Petrol geliri ve sosyal refah ilişkisi: Norveç ve Suudi Arabistan örneği

Abstract

Sosyal refah devleti yapılan birçok tanımdan özetle, bir devletin kendi toplumuna sunmaya çalıştığı kolaylıklar bütünü olarak açıklanabilir. Elde ettiği gelirini halkın ihtiyaçlarını göz önüne alarak adil bölüştürmesi o ülkeyi refah devleti tanımı içerisine alırken, gelirin adil dağıtılmadığı ülkeler ise bunun tam tersi olarak rantçı devlet kategorisine alınmaktadır. Yıllık gelirin petrol ticaretinden sağlandığı ülkelerde de aynı ikilemden söz etmek mümkündür. Bu çalışmada da petrol gelirleri ile sosyal refah devleti ilişkisi iki petrol zengini Norveç ve Suudi Arabistan ülkeleri üzerinden anlatılmıştır. İki ülkenin seçilmesinde petrol ihracatından elde edilen gelirin ülke Gayri Safi Milli Hasıla'sında (GSYH) önemli bir yer tutması kabul edilmiştir. Bunun yanında sosyal refah devleti uygulamasında birçok yönden farklılıklar görülmesi, bu iki ülkenin incelenmesini gerekli kılmıştır. Bu tez çalışmasında elde edilen en temel sonuç, Norveç ve Suudi Arabistan'ın sahip oldukları iç dinamiklerin, sosyal refah devleti olup olamamalarında belirleyici olduğu gerçeği olmuştur. İki ülke karşılaştırması Pearson Korelasyon analizi ve seçilmiş bazı makroekonomik verileri ile yapılmıştır. Sonuç itibari ile bu tez çalışması, diğer petrol zengini ülkeler adına yol gösterici olması açısından yararlı olacaktır.

The social welfare state can be described as the sum of the conveniences that a state tries to present to its society, in short, from many definitions made. The fair distribution of income as considering the needs of the people, takes that country into the welfare state, while the countries where the income is not distributed fairly are taken as the category of the ranting state. It is possible to mention the same dilemma in the countries where annual income is provided by the oil trade. In this study, oil wealth and social welfare state relations are explained through two oil riches, Norway and Saudi Arabia. It is accepted that the income of oil exports at the choice of the two countries will have an important place in the Gross National Product (GNP) of the country. In addition, there are many differences in the implementation of the social welfare state, making it necessary to examine these two countries. The most fundamental result of this thesis study is the fact that the internal dynamics of Norway and Saudi Arabia are determinative whether of their social welfare state. The comparison of the two countries was made by Pearson Correlation analysis and selected macroeconomic data. As a result, this thesis study will be useful in terms of leading to other oil rich countries.