Salisilik asitin kuraklık stresindeki ekmeklik buğday çeşitlerinde büyüme ve bazı fizyolojik özellikler üzerine etkileri

Abstract

Bu araştırma, 2014 yılında sıcaklık ve ışık bakımından kontrollü koşullarda, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü' ne ait iklim odasında 5 ekmeklik buğday çeşidinde (Doğu-88, Altay-2000, Bezostaya 1, Alparslan ve Tir karışık popülasyon hattı) 2 farklı sulama seviyesinde (tarla kapasitesinin % 40'ı kuraklık ve % 60'ı kontrol olarak) 2 farklı salisilik asit dozu (0.1 mM kg-1 SA ve 1.0 mM kg-1 SA) uygulaması ile ve 4 tekerrürlü olarak 4 kg toprak kapasiteli saksılarda tesadüf parselleri deneme desenine göre 80 saksı ile yürütülmüştür.Araştırmada buğday çeşitlerinde; sürme hızı, sürme gücü, bayrak yaprak alanı, ozmotik potansiyel, membran permeabilitesi, klorofil miktarı, yaprak su tutma kapasitesi, nispi nem içeriği, toprak üstü yaş ağırlık, toprak üstü kuru ağırlık, toprak altı yaş ağırlık, toprak altı kuru ağırlık ve sodyum potasyum oranı özellikleri incelenmiştir. Araştırmada bitkiler başaklanma başlangıcına kadar gerekli ölçümler yapılarak, ağırlık ölçümleri için başaklanma başlangıcında sökülmüştür. Kullanılan çeşitler arasında sürme hızı, sürme gücü, bayrak yaprak alanı ve klorofil miktarı bakımından istatistiki düzeyde farklılıklar tespit edilirken, uygulamalar arasında sodyum potasyum oranı dışındaki tüm özelliklerde de istatistiki düzeyde farklılıklar belirlenmiştir. İncelenen özellikler bakımından salisilik asit uygulamalarının Bezostaya1, Doğu-88, Alparslan, Altay 2000 çeşitleri ve Tir buğday popülasyon hattında kuraklığa toleransı artırıcı etkide bulunduğu, salisilik asit dozları (0.1 mM kg-1 ve 1.0 mM kg-1) açısından farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Kurak koşullarda kontrol uygulamasına göre olumsuz etkilenen özellikler, genel olarak salisilik asit uygulamalarından pozitif yönde etkilenmiştir. Anahtar kelimeler: Ekmeklik buğday, Kuraklık, Salisilik asit

This study was conducted under temperature and light controlled conditions at climate room belonging to Yüzüncü Yıl University Agriculture Faculty Field Crops Department. In this study, it is conducted that constituting on five bread wheat varieties (Doğu-88, Altay-2000, Bezostaya 1, Alparslan ve Tir mixed population line), two different watering level (watering 40% drought and 60% control rate of field capacity) with the application of two different salicylic acid dose (0.1 mM kg-1 SA and 1.0 mM kg-1 SA) and according to randomized block design as four replication with 80 flowerpots having 4 kg soil in each pot. In this research, at wheat varieties; the characteristics of germination rate, germination strength, flag leaf area, osmotic potential, membrane permeability, chorophyll content, leaf water retention capacity, relative water content, shoot fresh weight, shoot dry weight, root fresh weight, root dry weight and sodium potassium rate were determined. The plants were uprooted at the beginning of the heading in order to measure the weight with carrying out the necessary measurements until the heading process begins. When establishing statistical variances in respect to germination rate, germination strength, flag leaf area and chlorophyll content among the species used, it is also determined statistically variances at all characteristics among the applications except the sodium potassium rate. In regard to the examinated characteristics, the applications of salicylic acid on Bezostaya1, Doğu-88, Alparslan, Altay 2000 varieties and Tir wheat population line had positive effect to drought tolerant and it was shown variences in terms of salicylc acid doses (0.1 mM kg-1 ve 1.0 mM kg-1). The criteria that negatively effected according to control applications with drought conditions, in general they were positively effected from the application of salicylic acid.Key words: Bread wheat, Drought, Salicylic Acid.