1990 sonrası Türk şiirinde gerçeklik algıları

Abstract

Varlığı görme biçimi, ya gerçeklik ya hakikat düzleminde kalınarak mümkün olur. İlki, bir algısal bakış açısına, ikincisi doğrudan kabule denk düşer. Sanat da bu iki yoldan biriyle biçimlenir. Birincisinde sanatın bir araştırma ve kavrama çabasına karşılık geleceği; ikincisinde ise zaten mutlak olanın bilgisine sahip olunduğu düşüncesiyle bir aktarıma, ideal bir yansıtma çabasına girileceği açıktır. Bu çalışmada gerçeklik kavramı merkeze alınmış ve sahici sanatın gerçeklikle ilişkili olması gerektiği savunulmuştur. Bu bağlamda, sanattaki gerçeklik, `estetik dolayımlama`, `şahsî tecrübe`, `realiteye uygunluk (sahicilik)`, `niyet ve bilinç`, `tutarlılık` ilkelerine bağlı olarak açıklanmıştır. `Kuşak` meselesi de ele alınan konulardan biridir ve kuşak kavramı yerine `temsil değeri` öne çıkarılmıştır. Ardından, 1990'dan bugüne uzanan süreçteki Türk şiirinin genel seyri araştırılmıştır. Türk şiirinin bu süreci için, `varoluşu sorgulayan, lirik-imgeci`, `entelektüel / düşünceyi merkez alan, lirizm karşıtı, metafiziği dışlayan` ve `deneysel / deneysel nitelikli` şiir çizgileri tespit edilmiştir. Ayrıca poetik yönelimler bağlamında `Yeni Hece Şiiri / Yeni Hececi Şiir`, `Neo-Epik Şiir`, `Deneysel / Somut / Görsel Şiir` değerlendirilmiştir. Tezin ana bölümünde ise `temsil değeri` taşıdığı savunulan on (10) şairin sanatı, Mehmet Kaplan'ın Eklektik Tahlil Yöntemi ile çözümlenmiştir. Çalışmanın temel amacı, şairlerin eserlerindeki gerçeklik algılarını saptamaktır.Anahtar Kelimeler: 1990'larda Türk şiiri, 2000'lerde Türk şiiri, 2010'larda Türk şiiri, gerçek, gerçeklik, hakikat, şahsî tecrübe.

The way of seeing existence is possible by staying in the plane of reality or vérité. The first corresponds to a perceptual perspective and the second directly to acceptance. Art is shaped in one of these two ways, too. First in, art would correspond to a research and comprehension effort; in the second, it's clear that an attempt to reflect on the ideal is reflected in the thought that the knowledge of the absolute is already possessed. In this study, `reality` concept was taken to the center and it has been argued that authentic (real) art should be related to reality. In this context, the reality in art has been explained based on the principles of `aesthetic transformation / conversion`, `personal experience`, `accordance with real (authenticity)`, `intention and consciousness`, `consistency`. `Generation` matter is also one of the issues and `representation value` is emphasized instead of `generation` concept. Then, general course of Turkish poetry in the period from 1990 to today has been researched. For this process of Turkish poetry, `questioning existence, lyrical-imaginative`, `intellectual / centered on thought, anti-lyric, excluding metaphysics` and `experimental / experimental quality` poetry lines were determined. In addition, `New Syllable Poetry / New Syllabist Poetry`, `Neo-Epic Poetry`, `Experimental / Concrete / Visual Poetry` was evaluated in the context of poetic orientations. In the main part of the thesis, the art of ten (10) poets who are claimed to have `representation value` were analyzed with Mehmet Kaplan's Eclectic Analysis Method. The main purpose of the study is to determine the perceptions of reality in works of the poets.Keywords: Turkish poetry in 1990s, Turkish Poetry in 2000s, Turkish Poetry in 2010s, real, realty, vérité, personal experience.