Sığırkuyruğu (verbaucum cheiranthifolium boiss. var. asperulum) saplarının değişik sıcaklıklarda katalizörlü ve katalizörsüz olarak sıvı ve gaz ürünlere dönüştürülmesi

Abstract

42 ÖZET SIĞIRKUYRUĞU (Verbascum cheiranthifolium Boiss. var. asperulum) SAPLARININ DEĞİŞİK SICAKLIKLARDA KATALİZÖRLÜ VE KATALİZÖRSÜZ SIVI VE GAZ ÜRÜNLERE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ Bu çalışmada otsu bitkilerden olan sığırkuyruğu saplarının bir enerji kaynağı olarak değerlendirilmesi için, sığırkuyruğu saplan öğütülerek un haline getirildi ve daha sonra bir otoklav içinde, basınç altında, değişik sıcaklıklar da (533 K, 553 K ve 573 K) ve değişik çözücüler kullanarak (metanol, etanol, aseton ve su) katalizörlü (NaOH ve ZnCl2) ve katalizörsüz kimyasal dönüşüm işlemleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan deneyler sonucunda, 533 K'de katalizörsüz deneylerde dönüşüm yüzdelerinde etanolden asetona doğru bir artış olduğu gözlenmiştir. Etanolde dönüşüm yüzdesi %21,4, metanolde %28,7 iken asetonda %29,4 olarak gerçekleşmiştir. Katalizör kullanıldığında (NaOH) sıvı ürünlere dönüşüm artmaktadır. Etanollü ortamda dönüşüm yüzdesi %31,2 iken, metanollü ortamda %38,2 olmaktadır. Sıcaklığın 533 K'den 553 K'e çıkartılmasıyla birlikte dönüşüm yüzdesinde de artma olmaktadır. Bu durumda dönüşüm yüzdesi, katalizörsüz deneyler için, etanollü ortamda %29,8, metanollü ortamda %40,6 ve asetonlu ortamda %42,4 olmaktadır. Yine burada, 533 K'deki gibi, katalizörlü ortamda (NaOH) dönüşüm yüzdesi artmaktadır. Etanollü ortamda dönüşüm yüzdesi %36,6 iken, metanollü ortamda %44,0 olmaktadır. Sıcaklık 573 K'e çıkartıldığında, kullanılan çözücülere ilave olarak su ve kullanılan katalizöre ilave olarak da ZnCb kullanılmıştır. Sıcaklık artışıyla ve katalizörlerin kullanılmasıyla dönüşüm yüzdelerinde artışlar gözlenmiştir. 573 K'de katalizörsüz deneylerde dönüşüm yüzdeleri; sulu ortamda %17,1, etanollü ortamda %43,3, metanollü ortamda %44,4 ve asetonlu ortamda %60,5 olarak gerçekleşmiştir. Katalizör olarak NaOH kullanıldığında dönüşüm yüzdeleri; sulu ortamda %49,5, etanollü ortamda %44,8 ve metanollü ortamda %52,4 olmuştur. Katalizör olarak ZnCl2 kullanıldığında ise, etanollü ortamda %60,6 ve metanollü ortamda %55,6 oranında dönüşüm gözlenmiştir.

43 SUMMARY CONVERSION OF VERBASCUM {cheiranthifolium Boiss. var. asperulum) STALK INTO LIQUID AND GAS PRODUCTS WITH AND WITHOUT CATALYSTS AT DIFFERENT TEMPERATURES. In this study, in order to utilize as an energy source, the verbascum stalk, which is the member of grassy plant family, were ground to obtain their flour. Then they were subjected to pressure in an autoclave at different temperatures (533, 553, 573 K) and their chemical conversion processes have been performed by employing different solvents (methanol, ethanol, aceton and water) with and without catalysts, NaOH and +ZnCl2. After the experiments, it was determined that, at 533 K in the absence of catalyst, percent conversion increased from ethanol to acetone. The percent conversions at ethanol, methanol and acetone were 21,4%, 28,7% and 29,4%, respectively. In the presence of the catalyst NaOH, percent conversion increased. In this case, while the percent conversion was 3 1,2% at ethanol, it was 38,2% at methanol. With the increasing of the temperature from 533 to 553 K, there was also an increase in the percent conversion. In this case, in the absence of catalyst, the percent conversions at ethanol, methanol and acetone were 29,8%, 40,6% and 42,4%; respectively. It was determined that, similar to 533 K, the percent conversion increased at 553 K in the presence of the catalyst NaOH. This time while the percent conversion was 36,6%, at ethanol, it was 44,0% at methanol. When the temperature was increased to 573 K, water was used in addition to the other solvents and ZnCh was used as an additional catalyst. Percent conversions increased with the use of catalysts as the temperature increased. At 573 K in the absence of catalyst, percent conversion at water, ethanol, methanol and acetone were 17,1%, 43,3%, 44,4% and 60,5%, respectively. When NaOH was used as a acatalyst the percent conversions at water, ethanol and methanol were 49,5%, 44,8% and 52,4%, respectively. When ZnCb was used as a catalyst, the percent conversions at ethanol and methanol were 60,6% and 55,6%, respectively.