Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi kütüphanesi Hakses koleksiyonundaki 08802/Hs0753 numaralı demirbaş ve T811.21 yer numarasına kayıtlı Mecmu`âtü`l-Eş`âr (1b -249a) (İnceleme–metin)

Abstract

Bu çalışmamız, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Kütüphanesi Hakses Koleksiyonundaki 08802/Hs0753 Numaralı Demirbaş ve T811.21 Yer Numarasına Kayıtlı Şiir Mecmuası'nın tanıtımı, transkripsiyonlu metni ve bu metnin incelenmesinden meydana gelmektedir.Mecmuada yer alan şairler XIV XIX. yüzyıllar arasında yaşamıştır. Şiirlerin çoğu XVI. yüzyıl şairlerine aittir. Bu sırayı XVII. yüzyıl şairleri takip etmektedir. XIV ve XIX. yüzyıllardansa sadece iki şair vardır. Mecmuanın derleyeni belli değildir. İçinde en son XIX. yüzyıla ait şairlerin olmasından dolayı XIX. yüzyılda tertip edilmiş olabileceğini düşündüğümüz mecmua, antoloji niteliğinde olup 249 varaktan oluşmaktadır. Mecmuada eksik sayfalar yoktur. Tertibinde sadece ilk varaklarda Divân-ı Hayâlî'ye ait şiirlerde rediflere göre alfabetik sıra takip edilmişse de daha sonra bu tercih terk edilmiştir. İki kere yazılmış, bölünmüş ve mahlassız olan şiirlerle birlikte mecmuada toplam 357 şiir bulunmaktadır. Mükerrer şiirler haricinde ise mecmuada, 349 şiir ve farklı yüzyıllara ait -tespit edilebilen- 108 şair yer almaktadır. Mahlassız toplam 18 şiir vardır. Hayâlî Bey, 81 şiirle en çok şiiri bulunan şairdir. Musammatların ağırlıkta olduğu mecmuada, 15 farklı nazım şekli kullanılıp 245 şiir ile en çok gazellere yer verilmiştir. Mecmuada bahsi geçen bu Türkçe şiirlerin yanı sıra tasavvufî konular üzerine yazılmış birkaç mensur metinle Farsça şiirler de vardır.

This study consists of introduction, transcription and analysis of a poem mejmua registered under number 08802/Hs0753 and T811.21, which is presented at Marmara University, Faculty of Thelogy, at collection of Hakses. This study includes poems belonging to poets from the 14th century to 19th century. Most of the poems belongs to the poets of 16th century. It is followed by the poets of 17th century. The study includes two poets from 14th century and two poets from 19th century. As the compiler couldn't be identified and the last compilation includes poets who lived in 19th century, it is thought that the mejmua might be compiled in 19th century. The mejmua is an anthology and it consists of 249 varaks. There are no missing pages. Although in the compilation of the mejmua, aplhabetic order is followed in accordance with redifs( repeated voice/ word after the rhyme) only in the the first varaks in the poems of Hayali, this practice was abondoned in the following years.The mejmua includes totally 357 poems including poems that were no pseudonym, divided or written for two times. Except of repeating poems, the mejmua contains of 349 poems and 108 poets-that could be identified- from different centuries. There are totally 18 poems which have no pseudonym. Hayali is the poet who has the most poems in the mejmua with his 81 poems. In the mejmua, 15 different kinds of odes were used but the musammat(a kind of divan poetry) was the mostly preferred one. The mejmua mostly includes ghazals with 245 poems. In addition to these Turkish poems, the mejmua includes some Persian poems and proses relating to sufistic subjects.