Ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel sağlık ve örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Bismil İlçesi örneği)

Abstract

Bu araştırmada, Diyarbakır ili Bismil ilçesinde bulunan ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin, örgütsel sağlık ve örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişki incelemiştir. Araştırma, tarama türünde betimsel bir çalışmadır. Araştırma örneklemini 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında Diyarbakır'ın Bismil İlçesinde bulunan 11 ortaöğretim kurumunda çalışan 352 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada örneklem alma yoluna gidilmeyip, ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin tamamı araştırmaya dâhil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak, `Örgütsel Sağlık Ölçeği` (ÖSÖ) ve `Örgütsel Bağlılık Ölçeği` (ÖBÖ) kullanılmıştır. Örgütsel Sağlık Ölçeğinde 44 madde ve `akademik önem, kurumsal bütünlük, müdürün etkisi, kaynak desteği, öğretmen bağlılığı ve mesleki liderlik` olmak üzere 6 alt boyut yer almaktadır. Örgütsel Bağlılık Ölçeğinde ise, 27 madde ve `Uyum, Özdeşleşme, İçselleştirme` olmak üzere 3 boyut yer almaktadır. Bu doğrultuda 2013-2014 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde 352 öğretmene ölçekler dağıtılmış, 210 öğretmen ölçeği geri dönmüştür. Uygun şekilde doldurulmayan 10 ölçek değerlendirme dışı bırakılmıştır. Dolayısıyla araştırmanın evren ve örneklemini 200 öğretmenden oluşmaktadır.Çalışmadan elde edilen veriler SPSS (Sttistical Package for the Social Sciennes) paket programı ile analizi yapılmıştır. Verilerin analizinde; (Bağımsız) Örneklemler t-Sınaması, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Kruskal-Wallis H testi ve Mann Whitney-U sınaması kullanılmıştır. Bununla birlikte, bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkenleri yordama düzeylerini belirlemek amacıyla Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi yapılmıştır. Araştırmanın bulguları aşağıdaki biçimde özetlenebilir:•Örgütsel sağlığa ilişkin olarak, cinsiyet (kurumsal bütünlük ve mesleki liderlik) yaş (kaynak desteği ve mesleki liderlik), branş (akademik önem ve öğretmen bağlılığı), yönetim stili (akademik önem, müdürün etkisi, kaynak desteği, öğretmen bağlılığı ve mesleki liderlik), mesleki kıdem (akademik önem, müdürün etkisi, kaynak desteği ve mesleki liderlik) ve karara katılma (akademik önem, müdürün etkisi, kaynak desteği, öğretmen bağlılığı ve mesleki liderlik ) açısından öğretmen görüşleri arasında anlamlı farklılıklar var iken, cinsiyet (akademik önem, müdürün etkisi, kaynak desteği ve öğretmen bağlılığı), yaş (akademik önem, müdürün etkisi, kurumsal bütünlük ve öğretmen bağlılığı), öğrenim durumu (akademik önem, müdürün etkisi, kurumsal bütünlük, kaynak desteği, öğretmen bağlılığı ve mesleki liderlik), branş (müdürün etkisi, kurumsal bütünlük, kaynak desteği ve mesleki liderlik), yönetim stili (kurumsal bütünlük), mesleki kıdem (kurumsal bütünlük ve öğretmen bağlılığı) ve karara katılma bütünlük) açısından ise öğretmen algıları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık görülmemiştir. Ancak erkek öğretmenlerin kadın öğretmenlere göre, yaşı çok olan öğretmenleri yaşı az olanlara göre, öğrenimi lisans olanın öğrenimi lisansüstü olanlara göre, branşı sosyal bilimler olanın fen bilimleri ve Güzel sanatları olanlara göre, kıdemli öğretmenlerin kıdemsiz öğretmenlere göre, demokratik yönetime sahip olan okulların otoriter ve ilgisiz yönetime sahip olan okullara göre, okulla ilgili alınan bir kararda öğretmenlerin görüşünü alan okulların almayanlara göre örgütlerini daha sağlıklı gördükleri görülmektedir.•Örgütsel bağlılığa ilişkin olarak, cinsiyet (uyum, boyutu) yaş (özdeşleşme boyutu), branş (özdeşleşme boyutu), yönetim stili (özdeşleşme ve içselleştirme boyutları), mesleki kıdem (özdeşleşme boyutu) ve karara katılma (uyum, özdeşleşme ve içselleştirme boyutları) açısından öğretmen görüşleri arasında anlamlı farklılıklar var iken, cinsiyet (özdeşleşme ve içselleştirme boyutları), yaş (uyum, ve içselleştirme boyutları), öğrenim durumu (uyum, özdeşleşme ve içselleştirme boyutları), branş (uyum, ve içselleştirme boyutları), yönetim stili (uyum boyutu), mesleki kıdem (uyum, ve içselleştirme boyutları) ve karara katılma ( uyum, özdeşleşme ve içselleştirme boyutları) açısından ise öğretmen algıları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık görülmemiştir. Ancak erkek öğretmenlerin kadın öğretmenlere göre (uyum boyutu hariç), yaşı çok olan öğretmenleri yaşı az olanlara göre, öğrenimi lisans olanın öğrenimi lisansüstü olanlara göre (uyum boyutu hariç), branşı sosyal bilimler olanın fen bilimleri ve Güzel sanatları olanlara göre, kıdemli öğretmenlerin kıdemsiz öğretmenlere göre, demokratik yönetime sahip olan okulların otoriter ve ilgisiz yönetime sahip olan okullara göre, okulla ilgili alınan bir kararda öğretmenlerin görüşünü alan okulların almayanlara göre örgütlerini daha bağlı oldukları görülmektedir.• Örgütsel sağlık ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilere yönelik elde edilen sonuçlar, örgütsel sağlığın örgütsel bağlılığı pozitif yönde etkilediğini ve örgütsel sağlığın örgütsel bağlılığı yordadığını ortaya koymaktadır.

