Uzaktan algılama sistemlerinin Van yöresi hayvancılığında kullanılabilme olanakları

Abstract

ÖZET UZAKTAN ALGILAMA SİSTEMLERİNİN VAN YÖRESİ HAYVANCILIĞINDA KULLANILABİLME OLANAKLARI HANDİL, Hasan Yüksek Lisans Tezi, Zootekni. Ana Bilim Dalı Tez Danışmanı: Yard. Doç. Dr. Hasan ÜLKER Ocak 2003, 28 sayfa Bu çalışmada uzaktan algılama sistemlerinin Van yöresi hayvancılığında kullanılabilme olanaklarının araştırılması amaçlanmıştır. Van Özalp ilçesi Dönerdere ve Günyüzlü köylerine ait hayvan ve mera varlıkları çalışma materyalini oluşturmuştur. İlki 30 Nisan olmak üzere iki haftalık aralıklarla beş döneme ait (1. dönem: 30 Nisan - 15 Mayıs; 2. dönem: 16 Mayıs - 30 Mayıs; 3. dönem: 1 Haziran - 15 Haziran; 4. dönem: 16 Haziran - 31 Haziran; 5. dönem: 1 Temmuz - 16 Temmuz) mera alanları bitki uzunlukları ve mera alanlarına ait vejetasyon kamerası ND VI değerleri, köylere ait hayan sayılan ve otlatma sistemleri köylere bizzat gidilerek elde edilirken bu dönemlere ait vejetasyon indeksleri NOAA- AVHRR uydu verilerinden elde edilmiştir. Dekar başına düşen hayvan sayısı Dönerdere ve Günyüzlü için sırasıyla 0.42 ve 0.43 olarak belirlenmiştir. Bitki uzunlukları ortalamaları bakımından gruplar arası yapılan karşılaştırmada sadece 4. dönemde önemli bir farklılık görülmüştür (PO.05). Dönemlerin kendi aralarında karşılaştırılmasında bitki uzunluktan köylerdeki uygulanan otlatma sistemi ve yağış durumuna göre farklılık gözlenmiştir. Mera alanı dijital kamera NDVI değerleri gruplar arasında önemli farklılık göstermezken Dönerdere köyünde dönemler arasında önemli farklılık göstermiştir (PO.01). Meralara ait NO AA uydusu NDVI değerleri her iki köyde de önce artan sonra da düşen bir değişim seyri göstermiştir. Bitki uzunluğu ile dijital kamera NDVI ve uydu NDVI arasındaki korelasyonlar düşük bulunmuştur. Çeşitli dönemlerdeki bitki uzunluktan ile aynı dönemlere ait uydu NDVI değerlerinin analizinden, uydu verilerinin vejetasyon değişimlerini belirlemede kullanılabileceği ancak bitki uzunluğunun yalnız başına uydu NDVI ölçütü olamayacağı görülmektedir. Uzaktan algılama sistemleri kullanılarak mera alanlanna ait vejetasyondaki değişimlerinin doğrulukla ve kısa zamanda belirlenebileceği ancak uydu verilerine dayalı vejetasyon değerlendirmelerinin güvenli bir şekilde yapılabilmesi için yer destekli mera değerlendirilmelerin yapılması gerektiği ortaya çıkmıştır. Bu şekilde oluşturulacak veri tabanları yardımıyla daha etkin bir mera kullanım sistemleri oluşturularak yöre hayvancılığına katkıda bulunulabilecektir. Anahtar kelimeler: Uzaktan algılama, Otlatma yönetimi, Çiftlik hayvanları, Vejetasyon indeksleri

ABSTRACT POSSIBILITIES OF USING REMOTE SENSING SYSTEMS IN ANIMAL FARMING IN VAN REGION HANDİL, Hasan MSc, Animal Science Supervisor. Asst. Prof. Dr. Hasan ÜLKER January 2003, 28 pages In this study, the possibilities of using Remote Sensing Systems in »ntribution to Van region's animal farming were investigated. Animal and ngeland properties of Dönerdere and GünyüzlÜ villages, Özalp, Van were 'aluated as material of the study. Beginning April 30* rangeland crop height, igetation camera NDVI values and NOAA satellite NDVI values of rangelands ere determined at be-weekly intervals for five periods (1st period: 30 April - IS [ay; 2nd period: 16 May - 30 May; 3rd period: 1 June - 15 June; 4lh period: 16 me - 31 June; 5th period: 1 July - 16 July). Animal numbers per da for Dönerdere and GünyüzlÜ were 0.42 and 0.43 spectively. When inter-groups comparisons were made there were differences in op height only in one period between two villages (P<0.05). When within periods valuation was performed, crop height differed according to grazing system and linfall. While rangeland vegetation camera NDVI values did not differ between -oups, there were within-period differences in Dönerdere (P<0.01). NOAA satellite D VI values of rangeland showed an increase and decrease pattern. Low correlation stween crop height and vegetation camera NDVI and satellite NDVI values were bserved. In the evaluation of crop heights at different periods and satellite NDVI dues obtained at the same periods it was observed that satellite data could be used i determining changes in vegetation, however, crop height alone is not a good leasurement for satellite NDVI value. It was observed that remote sensing systems re useful techniques for determining borderlines of rangeland areas and in time sgetational changes quickly and accurately, however, land based rangeland valuations should be performed in order to make useful satellite based vegetational iange assessments. Thus, a contribution could be made to animal farming in the sgion by generating more effective rangeland management system using such a atabase. Key words: Remote sensing, Rangeland management, Livestock, egetation index