Sihizm`in oluşumunda islam`ın etkisi

Abstract

Bu çalışma Sihizm'in oluşumunda İslam'ın etkisini ortaya koymak için yazılmıştır. Giriş bölümünde çalışma ile ilgili genel bilgiler verildikten sonra birinci bölümde Sihizm'in oluşumunda etkili olan İslami arka plan incelemeye alınmıştır. İslami arka plan doğrudan etkiler (Sûfîler) ve dolaylı etkiler (Bhakti Hareketi) şeklinde ele alınmıştır. Ayrıca Kebîr'in Sihizm için oluşturduğu arka plan ortaya konulmuştur. İkinci bölümde ise İslam'ın Sih kurucular üzerine olan etkileri tespit edilmeye çalışılmış ve bu bölümde daha çok sosyal ilişkiler temel alınmıştır. Sih kurucuların metinleri, teolojileri, sosyal ve dini uygulamaları üzerindeki İslami etkiler ise diğer bölümlerde sistematik olarak incelenmeye çalışılmıştır. Üçüncü bölümde, Sihlerin Kutsal kitabı Adi Granth üzerindeki İslami etkiler ortaya konulmuştur. İlk olarak Adi Granth içinde şiirleri bulunan Şeyh Ferid gibi bazı Müslüman yazarların bazı şiirleri incelenmiştir. Daha sonra Sih kuruculardan ve Sant geleneği yazarlarından bazılarının metinlerindeki İslami etkilere örnekler verilmiştir. Dördüncü bölümde, Sih Teolojisi incelenerek başta Tanrı inancı olmak üzere İslam teolojisinden aldığı unsurlar ortaya konulmuştur. Özellikle Sihizm'de de yer alan Tek Tanrı inancı ile ilgili yaratma, ilim, irade ve kudret gibi İslami sıfatlar incelenmiştir. Ayrıca Hüküm düşüncesinin İslami bir düşünce olduğu ortaya konulmuştur. Sihizm'deki Azrail, şeytan, cennet-cehennem, şehitlik gibi birçok İslami teolojik unsur da incelenmiştir. Beşinci bölümde ise İslam'ın Sih sosyal ve dini hayatı üzerine olan etkileri tespit edilmiş ve Sonuç bölümünde bütün verilerin hepsinden hareketle Sihizm'in oluşumunda İslam'ın etkisi ve önemi ortaya konulmuştur.Anahtar Kelimeler: İslam, Sihizm, İslami Etki, Sihizm'in Arka Planı, Sufizm, Çişti Tarîkati, Bhakti Hareketi, Nath ve Sant Gelenekleri, Şeyh Ferid, Kebîr, Nanak, Adi Granth, Tevhid, Hukam, Eşitlik.

This study is written to present the influence of Islam in the formation of Sikhism. After giving general information about the study at introduction section, Islamic background which has influence in the formation of Sikhism has been investigated in the first section. Islamic background is considered as direct influences (Sufis) and indirect influences (Bhakti Movement). Background formed by Kabir for Sikhism is demonstrated. In the second section, Islamic influence on the Sikh founders is studied to identify and also in this section, social relationships are discussed. Islamic influences on texts, theologies, social and religious practices of Sikh founders systematically are investigated in other sections. In the third section, Islamic influences on holy book Adi Granth of Sikhs are discussed. Firstly, poems of Muslim writers -such as Sheikh Farid- in the Adi Granth are investigated. Later, examples is given to Islamic influences in texts of some Sikh founders and writers of Sant Tradition. In the fourth section, examining the Sikh theology, especially belief in God and elements taken from Islamic theology were presented. In the fourth section, examining the Sikh theology, especially belief in God and elements taken from Islamic theology are presented. Islamic adjectives -such as creation, wisdom, volition and potency- which were located in Sikhism are examined in terms of belief in one God. In addition, it was put forward as Hukam idea was an Islamic idea. Many Islamic theological elements -such as Azrael, devil, heaven-hell, martyrdom- located in Sikhism are investigated. In the fifth section, Islamic influences is identified on Sikh social and religious life and in conclusion section, importance and influence of Islam on formation Sikhism is analyzed using datas obtained result of investigations.Keywords: Islam, Sikhism, Islamic Influence, Background of Sikhism, Sufism, Chishti Order, Bhakti Movement, Nath and Sant Traditions, Sheikh Farid, Kabir, Nanak, Monotheism, Hukam, Equality.