Ağaç sembolünün tarihsel gelişim içerisinde Türk resim sanatına yansıması ve Cumhuriyet dönemi Türk resminin ağaç sembolü üzerinden irdelenişi

Abstract

Bu çalışmada Türk kültüründe ?Ağaç Kültü?nden yola çıkılarak, Cumhuriyet dönemi resim sanatı içerisinde ?Ağaç Sembolü?nün varlığından çok yokluğuna dikkat çekilmiştir.Proto Türklerden, Uygur duvar resimlerine, Şaman davullarından, Selçuklu kabartmalarına, Osmanlı minyatürlerinden, dini mimariye kadar iç ve dış duvar bezemelerinde karşımıza çıkan ağaç betimlemelerinin, Orta Asya'dan günümüze kadar gelen Türk kültürünün etkileri olduğunu görmekteyiz. İlk Türk uygarlılarında mitolojide önemli anlamlar taşıyan ve inanç sisteminin bir parçası olup sembolik olarak kullanılan ağaç figürünün bugün resim sanatı içerisinde sembolik olarak kullanılmaması ve kültürel değerlerin görsel olarak gelecek kuşaklara aktarılamaması üzerinde durulmuştur.Bu konuya aydınlık getirilirken daha çok, Türk kültüründe yaşamış ağaç kültü konulu yayınlar taranmış olup, Cumhuriyet dönemi Türk resmi içerisinde, 1920-1950 yılları arasındaki resimler ele alınarak konu sınırlandırılmıştır. Batılılaşma hareketlerinin Türk Resmi üzerindeki etkilerinin daha çok hissedildiği Cumhuriyet dönemi resimlerindeki ağaç betimlemelerinin, tinsellikten uzak doğa manzaralarından oluşmasına dikkat çekilmiştir. ? Hayat Ağacı?, ? Yaşam Ağacı? gibi kozmik ağaç tasvirlerinin Kadim dinlerden günümüze dek gelen serüveni, batılı anlayışta yapılan resimler üzerinden ele alınmıştır.Anahtar Kelimeler: Sanat, Resim, Ağaç Sembolü, Cumhuriyet dönemi

ABSTRACTTHE TAKING PLACE OF SYMBOL OF TREE ON TURKISH PICTURE ART IN HISTORICAL DEVELOPMENT AND THE DESCRIPTION OF TURKISH DRAVING VIA SYMBOL OF TRE AT REPUBLIC AGE.MENGEŞ, GÜLMaster Thesis, Department of Education of Fine ArtsSupervisior: Yrd. Doç. Dr. Mehmet SAĞAgust: 2012, 187 PagesIn this work, it has been indicated that there is no many clues about having tree?s symbol in age of Republic of picture art by following the cult of tree in Turkish culture.We have seen that from Proto?s Turkish to Uygur wall picture, from Şaman drums to the reliefs of Selçuklu, from the miniaturs of Ottoman to religious architecture, the descriptions of tree which we have come across at decoration of in- and out- wall, from Middle Asia to now, are effects of Turkish culture. It has been focused on that tree?s figure which is bearing important meanings at mythology first Turkish civilization and which is a part of believe and also used as a symbol, is not used as a symbol in picture art any more, and furthurmore, cultural values could not pass to next generation.When this topic, mentioned above, has been lighted, some articles dealing with the cult of lived tree, have been searched and also this searching has been limited from 1920 to 1950 in age of Republic of Turkish picture art. It has been pointed out that the descriptions of tree in Republic age which it has been filled effects of westernisation actions more than other ages, have occured from landscapes far from spirituality. It has been handled depiction of cosmic tree such as? the tree of life? and ? the tree of living? of adventure which is coming from ancient religions via pictures which has been made with westerner symphathy.Key Words: Art, Picture, Symbol of Tree, Republic Age.