Van ili ilim koşullarına uygun sera modelleri ve ısı bilançosunun çıkarılması üzerine bir araştırma

Abstract

ÖZET VAN İLİ İKLİM KOŞULLARINA UYGUN SERA MODELLERİ VE ISI BİLANÇOSUNUN ÇIKARILMASI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA ALTINAY, Bülent Yüksek Lisans Tezi, Tarım Makinaiarı Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Tamer UÇAR Şubat 2001, 38 sayfa Seralar bitkilerin yetişme periyodunda istedikleri şartları optimum düzeyde sağlayan kontrollü yetiştirme ortamlarıdır. Soğuk gün ve gecelerde bitkilerin istediği sıcaklık değerlerine ulaşılabilmesi için seraların mutlaka ısıtılması gerekmektedir. Meteoroloji Müdürlüğü'nden elde edilen verilere göre Van İli ve çevresi, güneş ışınımının yoğunluğu ve günlük ortalama güneşlenme süresi bakımından ülkemizde ilk sıraları alan yörelerimizdendir. Bu yüzden adı geçen yörede sera tarımının ekonomik olarak yapılabileceği düşünülmektedir. Bu çalışmada, Van ilinde kurulabilecek seralarda ısı gereksinimleri hesaplanmış ve yöreye uygun sera modelleri hakkında önerilerde bulunulmuştur. Bu amaçla yaygın olarak kullanılan dört farklı sera örtü malzemesi seçilmiş ve sera içi sıcaklığı 15°C ve 20°C alınmıştır. Isı gereksinimi saptanması için gerekli matematiksel analizler MATLAB adlı yazılımda programlanarak çözülmüştür. Hesaplamalar sonucunda çift kat Polietilen (PE) plastik örtü malzemesi kullanılması halinde seralarda ısı ihtiyacı en az bulunmuştur. Ayrıca yörenin iklim şartlarının sera tarımına uygun olduğu belirlenmiştir. Seralarda ısıtma amacıyla ithal kömürün ve kalorifer yakıtının (fuel-oil) tercih edilmesi durumunda ekonomik olarak yetiştiriciliğin yapılabileceği ortaya konulmuştur. Anahtar kelimeler: Seralar, ısı ve enerji dengesi, kontrol sistemleri, iklim kontrolü, bitkisel üretim, güneş enerjisi.

ABSTRACT RESEARCH ON DETERMINING GREENHOUSE HEAT BALANCE AND STRUCTURAL MODELS FOR THE CLIMATOLOGICAL CONDITIONS OF VAN PROVINCE ALTINAY, Bülent Msc, Farm Machinery Department Supervisor: Asst. Prof. Dr. Tamer UCAR February 2001, 38 pages Greenhouses provide controlled environment suitable for plants during their growing period. Additional heat sources are required during cold days and nights in order to keep the greenhouse air temperature ideal for plants. Climate data obtained from official weather stations indicate that Van province and its surroundings are among the places receiving the most concentrated and prolonged sunlight and solar radiation in Turkey. Therefore, it was estimated that greenhouse production could be accomplished economically in this region. In this study, heat requirements in greenhouses planned in Van were computed and greenhouse models suitable for this region were determined and suggested. For this purpose, different commonly used greenhouse cover materials were choosen and computations were done for two different internal air temperature of 15PC and 20°C. Computer codes for mathematical analysis of heat requirements were prepared using MATLAB software. Results of this research indicated that heat requirements of the greenhouses covered with double layer polyethylen (PE) sheets were the least among all materials considered. Climate and solar energy potential in this region were found to be suitable for greenhouse production. Coal and fuel-oil were determined to be economical for plant production in greenhouses when used in heating systems. Keywords: Greenhouses, controlled environment, plant production, heat and energy balance, solar power, climate control. in