Okul öncesi eğitim kurumlarında ve ilkokul kademesinde görev yapan rehber öğretmenlerin mesleki doyumlarının karşılaştırılması

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi eğitim kurumlarında ve ilkokul kademesinde görev yapan rehber öğretmenlerin mesleki doyumlarının karşılaştırılmasıdır. Bu çalışmada tarama modeli çerçevesinde Karma Araştırma Yaklaşımı kullanılmıştır. Yetmiş altısı okul öncesi eğitim kurumlarında, 147'si ilkokullarda görev yapan olmak üzere toplam 223 rehber öğretmen çalışmanın nicel boyutunun örneklemini oluşturmuştur. Ayrıca, okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan 35 rehber öğretmen ile ilkokullarda görev yapan 35 rehber öğretmen, çalışmanın nitel boyutu kapsamında çalışma grubunda yer almıştır. Bu araştırmanın nicel boyutunda, veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu ve Kuzgun, Aydemir Sevim ve Hamamcı (1999) tarafından geliştirilen Mesleki Doyum Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda ise veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış bir görüşme formu ile toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde bağımsız örneklemler için t testi, tek yönlü ANOVA ve iki yönlü ANOVA gibi parametrik testler kullanılmıştır. Nitel veriler ise kelime listeleme yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan nicel analizler sonucunda; ilkokullarda görev yapan rehber öğretmenlerin mesleki doyumlarının okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan rehber öğretmenlerin mesleki doyumlarından daha yüksek olduğu bulunmuştur. Okul öncesi eğitim kurumlarında ve ilkokul kademesinde görev yapan rehber öğretmenlerin mesleki doyumları; cinsiyetlerine, yaşlarına ve medeni durumlarına göre anlamlı bir fark göstermemiştir. Katılımcıların mesleki doyum düzeyleri hizmet verdikleri eğitim kademesi ile cinsiyetin ortak etkisine göre farklılaşmamıştır. Rehber öğretmenlerin mesleki doyum düzeyleri hizmet verdikleri eğitim kademesi ile yaş değişkeninin ortak etkisine göre farklılaşmamıştır. Ayrıca, katılımcıların mesleki doyum düzeyleri hizmet verdikleri eğitim kademesi ile medeni durum değişkeninin ortak etkisine göre bir farklılık göstermemiştir. Nitel veri analizlerine göre ise, rehber öğretmenlerden okul öncesi eğitim kademesinde görev yapanların yaklaşık üçte biri ve ilkokul kademesinde görev yapanların yarısı mesleki doyumlarının yüksek olduğunu dile getirmişlerdir. Okul öncesi eğitim kademesinde çalışan rehber öğretmenlerin yaklaşık yarısı çalıştıkları kademenin mesleki doyumları üzerinde olumsuz etkisi olduğunu belirtmişken, ilkokul kademesinde görev yapan rehber öğretmenlerin yaklaşık üçte biri çalıştıkları kademenin mesleki doyumları üzerinde olumsuz bir etkisinin olduğunu belirtmişlerdir.Anahtar Sözcükler:Rehber öğretmen, mesleki doyum, okul öncesi eğitim kurumu, ilkokul.

The aim of this research was to compare the job satisfaction of counselors who worked in preschool institutions and primary school levels. In this research, mixed research approach was used in the framework of the survey model. The sample of the quantitative phase of the study consisted of 223 counselors, 76 of them worked in preschool institutions, and 147 worked in primary school levels. Also, 35 counselors working in preschool institutions and 35 counselors working in primary schools participated in the qualitative phase of the study. In the quantitative phase of research, demographic information form and Job Satisfaction Scale developed by Kuzgun, Aydemir Sevim ve Hamamcı (1999) were used to collect data. In the qualitative phase, data was collected through a semi-structured interview protocol developed by the researcher. Parametric tests consisting of independent-samples t-test, one-way ANOVA and two-way ANOVA were used for quantitative data analysis while qualitative data were analyzed through word-list technique.As a result of quantitative analysis, primary school counselors' job satisfactions were higher than preschool counselors' satisfaction. There was no significant difference between job satisfaction of preschool counselors and primary school counselors based on gender, age and marital status. Job satisfaction level of participants did not differ statistically significant according to the interaction joint effect of educational stage they served and their gender. Job satisfaction level of counselors did not differ statistically significant according to the interaction effect of educational stage they served and their age. Also, job satisfaction level of participants did not show statistically significant differences according to the interaction effect of educational stage they served and their marital status. According to qualitative data analysis, approximately one-third of preschool counselors and half of the primary school counselors expressed their job satisfaction level as high level. Approximately half of the counselors working in preschool institutions and approximately one-third of the counselors at primary school level reported that the stage they worked have a negative impact on their job satisfaction.Keywords:Counselor, job satisfaction, preschool institution, primary school.