Abdulkâhir el-Curcânî`nin el-Miftâh Fi`s-sarf adlı eserinin incelenmesi

Abstract

İslami ilimlerde yetkin olmak isteyen kimsenin Arapça dil bilgisini iyi bir şekilde öğrenmesi gerekmektedir. Şüphesiz Arapça dil bilgisinin en önemli alanlarından biri de sarf ilmidir. Bu sahada birçok metin, şerh ve haşiye türü eserlere rastlamak mümkündür.Abdulkâhir el-Curcânî, Arap dili ve edebiyatında önemli bir konuma sahiptir. İlgili kaynaklar, onun daha çok belâgat ve nahiv yönüne dikkat çekmektedir. Dolayısıyla Arap dili ve edebiyatı alanında incelemelerde bulunan kimselerin zihninde Curcânî'nin sarf yönü geri planda kalmaktadır. Bu bağlamda Curcânî'nin sarf ilmindeki konumuna, el-Miftâh fi's-sarf adlı eseri üzerinden dikkat çekmek ve söz konusu eseri ilgililere tanıtmak düşüncesiyle böyle bir çalışma ortaya konmak istenmiştir.Giriş ve iki bölüm halinde planlanan bu çalışmanın giriş bölümünde, Curcânî'nin hayatı ve ilmi konumu çeşitli yönleriyle ele alınmıştır. Birinci bölümde, Curcânî'nin sarf ilmindeki yeri ve söz konusu eseri, metodolojik yönden ele alınmıştır. İkinci bölümde de eser hakkında genel bir değerlendirme yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Abdulkâhir el-Curcânî, el-Miftâh fi's-sarf, Belâgat, Nahiv, Sarf.

Those who desire competency in Islamic sciences should be fluent in Arabic grammar. Undoubtedly, one of the most important fields in Arabic language is the grammar. In this field, there are several types of work including manuscripts, commentaries and annotations.Abdulkâhir al-Curcanî is an important figure in Arabic language and literature. Relatedresources draw attention to his rhetoric and syntax. Thus, for those who conduct research on the field of Arabic language and literature, Curcânî's grammatical powers have not been the center of attention. In this context, the present study aimed to discuss the significance of Curcânî in grammar based on his work titled al-Miftahfî's-sarf, and to introduce the author to interested parties.In the introduction section of the present study, which was planned in three sections, Curcânî's life and scientific significance were addressed based on various aspects. In the second section, Curcanî's significance in grammar and his above-mentioned work were discussed with a methodological approach. In the final section, a general assessment was presented on al-Miftahfî's-sarf.Keywords: Abdulkâhir el-Curcânî, el-Miftâhfi's-sarf, Rhetoric, Syntax, Grammar.