Hans Reichenbach`ın Türk düşüncesine etkisi

Abstract

Bu çalışmada, Alman fizikçi ve filozof Hans Reichenbach'ın hayatı, yetiştiği düşünce muhiti, felsefede ele aldığı başat meseleler, ortaya attığı yeni fikirler, Türkiye yılları ve Türk akademisine etkisi irdelenmiştir. Hans Reichenbach, Schlick, Carnap, Wittgenstein, Einstein gibi isimlerin çağdaşı olarak, Bilimsel Felsefe, Nedensellik, Olasılık, Görelilik ve Kuvantum gibi yer yer fizikle bağlantılı felsefi kuramlarla öne çıkmış olan büyük bir bilim adamı, mantıkçı ve filozoftur. İkinci Dünya Savaşı öncesi Nasyonal Sosyalist Alman idaresinin baskılarından kaçarak sığındığı Türkiye'de akademik anlamda işgal ettiği yer itibariyle önem arz eden Reichenbach'ı Türkiye'ye getiren süreç, Türkiye yılları ve bıraktığı iz tarihsel akış içinde incelenmiş, çalışma hazırlanırken Türkçe, İngilizce ve Almanca dillerinde bilimsel kaynak, hatıra ve mektuplardan da faydalanılmıştır.

This research has probed physicist and philosopher Hans Reichenbach's life, the intellectual environment he grew up in, the principal issues within philosophy he undertook, the new ideas he introduced and his contribution to Turkish academia during the years he spent time in Turkey. Hans Reichenbach has put forth the connection between physics and philosophy in areas such as Scientific Philosophy, Causality, Probability, Relativity and Quantum physics not only as a scientist but, also as a logician and philosopher similar to the contemporaries of his time, which include Schlick, Carnap, Wittgenstein, and Einstein. Prior to WWII, under the pressure of the National Socialist German administration, Reichenbach sought refuge in Turkey where he continued his academic career. Against this backdrop, this research also explored the reasons in which he came to Turkey within this particular historical process. Throughout this study, Turkish, English and German scientific resources, memoirs and letters have been used.