Septoplasti sonrası burun tıkanıklığı şikayeti nedenlerinin analizi

Abstract

Burun tıkanıklığı, toplumda sık görülen ve hastaların hayat kalitesini önemli ölçüde düşüren bir fonksiyon bozukluğudur. Nazal septum deviasyonu; nazal septumu oluşturan kuadrangüler kartilaj, etmoid kemiğin perpendeküler laminası, vomer ve palatin kemiğin septal kısmını oluşturan kemik yapılardaki anatomik bozukluktan kaynaklanabilir. Bu deviasyon konjenital veya edinsel olabilir ve burun tıkanıklığının en sık sebeplerinden birini oluşturur. Septoplasti Kulak Burun Boğaz pratiğinde en sık yapılan ameliyatlardan biridir. Septoplasti ameliyatlarından sonra hastaların bir kısmında burun tıkanıklığı şikayetinde iyileşme olmamaktadır. Bu çalışmanın amacı septoplasti ameliyatı olan hastalarda postoperatif dönemde devam eden subjektif burun tıkanıklığı sebeplerinin araştırılmasıdır. Bu çalışmaya, Ocak 2016 ile Aralık 2016 tarihleri arasında Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi Kulak Burun Boğaz Kliniği'ne burun tıkanıklığı nedeniyle en az 6 ay önce septoplasti ameliyatı olmuş ve burun tıkanıklığı şikayeti devam eden , burun tıkanıklığı subjektif ölçüm yöntemleri olan Nasal Obstruction Symptom Evaluation scala (NOSE) ve Visuel Analog Skala (VAS) değerleri hastanın şikayetini destekleyen hastalar alındı. Tüm hastaların öyküsü alınarak, eksternal nazal muayenesi, anterior rinoskopik muayenesi, nazal endoskopik muayenesi yapıldı. Tüm hastalardan paranazal sinüs tomografisi istendi. Bütün hastalar için NOSE, VAS ve The Score for Allergic Rhinitis (SFAR ) skalası dolduruldu. Septoplasti sonrası burun tıkanıklığı olan hastaların burun tıkanıklığı sebeplerini oluşturan faktörler, Septoplasti ile ilgili sebepler (Grup 1) ve Septoplasti ile ilgili olmayan sebepler (Grup 2) olarak iki ana başlık altında toplandı.Grup 1 kendi içerisinde Yetersiz cerrahiye bağlı nedenler (Grup 1-a) ve İyatrojenik nedenler (Grup 1-b) olarak iki alt gruba ayrıldı. Grup 1-a'da ; septum deviyasyonu , nazal valv darlığı ,konka bülloza, alt konka hipertrofisi ve alar kollaps olmak üzere beş alt gruba ayrıldı. Grup 1-b ise ; nazal sineşi , septal perforasyon kabuklanma , nazal tip ptozisi ve saddle nose (semer burun) olmak üzere dört alt gruba ayrıldı. Septoplasti cerrahisi ile ilgili olmayan sebepler (Grup 2) ise alerjik rinit , atrofik rinite bağlı kabuklanma, horlama ve uyku apnesi semptomatolojisi, adenoid hipertrofisi ve nazal patoloji saptanmamış hastalar olmak üzere beş alt gruba ayrıldı.Bu çalışmada 124 hasta inceledik. Septoplasti ile ilgili sebeplerden dolayı burun tıkanıklığı şikayeti olan 106 (%85.4) hasta, septoplasti ile ilgili olmayan sebeplerden dolayı burun tıkanıklığı şikayeti olan 42 (%33.8) hasta vardı. 24 (%19.3) hastada ise her iki sebepten dolayı burun tıkanıklığı şikayeti olduğu tespit edildi.Grup 1'de 106 hastadan, yetersiz cerrahi nedenli 96 (%77.4) hasta, iyatrojenik sebeplerden dolayı 44 (%35.4) hasta ve her iki sebepden dolayı 34(%24.1) hasta tespit edildi.Sonuç olarak; septoplasti ameliyatı geçiren hastalarda postoperatif devam eden burun tıkanıklığına sebep olan patolojinin sadece nazal septumdan kaynaklanmadığı endikasyon aşamasında göz önünde bulundurulmalı, diğer etiyolojik faktörlerin varlığında, septoplastiye ek olarak yardımcı düzeltici ameliyatları da yapmak, ameliyat sonrası hastayı düzenli kontrollere çağırarak postoperatif olabilecek komplikasyonların oluşmasını engellemek, postoperatif dönemde ek patolojiye yönelik medikal tedaviye (antialerjik) başlamak gerekir.Anahtar kelime: Septoplasti, Nazal septum deviasyonu, VAS, NOSE, SFAR

Etiological analysis the cause of nasal obstruction after septoplasty` Nasal obstruction is a functional impairment which is frequent in population and impairs patients' quality of life. It may originate from mechanical causes related to anatomical disorders of bony and cartilagenous tissues forming nasal structures or dynamic causes from turbinates and mucosa that can congests and decongests. . It is a common cause of nasal obstruction and may be congenital or acquired in etiology. Septoplasty is one of the most commonly performed procedurein otorhinolaryngology practice.There is no improvement in the complaints of nasal obstruction in some of the patients after the septoplasty. The purpose of this study is to investigate the causes of subjective nasal obstruction in the postoperative period in patients with septoplasty surgery. This study was carried out between January 2016 and December 2016 at Atatürk Training and Research Hospital Otorhinolaryngology Clinic at least 6 months ago due to nasal obstruction and the nasal obstruction subjective evaluation methods nasal obstruction symptom evaluation scala NOSE) and Visual Analogue Scale (VAS) values were included in patients who supported the patient's complaint. Medical history were taken from all patients. All of them were examined (anterior rhinoscopy and nasal endoscopy) evaluated with NOSE, VAS, SFAR. All patients had CT scan. Causes of nasal obstruction with septoplasty were separeted into two groups; Group 1: causes associated with septoplasty and Group 2: causes not associated with septoplasty. Group 1 wasseparetedintotwogroups; Group1-a: inadequatesurgeryand group1-b:iatrogenic causes. In group 1-a; septum deviation, nasal valve stenosis, concha bullosa, inferior turbinate hypertrophy and gets collapse were divided into five subgroups. Group 1-b; nasal synechia, septal perforation, crusting, nasal tip ptosis and saddle nose (saddle nose) were divided into four sub-groups. If not for reasons connected with septoplasty surgery(group 2), allergic rhinitis, crusting connected to atrophic rhinitis, snoring and sleep apnea symptomatology, adenoid hypertrophy and nasal pathology undetected were divided into five subgroups, including patients.) We researched 124 patients in this study. 160(%85,4) patients had nasal obstruction symptoms because of the septoplasty related reasons, 42(%33,8) patients had nasal obstruction symptoms because of septoplasty unrelated reasons. It was found that 24(%19) patients had nasal obstruction symptoms because of both reasons. In Group 1, there were 96(%77,4) patients with inadequate surgery, 44(%35.4) patiens with iatrogenic reasons and 34(%24.1) patients with both reasons. ) As a result; In patients with septoplasty, it is important to consider the pathology causing postoperative nasal obstruction not only from the nasal septum but also in the presence of other etiologic factors, to perform adjunctive corrective operations in addition to septoplasty, to call the postoperative patient to regular controls, to prevent the postoperative complications, It is necessary to start medical treatment (anti-allergic) for additional pathology. Key words: Septoplasty, Nasal septum deviation, VAS, NOSE, Author's name: Özmen KARA Supervisor: Prof. Dr. A. Sami BERÇIN