde sayılma yaptırımı kanunda düzenlenmemiş olup, yargı kararları ve doktrin tarafından geliştirilmiştir. Bunun içindir ki, bu yaptırımın uygulama alanının belirlenmesinde, söz konusu kararlara ve görüşlere riayet edilmelidir. Yokluk, idare hukukunun özellikleriyle bağdaşır bir kurum değildir. Çünkü idari işlemler hukuka uygunluk karinesinden yararlanır ve icrai niteliktedirler. Bir başka ifadeyle işlemler, yapıldıkları andan itibaren sonuçlarını doğurmaya başlamaktadırlar. Ancak, işlemin idarilik niteliğini dahi haiz olmadığı durumlarda, yok hükmünde sayma yaptırımı gündeme gelebilecektir.Çalışmamızın birinci bölümünde, hukuki işlemler ve yokluğun içerisinde yer aldığı sakatlıklar teorisi hem özel hukuk hem de kamu hukuku bağlamında ele alınmaktadır. İkinci bölümde, idare hukuku alanında gerekliliği tarafımızca kabul edilen yokluğun çeşitli halleri ve idari işlemin unsurları bakımından yokluk kavramı incelenmektedir. Nihayet üçüncü bölümde ise, yargı yerlerinin yokluğun uygulama alanını belirleyen değerlendirmelerine yer verilmektedir.

Inexistence is a sanction being talked in important illegality at the main objects of an administrative act. It is implied that this act must be counted as if it is absent. Inexistence has a widespread meaning that includes both tangible and juristic inexistence. In our thesis we want to explain juristic inexistence. Because tangible inexistence means absence of will that composed the administrative act, anyway there is no act that it doesn't require to control its legality.There is no regulation about sanction of being counted as if it is absent, it is learned from court decisions and doctrine. As a result of that, we have to obey this decisions and opinions while explaining the effects of this sanction. Inexistence is not suitable to principles of the administrive law. Because, administrive acts include legality presumption and these are executive. Effects of these acts come through when they are being happened. But if act doesn't have even administrive qualification, it will be counted as if it is absent.In the first part of our thesis, juristic acts and invalidity that includes inexistence been explained under the rules both public and private law. In the second part, inexistence that is accepted by us to use it, will be explained via its different variations and objects. In the end, at the last part of thesis, opinions of juristic institutions will be shown.