Etkin çevre bilincinin yerleştirilmesinde aile, okul ve sosyal yaşam alanının etkisi

Abstract

Dünyadaki değişim, teknolojideki hızlı gelişim, insanların bulundukları çevredeki doğal unsurları sınırsızca kullanma isteği, insanların bilinçsiz ve sorumsuz davranışları gibi unsurlar insanın varoluşunda lehte olan insan-çevre ilişkilerini günümüzde maalesef aleyhe çevirmiş durumdadır. Temelinde bilinçsiz insan davranışlarının yattığı insan-çevre ilişkilerindeki bu kötü gidişe dur diyebilmek ancak çevreye karşı duyarlı ve bilinçli bireyler yetiştirmekle gerçekleşebilecektir. Bu bilincin yerleştirilmesi ise bireylerin eğitiminde etkin rol oynayan faktörlerin tespiti ve bu faktörlerin eğitimdeki etkisinin irdelenmesi ile mümkün olacaktır.Bu çalışmanın amacı, bireylerde etkin çevre bilincinin yerleştirilmesinde ?Aile?, ?Okul? ve ?Sosyal yaşam alanı? faktörlerinin etkisini incelemek ve bu faktörlerin dışında herhangi bir faktörün bireylerin bilinç düzeylerine etkisi olup olmadığını ortaya koymaktır.Araştırmanın evrenini, 2011-2012 eğitim öğretim yılında Siirt ilinde öğrenim gören ilköğretim 2. kademe öğrencileri, örneklemini ise Siirt ili Merkez ilçesindeki farklı sosyal yaşam alanlarına sahip 5 okulda öğrenim gören 651 ikinci kademe öğrencisi oluşturmaktadır.Veri toplama aracı olarak liste halinde hazırlanmış 8 soruluk Çevre Duyarlılığı Görüş Formu (ÇDGF) ve 15 sorudan oluşan Çevre Bilinci Görüş Formu (ÇBGF) kullanılmıştır. 15 soruluk ÇBGF'nun Cronbach Alpha katsayısı ?=0,724 olarak tespit edilmiştir. Çalışmada kullanılan her iki testin kapsam geçerliliği konusunda uzman görüşleri alınmıştır. Verilerin çözümlenmesinde SPSS 15.0 paket programı kullanılmıştır. Çalışmada Betimsel Analiz yönteminden yararlanılmıştır.Çalışmanın sonucunda bireylerin etkin çevre bilincinin yerleştirilmesinde ?Aile?, ?Okul? ve ?Sosyal Yaşam Alanı? faktörlerinin farklı durumlarda farklı etkilerinin olduğu gözlenmiştir. Ancak bu üç faktörün dışında ?MEDYA (TV, İnternet, Gazete vb.)? faktörünün de bireylerin bilinç düzeyleri üzerindeki etkinliğinin giderek arttığı gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Aile, çevre bilinci, fen bilimleri, medya, okul, sosyal yaşam alanı.

Change in the world, the rapid development in technology, people infinitely willingness to use the elements of which the surrounding natural,at first,unconscious and irresponsible behavior of people in favor of the existence of the human factors such as human-environment relations, which today is, unfortunately, turned against a person. To stop the bad way on the basis of unconcious human-environment relations is to bring up and discipline concious and sensitive people to the environment. This awareness of the factors that play an active role in the education of individuals can be possible with determining the effect of education.The purpose of this study is to search the placement of individuals with active environmental awareness `Family`, `School` and `Social Life Environment` and to present the effects of any other factors that effect the level of conciousness of people.The research population in the province of Siirt attending primary school in the academic year 2011-2012 secondary students, the sample of the Central district of the province of Siirt in different areas of social life with a -5 different schools- 651 secondary students.8 item in a list as a data collection tool designed Environmental Sensitivity Inventory (CDGF) and consists of 15 questions Environmental Awareness Test (CBGF) is used. 15-item Cronbach alpha coefficient of the CBGF was found to be ? = 0.724. The opinions of experts were taken on the content validity of both tests used in this study. SPSS 15.0 software was used to analyze the data. Descriptive analysis was used for this study.As a result of the placement of individuals in the study of environmental awareness effectively `Family`, `school`, and `Social Life Environment` has been observed that the effects of different factors in different situations. However, apart from these three factors,the increasing effect of `media? (TV, Internet, newspapers, etc.) on people?s concious level has been observed.Keywords: Environmental awareness, family, media, school, science, social life environment.