In this study, in Bismil district of Diyarbakır in secondary schools teachers' organizational health and examined the relationship between the perceptions organizational commitment.The research is a descriptive study on the scan type. The study sample in the 2013-2014 academic year, 11 secondary schools in Diyarbakır's Bismil District 352 teachers are working on. In this research the sampling did not go the way, all of the teachers working in secondary schools were included in the study.As a means of data collection, `Organizational Health Scale` (OHS) and `Organizational Commitment Scale` (OCS) is used. Organizational Health Scale of 44 articles and `academic importance, institutional integrity, manager influence, resource support, teacher commitment and professional leadership` is situated, including six sub-dimensions. In the Organizational Commitment Scale, of 27 items and `Compliance, Identification, Internalization` is located in 3 dimensions to. In this respect, the spring semester of 2013-2014 academic year scale distributed 352 teachers, 210 teachers are returned to scale. Assessment not refillable in accordance with a scale of 10 were excluded. Therefore, the research universe and the sample consists of 200 teachers.The data obtained from the study of SPSS (Statistical Package for the Social Sciennes) analysis was performed with package program. In the analysis of data; (Independent) Sample t-Test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA), Kruskal-Wallis H test and Mann-Whitney-U test was used. However, the independent variable on the dependent variable in order to determine the level of predictive Multiple Linear Regression Analysis was conducted.Research findings can be summarized as follows:Organizational health in relation to gender (institutional integrity and professional leadership) age (source support and professional leadership) branch (academic and importance teacher commitment), management style (academic importance, manager impact, resource support, teacher commitment and professional leadership), professional seniority (academic importance, manager effect, resource support and professional leadership) and decided to participate in (academic importance, manager effect, resource support, teacher commitment and professional leadership) in terms of opinion between teachers there a meaningful difference, whereas gender (academic importance, manager effect resource support and teacher commitment), age (academic importance, manager effect, institutional integrity, and teacher commitment), education level (academic importance, manager effect of corporate integrity, resource support, teacher commitment and professional leadership) branch (manager effect institutional integrity, resource support and professional leadership), management style (corporate integrity), professional seniority (and teacher commitment to institutional integrity) and to participate in decision-integrity) in terms of the perception of the teachers there were no statistically significant differences. However, male teachers female teachers, according to age so that teachers age less than those with education license that learning graduate who, according to the branches of the social sciences that the natural sciences and fine arts which, according to senior teachers his junior teachers, according to the democratic governance of schools with authoritarian and irrelevant schools with management, according to a decision about the school, the school teachers' views of their organizations more healthy compared to those who are seen they see.Organizational commitment in relation to gender (alignment, size), age (identification, size), branches (identification, size), management style (identification and internalization dimensions), experience (identification, size) and decided join (compliance, identification and internalization dimensions) in terms of opinion between teachers there a meaningful difference, while gender (identification and internalization sizes), age (compliance, and internalization dimensions), education level (compliance, identification and internalization dimensions), branches (compliance, and internalization sizes), management style (compliance size), professional seniority (compliance, and internalization dimensions) and to participate in decisions (compliance, identification and internalization dimensions) in terms of the perception of the teachers there were no statistically significant differences. However male teachers female teachers according to (fit size excluded), age has a lot of teachers age less than those with education license that learning graduate than those (fit size excluded), branches of the social sciences with the natural sciences and fine art which, according to senior teachers his junior teachers according to democratic administration of schools with schools with authoritarian and indifferent management, according to a decision about the school, the school teachers' views of their organization compared to those who are seen to be more connected.Organizational health and the results obtained for the relationship between organizational commitment, organizational health is a positive effect organizational commitment and organizational predictors of health reveals that organizational commitment.