Gelişen sekiz İslam ülkesinin (D-8 ülkelerinin) dış ticaretinin finansal ve iktisadi açıdan yeterlilik analizi

Abstract

Gelişen Sekiz İslam Ülkesi (Developing Eight, D-8) kapsadığı coğrafi alan itibariyle bölgesel olmaktan çok küresel bir oluşum özelliğine sahip olan; kuruluşunda Türkiye'nin başrolünü üstlendiği bir `kalkınmada işbirliği` organizasyonudur. Bu organizasyonda bulunan ülkeler; İran, Pakistan, Bangladeş, Malezya, Endonezya, Mısır ve Nijerya'dan oluşmaktadır. Bu çalışmada Gelişen Sekiz İslam Ülkesi(D-8)'ne üye ülkelerin kendi aralarında yapacakları ticari işlemlerde başka bir ülkeye ihtiyaç duymadan bu işlemleri gerçekleştirip gerçekleştiremeyecekleri analiz edilmiştir. Bu amaç doğrultusunda D-8 ülkelerinin toplam ihracat rakamlarının toplam ithalat rakamlarına bölünerek elde edilen karşılama oranı ile birbirlerine yeterli olup olmadığı incelenmiştir. Bu incelemeler sonucunda: Ayakkabı ve Şapkalar, Ağaç Ürünleri, Hayvan Derileri, Hayvansal ve Bitkisel Yağlar ve Asitler, Mineral Ürünler, Sanat ve Antika, Tekstil, Çeşitli Mobilyalar ve Ev Eşyaları ürün başlıklarında karşılama oranının birden büyük veya eşit olduğu gözlemlenmiştir. Diğer yandan; Enstrümanlar, Gıda Maddeleri, Hayvansal Ürünler, Kâğıt Ürünler, Kimyasal Ürünler, Kıymetli Madenler, Madenler, Makineler, Plastik ve Kauçuk, Sebze Ürünler, Silahlar, Taş ve Cam, Taşıma gibi ürün başlıklarında karşılama oranının birden küçük olduğu ve dolayısıyla D-8 organizasyonuna üye ülkelerin bu ürün başlıklarında tek başına yeterli olmadığı gözlemlenmiştir

Developing Eight Islamic Countries (D-8 Countries) is an organisation of `collaboration in progress` in the leadership of Turkey, which has a characteristics of a global constitution rather than a geographical entity in terms of the geography it involves. The founding countries of the organisation are Iran, Pakistan, Bangladesh, Malaysia, Indonesia, Egypt and Nigeria. In this study, it is focused on analysing if the member countries of D-8 can carry out their commercial transactions among them without needing any country. In accordance with this purpose, if D-8 countries complement the needings of each other was analysed with respect to the coverage ratio obtained through division of summand exportation to summand importation. As a result of these analysis, it was observed that the coverage ratio is bigger than one or equal to one in the fields of shoes and hats, wood products, peltry, animal or herbal oils and acids, mineral products, art and antiques, textile, various furnitures and household goods. However, it was recognised that the coverage ratio is less than one in the fields of Instrumentation, foodstuffs, animal products, paper materials, chemical products, precious metals, metals, machines, plastic and rubber, vegetables, weaponry, stones and glass and transportation, accordingly, D-8 countries are not efficient in these fields abovementioned.