İlkokul öğretmenlerinin örgüt iklimine ilişkin algılarının örgütsel güven üzerindeki etkisi

Abstract

Bu araştırmanı amacı, öğretmenlerin okul iklimine ilişkin algılarının örgütsel güven düzeyleri üzerindeki etkisini ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın evrenini 2013-2014 öğretim yılında Batman il ve ilçe merkezinde bunan ilkokullarda görev yapan toplam 6269 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklemini ise Batman il ve ilçelerinin merkezindeki ilkokullarda görev yapan toplam 418 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada Halpin ve Croft (1963) tarafından geliştirilen ve Hoy ve Clover (1986) tarafından yenilenerek güncellenen `Örgüt İklimini Betimleme Ölçeği`, Hoy ve Moran (2003) tarafından geliştirilen Gökduman (2012) tarafından Türkçe'ye uyarlanan `Çok Amaçlı Güven Ölçeği` kullanılmıştır. Ölçeklerden elde edilen veriler bilgisayar ortamında SPSS 21.0 programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde frekans, yüzde, ortalama ve standart sapma istatistiklerinin yanında, hipotez testleri olarak, t testi, tek yönlü varyans analizi (Anova), scheffe testi kullanılmıştır. Ayrıca korelasyon ve regrasyon analizlerinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda, olumlu olarak değerlendirilen mesleki dayanışma, samimi ve içten olma, destekleme boyutlarına ilişkin öğretmenlerin algılarının yüksek, olumsuz değerlendirilen ilgisiz çözülme, yakından kontrol ve engelleme boyutlarına ilişkin algılarının düşük olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin yöneticilerine ve meslektaşlarına güven düzeylerinin yüksek, öğrenci ve velilere güvenlerinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Örgüt ikliminin olumlu olarak nitelendirilen mesleki dayanışma, samimi ve içten olma, destekleme alt boyutları ile örgütsel güvenin yöneticiye güven ve meslektaşlara güven alt boyutları arasında pozitif yönde ve orta düzeyde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Örgütsel güvenin yöneticiye güven alt boyutu ile örgüt ikliminin yakından kontrol alt boyutu; örgütsel güvenin meslektaşlara güven alt boyutu ile örgüt ikliminin samimi ve içten olma, ilgisiz çözülme ve yakından kontrol alt boyutları; örgütsel güvenin öğrenci ve velilere güven alt boyutu ile örgüt ikliminin mesleki dayanışma, samimi ve içten olma, destekleme alt boyutlarını anlamlı bir şekilde yordadığı görülmüştür. Öğretmenlerin örgüt iklimi algıları ile örgütlerine duydukları güven arasında anlamlı ilişkilerin olduğu, olumlu örgüt iklimi algısının, örgüte olan güven düzeyini yükselttiği sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Örgüt iklimi, Örgütsel Güven, Öğretmen

The aim of this researh is to reveal the effect of educators' perceptions about climate of school on the level of organizational reliance.The creation of the researh is formed by 6269 educators work at primary schools in city center and county towns in Batman. The sample of the reserach is formed by 418 educators work at primary schools in city center and county towns in Batman.In this research, 'Revision of organizational climate scale' ;devoloped by Halpin and Croft (1963) , renewed and updated by Hoy and Clover (1986) and 'Multi-purpose reliance scale' formed by Hoy and Moran (2003) and adopted to Turkish by Gökduman (2012) have been used.The data gained through the scales has been analysed by the software SPSS 21.0 on computer.While evaluating this data, besides from frequency ,percentage,median and standard deviation statistics; T-Test, one-way variance analysis(Anova), scheffe test,correlation and regression test have also been utilized. At the end of this research,it is determined that the occupational cooperation treated positively,the perceptions of the educators on sincere supporting dimensions are high level,İt is assesed that irrelevant disintegration,close control,their perceptions on hindering dimensions have been low.It is also determined that educators' reliance level towards their collegues and manager have been high, educators' reliance level towards students and their parents have been average level. It is determined that there are positive directional and moderate correlation among vocational cooperation which is regarded as positively in organization climate, being sincere,supporting subdimentions and sub-dimentions of reliance to director and colleagueges. The sub-dimension of organizational reliance to the director and close control sub-dimension of organizational climate, the reliance sub-dimension of organizational reliance to the collegues and organizational climates' being cordial, disinterested resolution and close sub-dimension; the reliance sub-dimension of organizational reliance to the students and parents and organizational climate occupational cooperation, and its cordiality, supportive sub-dimension's being predicted has been meaningfully seen. It is determined that there are relavant correlation among perceptions of the educators on organization climate and their reliance to their organizations,and it is also understood that positive organization climate perception promotes the reliance level towards the organization. Keywords: Organizational climate, Organizational Reliance, Teacher