Ezidi inancındaki geleneksel dinî mûsikî türlerinin incelenmesi (Kavl örneği)

Abstract

İnançları, ibadetleri ve gelenekleri ile etnik bir topluluk olan Ezidiler geçmişten günümüzearaştırmacılar için hayli ilginç bir konu olmuştur. Türkiye'de gittikçe azalan nüfusları ileIrak, Suriye, Gürcistan, Ermenistan gibi ülkelerde varlığını sürdürmekte olan Ezidiler sonyıllarda yaşanan terör olayları nedeni ile başta Almanya olmak üzere birçok Avrupaülkesine göç etmek zorunda kalmıştır.Böylesine geniş bir coğrafyaya dağılmış olan Ezidilerin, çeşitli inançlardan etkilenmeleride kaçınılmaz olmuştur. Bu kadim inancın tarih içerisinde sır dini olarak kendisinigizlemeye çalışması, Ezidilerle ilgili kaynakların sınırlı olması ve inanç dışından olankişilere bilgi vermek istememeleri yapılan çalışmaların içeriğini hayli kısıtlamış ve farklısonuçlara ulaşılmasına neden olmuştur. Özellikle sözlü kültürün yazılı kültürden daha çokkullanılır olması Ezidilerin inançları ile ilgili bilgileri belgelemelerini zorlaştırmıştır.Ezidi dini musiki örneklerinden olan ve inancın diriliğini sağlayan Kavller, derlenereknotaya alınmış ve Türk Müziği makamlarına göre müzikal analizleri yapılmıştır. Buçalışmada önemli yer tutan Batman Ezidileri ile kişisel görüşmeler, Ezidilerin dışa kapalıbir topluluk olmalarından dolayı güçlükle gerçekleştirilse de kişisel görüşmeler Ezidiler iledostluk çerçevesi içerisinde son bulmuştur.Anahtar Kelimeler: Ezidi, Dini Musiki, Kavl, Türk Müziği

Ezidis who are an ethnic with their beliefs and worships, have been a very interestingsubject for researchers so far. With the decreasing population in Turkey, Ezidis who havemaintained their existence in countries such as Irak, Syria, Georgia, Armenia have tomigrate to some Europian countires especially to Germany.The Ezidis who have been scattered to such a large geography was inevitablyeffected by other beliefs. Due to this ancient belief's trying to hide itself like a secret,restricted resources about Ezidis, not wanting to give information to others who are notEzidis have caused limited context for researches and reached different results. Especiallybecause of verbal culture's being more effective than literacy, have made it hard for Ezidisto document information about their belief.Kavls which are samples of religious music and keep the faith alive, have beencollected to notes analyzed according to Turkish Musical tunes. Even though it was hard towork it out as Ezidis people are closed society, the interviews which were done withBatman Ezidis, was ended with a friendship framework.Key Words: Ezidi, Religious Music, Turkish Music