Van koşullarında farklı bitki sıklıklarının ve ekim şekillerinin mercimekte (Lens culinaris medic.) verim ve verim ögelerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada Van koşullarında, iki kışlık mercimek çeşidi (Sazak-91 ve Yerli Kırmızı), dört farklı ekim aklığının (200, 250, 300 ve 350 tohum/m2 ) ve dört farklı eMm şeklinin (serpme, sıraya, 45° ve 90° çapraz ekim) verim ve verim verim öğelerine etkisi araştırılmıştır. Deneme 2000-0 İve 2001-02 yıllarında Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme tarlalarında bölünen bölünmüş parseller deneme desenine göre dört tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre, eMm sıklıklarına göre en yüksek birim alan tane verimi ortalamaları, Sazak-91 çeşidinde 2000 yılında 73.76 kg/da ile 250 tohum/m2 bitki sıklığında ve 2001 yılında 134.38 kg/da ile yine 250 tohum/m2 bitki sıklığında belirlenmiştir. Yerli Kırmızı çeşidinde ise; sırasıyla 59.45 kg/da ve 89.92 kg/da ile her iki yılda da 300 tohum/m2 bitki sıklığında belirlenmiştir. Ekim şekli yıllık: ortalamaları bakımından; en yüksek birim alan tane verimi ortalaması Sazak-91 çeşidinde 2000 ve 2001 yıllarında sırasıyla 73.13 kg/da ve 142.01 kg/da ile sıraya ekim şeklinde belirlenmiştir. En yüksek verim Yerli Kırmızı çeşidinde sırasıyla 60.14 kg/da ve 92.01 kg/da ile her iki yılda da sıraya ve 90° çapraz ekim de belirlenmiştir. Anahtar kelimden Mercimek, Lens culinaris, ekim sıklığı, ekim şekli, verim.

In this study, the effects of four different sowing densities (200, 250, 300 ve 350 seed/m2) and four sowing methods method (broadcasting, row, 45° and 90° cross) on the yield and yield components for two winter lentil cultivars (Sazak-91 and Yerli Kırmızı) in Van conditions. The study was conducted in the fields of Agricultural Faculty of Y.Y.U. by using split-split plot desing with the four replication in 2000-Oland 2001-02. According to result of the research the highest avarage seed yield2001 for the cultivars of lentil Sazak-91 was obtained from 250 seed/m2 sowing density as 73.76 kg/da and 134.38 kg/da in 2000-Oland 2001-02, respectevely. However, the highest seed yield for Yerli Kırmızı cv. was obtained from 300 seed/m2 sowing density as 59.45 kg/da and 89.82 kg/ in two years, respectevely. Based on the seeding methods, the highest seed yield was obtained for Sazak-91cv.as 73.13 kg/da and 142.01 kg/da with row seeding method in 2000 and 2001 years, respectevely. For cultivars of lentil Yerli Kırmızı the highest seed yield was obtained from row and 90° cross seeding methods as 60.14 kg/da and 92.01 kg/da in 2000 and 2001, respectevely. Key words: Lentil, Lens culinaris, plant density, seeding method, yield.