İlkokul öğretmenlerinin iş etiği ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki

Abstract

Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin iş etiği algıları ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu araştırmada veri toplama araçları olarak anket kullanılmıştır. Araştırma evrenini Gaziantep il merkezinde 2013-2014 eğitim-öğretim yılında görev yapmakta olan sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Gaziantep merkez ilçeleri Şahinbey ve Şehitkâmil'den oransız küme örnekleme yöntemiyle seçilen 23 ilkokulda çalışmakta olan sınıf öğretmenleri bu araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Bu okullarda ulaşılan öğretmenlerden 404 kişinin anketi değerlendirmeye alınmıştır. 'Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Ölçeği'' Organ vd. (1990) tarafından geliştirilen ve Karakuş (2008) tarafından uyarlanan ölçektir. Çalışmadaki bir diğer ölçek ise Çelebi ve Akbağ (2012) tarafından geliştirilen 'Öğretmen Etik Davranışlar Ölçeği'dir. Verilere, geçerlik ve güvenirlik analizlerinin ardından basit ve çoklu regresyon analizleri yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; öğretmenlerin sahip oldukları iş etiğinin alt boyutlarından `görev bilinci` `mesleki yükümlülük`, `erdemlilik` ve `ahlaki düşünce` boyutları, onların örgütsel vatandaşlık davranışları düzeylerinin genel ortalamasını anlamlı ve pozitif şekilde yordamaktadır. Öğretmenlerin sahip oldukları iş etiğinin alt boyutlarından ` görev bilinci'' boyutu, fedakârlık boyutunu anlamlı ve pozitif şekilde yordamaktadır. Öğretmenlerin sahip oldukları iş etiğinin alt boyutlarından `erdemlilik`, `görev bilinci` ve `mesleki yükümlülük` boyutları, onların nezaket boyutunu anlamlı ve pozitif şekilde yordamaktadır. Öğretmenlerin sahip oldukları iş etiğinin alt boyutlarından `insani duyarlılık` ve `görev bilinci` boyutları, onların vicdanlılık boyutunu anlamlı ve pozitif şekilde yordamaktadır. Öğretmenlerin sahip oldukları iş etiğinin alt boyutlarından `ahlaki düşünce`, `mesleki yükümlülük`, `görev bilinci` ve `erdemlilik` boyutları, üyelik erdemi boyutunu anlamlı ve pozitif şekilde yordamaktadır. Araştırma sonuçları mevcut literatür ışığında tartışılmış ve çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

The Relationship Between Business Ethics of Primary Teachers and Organizational citizenship behaviours the aim of this study is studying the relationship between class teachers' perspective of work ethic and organizational citizenship behaviours. In this study, survey is used as a data collection tool. The population of this research is formed by class teachers who do their jobs in a 2013-2014 academic year in the city center of Gaziantep. This study consists of 23 primary school in Şahinbey and Şehitkamil which are the countries of Gaziantep and they were selected by the method of disproportional cluster sampling method. The surveys of 404 people were evaluated in these schools. `The scale of Organizational Citizenship Behaviours` is developed by Organ et al. (1990) and adapted by Karakuş (2008). Another scale of this study is `the scale of Teacher Ethic Behaviours` and it is developed by Çelebi and Akbağ (2012). After validity and reliability analysis, multiple regression analysis was used for these data. The dimension of `sense of duty`, which is among the dimensions of teachers' work ethic, significantly and positively predict `altruism` dimension. The dimensions of `virtue`, `sense of duty` and `professional responsibility` which are among the dimensions of teachers' work ethic, significantly and positively predict the dimension of `courtesy`. `Human sensivitiy` and `sense of duty` dimensions, which are among the dimensions of teachers' work ethic, significantly and positively predict their levels of `conscientiousness`. `Moral consideration`, `profesional responsibility`, `sense of duty` and `virtue` dimensions, which are among the dimensions of teachers' work ethic, significantly and positively predict `civic virtue`. The results of this study is discussed in the lights of existing litterateur and various suggestions has been made.