Van Gölü havzasından selekte edilen yerel kavun çeşitleri ile bazı ticari kavun çeşitlerinin örtüaltı ve tarla koşullarında verim ve kimi verim özelliklerinin karşılaştırılması

Abstract

Bu araştırmada Van Gölü Havzası'ndan TÜBİTAK-TOGTAG 2681 no'lu proje desteği ile selekte edilen 65 ER 02, 65 ER 04 ve 13 TAT 05 kavun genotiplerinin Ananas, Makdimon ve Rambo çeşitleri ile örtüaltı ve tarla koşullarında verim ve bazı verim özellikleri bakımından karşılaştırılması amaçlanmıştır. Deneme 2003-2004 yıllan arasında Bahçe Bitkileri Araştırma ve Uygulama bahçesinde tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlı olarak yürütülmüştür. Araştırma 3 genotip, 3 ticari çeşit ile örtüaltı ve açık arazi olmak üzere iki uygulama ile yürütülmüştür. Her iki uygulama için 18 parsel olmak üzere toplam 36 parsel kullanılmış ve her parsele 12 bina dikilmiştir. Deneme sonunda hasat edilen meyvelerde verim özellikleri ile ilgili çeşitli analizler yapılmıştır. Deneme sonunda elde edilen yıllar ortalaması verilerine göre erkenci verim ve toplam verimde en iyi çeşidin Makdimon olduğu belirlenmiştir (sırasıyla 737.8 g/bitki ve 1525. 6 g /bitki). Ayrıca 65 ER 02 genotipi erkenci ve toplam verimde Makdimon çeşidinin izlemiştir (sırasıyla 571.7 g/bitki ve 1124.8 g/bitki). Suda çözünür kuru madde bakımından ticari çeşitler daha üstün bulunurken en iyi çeşitlerin Rambo ve Makdimon olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca yerli çeşitlerden 13 TAT 05' nin diğer genotiplerden daha iyi olduğu saptanmıştır. Bunun dışında örtüaltı uygulamasının SÇKM bakımından daha üstün olduğu da belirlenmiştir. Hasat süresinde ticari çeşitlerden Makdimon, yerel hatlardan ise 65 ER 02 ve 65 ER 04 en erken olgunlaşan çeşitler olmuştur. Yine ticari çeşitlerden Rambo ve yerli çeşitlerden 13 TAT 05 genotipi geç olgunlaşan çeşitler olarak belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Van Gölü Havzası, kavun (Cucumis melo), seleksiyon, genotip, verim

This study aimed to compare the yield and some yield components of the lines 65 ER 02, 65 ER 04, and 13 TAT 05 selected from Lake Van basin with the support from TUBITAK-TOGTAG 2681 and some commercial melon cultivars such as Ananas, Makdimon Fi, and Rambo Fi grown in field or protected cultivation conditions. The study having six cultivars and two growing conditions was carried out in randomized block design with three replicates at the Horticultural Research Farm of Yuzuncu Yıl University in 2003 and 2004. Twelve seedlings were planted into each of 36 plots. At the end of the study, the harvested fruits were analyzed for some yield related traits. According to the results, the highest early and total yields were obtained from the cultivar Makdimon (relatively 737.8 g/bitki ve 1525.6 g/plant). 65 ER02 and 13 TAT 05 had early yields close to commercial varieties and 65 ER 02 and 65 ER 04 gave total yields close to commercial varieties (relatively 571.7 g/plant and 1124.8 g/plant). Commercial varieties had higher soluble solid contents than selected lines and Rambo and Makdimon cultivars had the highest soluble solid contents. It was determined that the line 13 TAT 05 had the highest s oluble solid content in the selected lines. Soluble solid contents of the studied melon genotypes found to be higher in the protected cultivation condition than the open field condition. While Makdimon was found to be early maturing one among the commercial cultivars, 65 ER 02 and 65 ER 04 were found to be early maturing ones among the selected lines. While Rambo was found to be late maturing one among the commercial cultivars, 13 TAT 05 was found to be late maturing one among the selected lines. Keywords:Lake Van Basin, melon (Cticumis meld), selection, genotype, yield