الأزمنة ودلالاتها في الأحاديث الشريفة حيح البخاري انموذجا دراسة دلالية

Abstract

Bu çalışma, Sahîh-i Buhârî'deki hadislerde geçen ve zaman anlamı ifade eden kavramları, semantik ve sözün bağlamı çerçevesinde kazandığı anlamlar açısından ele almaktadır. Çalışmayı giriş, iki bölüm ve sonuç kısımlarına ayırdım. Girişte İmâm Buhârî'nin hayatı ve meşhur eseri Sahîh-i Buhârî hakkında öz bilginin yanı sıra, 'zaman' kavramının sözlükte, Kur'ân'da ve Sünnet-i Nebevî'deki mefhumuna işaret ettim. Birinci bölümde zaman kavramına delalet eden sınırlı ve sınırsız ikilisinden oluşan kelimelere değindim. Bu bağlamda 'yıl' olgusunun isimleri, kısımları, mevsimleri ve günlerinin yanı sıra gece ve gündüzü oluşturan bölümler de zikrettim. Ayrıca bu kavramların Sahîh-i Buhârî'de kullanılma istatistiğini de verdim. İkinci bölümü ise 'zaman' anlamı ifade eden kelimelere ayırdım. 'Sene' kelimesinin bolluk/kolaylık ve kıtlık/kuraklık anlamlarını ifade ettiği gibi bu kelimelerden bazıları sesteştir. İkisi de sahibinin ömründen gittiğinden hem geceye hem de gündüze delalet eden es-Sarîm gibi bazı kelimeler de ezdâdtandır. Öte yandan bazı kelimeler ise hem zaman hem de mekan anlamlarında kullanılabilmektedir. Sonuç kısmında ise araştırma neticesinde elde ettiğim bulguları serdettim. Çalışmada bu tür çalışmaların ruhuna uygun olarak analitik bir metot kullandım.Anahtar Kelimeler: Zamanlar, Hadis, Sahîh-i Buhârî, Semantik

This research deals with the mentioned tenses in Ahadeth of al-Bukhari in terms of semantic, it reveals the contextual meanings of the words in it. The research consists of an introduction, two chapters and conclusion. In the introduction I have written a short biography of al-Bukhari and the importance of his famous book (Sahih al-Bukhari). I have pointed to the concept of time in language, Quran and in Sunnah. In the first chapter I have dealt with the words of the times, both types of time Extended and limited times, and I have mentioned the names of the year and its parts, the seasons and days, with the mentioning of the parts of the night and day, I have arranged on the base of the number of times in Sahih al-Bukhari. The second chapter is devoted to the study of the linguistic phenomena of the pronunciation of times, including the common pronunciation as a common of the pronunciation of the year between the easy and prosperity, between the drought and famine, and the opposites such as the word like as-Sarim `Like the dark night.'' It is used for night and day, because each of them cut off from its owner and the difference between some pronunciation in its use between the time and place. In conclusion, I caught the most important findings which I reached them. In this research I have used descriptive analytical approach which is proportional to nature of such studies.Key words: The Tenses, al-Hadith, Sahih al-Bukhari, Semantic