Van şartlarında doğal çayırların farklı biçim dönemlerinde ot verimi, otun besleme değeri ve botanik kompozisyonun tespiti üzerine bir araştırma

Abstract

43 6. ÖZET Bu araştırmada, Van şartlarında doğal çayırlarda biçme zamanının çayırların ot verimine, otun besleme değerine ve botanik kompozisyona etkileri araştırılmıştır. Araştırma, 1994 yılında Edremit ilçesi, Ansu köyü, Kale ve İskele civarındaki doğal çayırlarda yürütülmüştür. Denemede, sapa kalkma öncesi, sapa kalkma, çiçeklenme, çiçeklenme sonu ve tohum bağlama dönemlerinde çayırlarda biçme işlemi uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar aşağıdaki şekilde özetlenmiştir: 1. Biçme dönemlerinin yaş ot, kuru ot ve ham protein verimine etkisi istatistiksel olarak % 1 ihtimal seviyesinde çok önemli çıkmıştır. Buna göre en yüksek yaş ot verimi 1904.79 kg/da, en yüksek kuru ot verimi 592.01 kg/da, en yüksek ham protein verimi 56.327 kg/da ile 4. biçimde yani çiçeklenme sonu döneminde elde edilmiştir. 2. Lokasyonlarda en yüksek yaş ot verimi (2321.95 kg/da), en yüksek kuru ot verimi (677.26 kg/da) ve en yüksek ham protein verimi (70.981 kg/da) Kale'deki çayırlarda alınmıştır. 3. Biçme dönemlerinin çayırlardaki en yüksek ham protein oranı istatistiksel olarak % 1 ihtimal seviyesinde çok önemli bulunmuştur. En yüksek ham protein oranı % 12.384 ile Kale'de yine en yüksek ham protein oranı % 17.342 ile 1. biçimde elde edilmiştir. 4. Biçme dönemlerinin çayırlardaki ham selüloz oranına etkisi istatistiksel olarak % 1 ihtimal seviyesinde çok önemli bulunurken, lokasyonlar arasındaki fark % 5 ihtimal seviyesinde önemli olmuştur. En yüksek ham selüloz oranı % 28 ile İskele'de, biçim dönemlerine göre de % 3 1.00 ile 5. biçimde elde edilmiştir. 5. Biçme dönemlerinin ve lokasyonların çayırlardaki baklagil, buğdaygil ve diğer familyalara oranı istatistiksel olarak farklı olmuştur. Buna göre en yüksek baklagil oranı (% 36.71) Kale'de, buğdaygil oranı (% 33.66) Edremit'te, diğer familyaların oranı (% 56.56) İskele'de tesbit edilmiştir. En yüksek baklagil oranı (% 34.22) 2. biçimde, buğdaygil oranı (% 33.58) 1. biçimde, diğer familyalar oranı (% 49.39 ve % 49.78) 1. ve 2. biçimlerde bulunmuştur.44 Bu sonuçlara göre; Van şartalrında doğal çayırların kuru ot verimi çin Edremit ve İskele'de tohum bağlama başlangıcında (5. biçim), Ansu ve Kale'de çiçeklenme sonu (4. biçim) dönemlerinde biçilmesi gerekmektedir. En yüksek ham protein verimi elde etmek için çayırların Edremit'te sapa kalkma döneminde (2. biçim), Arısu'da çiçeklenme döneminde (3. biçim), Kale ve İskele'de ise çiçeklenme sonu döneminde (4. biçim) biçilmesi önerilmektedir.

45 7. SUMMARY This study was conducted to determine the effects of times of cutting on the yield, feed value and botanical composition of hay from natural pastures at the four locations of Van. The study was conducted in four different locations of Van, Edremit, Ansu village, Kale and İskele. The pastures were cut five times in a year, before shooting stage, during shooting stage, flowering stage, after flowering stage and seeding stage. The results obtained from study were summarized as follows; 1. The effects of cutting dates on fresh and dry herbage yield, crude protein rate, crude protein yield was found significant (p<0.01). The highest fresh herbage yield was 1904.79 kg/da, the highest dry herbage yield was 592.01 kg/da, and the highest crude protein yield was 56.327 kg/da. These results were found when pastures were cut after flowering stage. 2. Kale location gave the highest fresh (2321.95 kg/da) and dry (677.26 kg/da) herbage as well as the highest crude protein yield (70.981 kg/da). 3. The highest crude protein rates among cutting dates were significant (p<0.01). The highest crude protein rate (12.384 %) was found at Kale locations. If we look at cutting times, it was highest in the first cutting (17.342 %). 4. The effect of cutting dates on crude cellulose rate was significant at p<0.01. The difference among locations were found significant at p<0.05. The highest crude cellulose rate (28 %) was found in İskele location. It also determined from fifth cutting if we look at cutting dates. 5. The propotions of legumes, grasses and the other families in different locations and cutting dates were found different statistically. Kale location had the highest legume rate (36.71 %), Edremit had 33.66 % grass rate, and İskele location had 56.56 % the other families rate. The highest legume rate (34.22 %) was determined from second cutting, grass rate (33.58 %) was determined from first cutting. Also, the other families rate while was greater than legumes and grasses were found from first and second cutting.46 As a results; natural pastures for dry herbage production can be cut during beginning of seeding stage (fifth cutting) in Edremit and İskele and at the end of flowering stage in Ansu and Kale locations of Van. On the other hand, natural pastures for the highest crude protein yield should be cut during shooting stage (second cutting) in Edremit, during flowering stage in Ansu and at the end of flowering stage in Kale and İskele locations.