Biyolojik çalışmalarda change-over desenlerinin kullanımı

Abstract

XI OZ Change - over denemeleri hayvan besleme, fizyoloji, klinik araştırmaları gibi bilimsel çalışma alanlarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Change - over denemeleriyle az sayıda deneme ünitesi kullanılarak güvenilir sonuçlar elde etmek mümkün olmaktadır. Bilinen en basit Change - over deseni latin kare denemeleriyle uygulanmaktadır. Dönemler sıra, deneme üniteleri (materyal) sütun olacak şekilde deneme oluşturulabilir. Ancak bu tip denemelerde, faktörlerin doğrudan etkileri kalıntı etkilerine göre daha duyarlı test edilmektedir. Buna karşılık kalıntı etki, sürekli etki ( Doğrudan etki + Kalıntı etki) ve kalıntı etki ile doğrudan etki arasındaki etkileşimide duyarlı test eden change - over deneme desenleri geliştirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Change - over denemeleri, doğrudan etki, kalıntı etki, sürekli etki.

X ABSTRACT Using of Change - Over Designs in Bioloygical Researches Change - Over designs are widely used in animal nutrition, physiology and medical assays. This design provides more precise results with few experimental unit. The simplest type of change - over design is constructed in standard latin squares. The periods are rows and experimental units are columns in the simplest design. Direct effect are estimated more precisely than residual effects in standard type design. Hence, different types of change - over designs have been developed to estimate more precisely the direct, residual, permanent and interaction between direct and residual effects. Key Words: Change - over designs, residual effects, direct effects, permanent effects.