Korunmaya muhtaç çocuklar: Ankara çocuk evleri üzerine niteliksel bir araştırma

Abstract

Ülkemizde kurum bakımı, uzun yıllar korunmaya muhtaç çocukların bakımı ve korunması konusunda akla ilk gelen yaygın bir hizmet türü olmuştur. Kurum bakımı, temel ihtiyaçlar olan beslenme, giyim ve barınma ihtiyaçlarını karşılıyor olsa da aile ortamı ile benzerlik göstermediği ve bilişsel, psikolojik ve sosyal ihtiyaçları yeterince karşılayamadığı anlaşılmıştır. Kurum bakımının olumsuz yönlerini gidermek amacıyla çocukların fiziksel ihtiyaçlarının karşılanmasının yanı sıra toplumla entegrasyonu sağlanmış, ayakları üzerinde durabilen, geleceğe umutla bakabilen, yaşamının her devresinde ihtiyaç duyacağı kazanımları elde etmiş ve bilişsel, sosyal, psikolojik yönden gelişimini sağlamış sağlıklı bireyler yetiştirmek için korunmaya muhtaç çocuklara yönelik yeni hizmet modeli olarak çocuk evi hizmeti ortaya çıkmıştır.2000 yılında pilot uygulama ile başlayan çocuk evleri hizmeti hedeflenen olumlu sonuçları vermesi ile 2005 yılından itibaren ülkemizde korunmaya muhtaç çocuklar için verilen yaygın bir hizmet modeli olmuştur. Aile yanında bakım hizmetlerinden faydalanması mümkün olmadığı durumda zaruri bir hizmet olarak görülen çocuk evi hizmeti diğer kuruluş bakım hizmetleri arasından tercih edilen ve önemsenen bir hizmettir. Bu çalışmada yaygınlaştırılan ve tercih edilen çocuk evi hizmetine geçişin dezavantajlı görülen kurum bakımından hangi durumlarda farklılık gösterdiği, beklenen hedefleri karşılayıp karşılamadığı, çocuklar tarafından çocuk evlerinin nasıl görüldüğü, çocukların bu hizmete karşı düşünce, tutumu ve çocuk evleri hizmetine genel bakışı ortaya koymak amaçlanmıştır.Sonuç olarak, çocuk evleri hizmeti çocukların beslenmesi, giyim, barınma gibi fiziksel ihtiyaçlarını, eğitim ve sağlık ihtiyaçlarını, ilgi, sevgi ve değer gibi duygusal ihtiyaçlarını, ev içi ve yakın çevre iletişimleri ile toplumla iç içe yaşayarak toplumsal ihtiyaçlarını karşıladığı ve gelecekte yaşamlarını kolaylaştıracak belli kazanımları verdiği açığa çıkarılmıştır. Çocuk evi hizmeti çocuklara her türlü imkan sunsa da ev ortamının fiziksel benzerliği dışında duygusal bağ anlamında aile ortamı ile benzerlik göstermediği ve ailenin yerini tutamayacağı çocukların görüşlerinden anlaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Çocuk Evi Hizmeti, Korunmaya Muhtaç Çocuk, Aile

In our country, the institional care has been known for many years as a common service for caring and protection of children in need of protection. The institional care provides for the basic needs such as nutrition, clothing and shelter, yet it has been understood that it doesn't have the similarity with family atmosphere and provide sufficiently cognitive, psychological and social needs. For the purpose of overcoming the negative consequences of the institional care for children's development, child home service has been come up as a new service model for children in need of protection. In addition to providing the physical needs of children, the aim of this new model is to bring up children being entegrated to society, viable, hopeful for future and having attainment that needs in every sphere of life and so this model contributes to bring up healthy person who has improved themselves in terms of cognitive, social and psychological. The child home service began with pilot scheme in 2000 and it achieved the target positive results. So the child home service has began to be impemented for children in need of protection since 2005. When the child has no chance to access from family-based care options, the child home service is a compulsory service that is preferred and considered among the other institional care services. The institional care has carried disavantage circumstance and at the result of negative impact there has been a transition to the child home service. In this study, it is researched that the child home service differs from the institional care in which position after the transition and satistfy with the target or not. And also this study intends to present the general overwiew of children about their opinions and approach to child home services.Consequently, it is understood that the child home service provides the physical needs such as nutrition, clothing and shelter, the needs of educate and health, the emotional needs such as attention, affection, value, the social needs like communication with homemates and neighbours. It is also revealed that the children achieve the certain attainment which needs in their future life. It is certain that this service provides all kinds of opportunities. But it is considered that the child home isn't like family atmosphere as emotional bond except from phsical similarity and the opinions of the children indicates that it is insufficient to compensate for their own family. Keywords: The child home service, children in need of protection, family