Atriyal fibrilasyonu olmayan akut iskemik inmeli hastalarda CHA2DS2VASc skorunun prognostik değerinin incelenmesi

Abstract

Amaç: İnme, sık görülen ve ölümcül olan nörolojik bir hastalıktır. İnme dünya genelinde koroner kalp hastalığı ve tüm kanserlerin ardından üçüncü sıklıkta gelen ölüm nedenidir. Erişkin çağda en önemli morbidite ve uzun dönem dizabilite kaynağıdır. İnmelerin yaklaşık olarak %85'i iskemik kaynaklıdır. Atrial fibrilasyonu (AF) olan hastalarda CHA2DS2VASc skoru ile iskemik inme riskini tahmin etmenin dışında inme şiddeti ve prognozuyla da yakından ilişkili olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Ancak, AF olmayan hastalarda CHA2DS2VASc skoru ile iskemik inme riski, inme şiddeti ve hastane içi mortalite gibi prognozla ilişkisi bilinmemektedir. Biz bu çalışmada, AF olmayan akut iskemik inmeli hastalarda CHA2DS2VASc skorunun prognostik değerini incelenmeyi amaçladık. Yöntem: Bu çalışmaya, Eylül 2017 ve Şubat 2018 tarihleri arasında hastanemiz acil servisine akut iskemik inme tanısı ile başvuran ve AF olmayan 250 hasta dahil edildi. Hastaların CHA2DS2VASc skoru, yatışında ve taburculukta National Institutes of Health Stroke Scale (NIHSS) skoru, stroke şiddeti (NIHSS skoruna göre), taburculukta ve 3.ayda Barthel indeksi (BI) ve modifiye Rankin skalası (mRS), serebral enfarkt hacmi (SEH) hesaplandı.Hastaların özgeçmişinde tanı almış olan hastalıkları ve kullanmakta oldukları ilaçları sorgulandı. Hastalar hastane içi mortalitesi olanlar (27 hasta) ve olmayanlar (223 hasta) olmak üzere 2 gruba ayrıldı.Bulgular: Hastaların yaş ortalamaları 69,6 ± 12,3 yıl, 110 (%44) kadın, 140 (%56) erkek, 162 (%64,8) hipertansiyon (HT), 80 (%32) diabetes mellitus (DM), 27 (%10,8) konjestif kalp yetmezliği (KKY), 54 (%21,6) periferik arter hastalığı (PAH) vardı. Yaş ortalaması hastane içi mortalite olan grupta 75,6 ± 11,3 yıl iken hastane içi mortalite olmayan grupta 68,8 ± 12,2 yıldı (p = 0.006). Hastane içi mortalite olmayan gruba kıyasla hastane içi mortalite olan grupta HT (p = 0.019), DM (p = 0.001), KKY (p <0.001), PAH (p = 0.002), CHA2DS2VASc skoru (p <0.001), NIHSS skoru (p <0.001), stroke şiddeti (p <0.001), mRS (p <0.001) ve SEH (p <0.001) istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek; LVEF (p = 0.005) ve BI (p <0.001) ise istatistiksel olarak anlamlı derecede daha düşük idi. Spearman korelasyon analizinde, CHA2DS2VASc skoru ile NIHSS skoru (r = 0,389; p < 0.001), NIHSS skoruna göre stroke şiddeti (r = 0,417; p < 0.001), mRS (r = 0,362; p < 0.001) ve SEH (r = 0,214; p < 0.001) arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif bir korelasyon, BI (r = -0,371; p < 0.001) arasında ise istatistiksel olarak anlamlı negatif bir korelasyon olduğu gösterildi. Çok değişkenli lojistik regresyon analizinde, yaş (OR: 1.134; %95 CI: 1.057 – 1.205; p = 0.001), CHA2DS2VASc skoru (OR: 4.113; %95 CI: 2.065 – 7.659; p < 0.001) ve NIHSS skorunun (OR: 1.375; %95 CI: 1.078 – 1.755; p = 0.012) akut iskemik stroke hastalarında hastane içi mortalitenin bağımsız prediktörleri (öngördürücüleri) olduklarını saptadık. Kaplan - Meier sağkalım analizinde CHA2DS2VASc skoru ≥ 6 olan hastalarda hastane içi mortalite istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksekti (log rank p < 0.001).Sonuç: AF'si olmayan akut iskemik inmeli hastalarda CHA2DS2VASc skorunun hastane içi mortalitenin bağımsız prediktörü (öngördürücü) olduğunu ilk kez gösterdik. Bu çalışmamız, akut iskemik inmeli hastalarda istenmeyen sonuçların tahmin edilmesine yardımcı olmasında basit ama güçlü bir araç olarak CHA2DS2VASc skoru kullanılabileceğini göstermiştir. Çalışmamız bu alanda bir ilk olup bu konuda daha geniş kapsamlı başka çalışmalara ihtiyaç vardır.

Objective: Stroke is a common and fatal neurological disease. Stroke is the third leading cause of death after coronary artery disease and all types of cancer worldwide. It is the most important cause of morbidity and long term disability in the adult age. Approximately %85 of the stroke is ischemic origin. The recent studies demonstrated that CHA2DS2VASc score closely related to the severity and prognosis of stroke besides its predictive role for ischemic stroke risk in patients with atrial fibrillation (AF). However, the relationship of CHA2DS2VAScscore with prognostic parameters such as ischemic stroke risk, severity of stroke and in-hospital mortality in patients without AF is unknown. In this study, we aimed to investigate the prognostic value of CHA2DS2VASc score in acute ischemic stroke patients without AF.Methods:Two hundred and fifty patients who admitted to emergency department of our hospital with the diagnosis of acute ischemic stroke and without AF were enrolled to the study between September 2017 and February 2018.CHA2DS2VAScscore, admission and discharge NIHSS score, severity of stroke (based on NIHSS), discharge and 3. month Barthell index (BI) and modified Rankin scale (mRS), cerebral infarct volume of patients were calculated. Patients were divided into 2 groups according to in-hospital mortality: those with in-hospital mortality (27 patients) and those without (223 patients).Results: The mean age of the patients was 69.6 ± 12.3 years and there were 110 (44 %) female and 140 (56 %) male patients. 162 of them had( 64,8 %) hypertension (HT), 80 of them had (32 %) diabetes mellitus (DM), 27 of them had (10,8 %) heart failure (HF) and 54 of them had (21,6 %) peripheral artery disease (PAD) history. Mean age was 75,6 ± 11,3 years in in-hospital mortality (+) group and 68.8 ± 12.2 years in in-hospital mortality (-) group (p = 0.006). HT (p = 0.019), DM (p = 0.001), HF (p < 0.001), PAD (p = 0.002), CHA2DS2VASc score (p < 0.001), NIHSS score (p < 0.001), severity of stroke (p < 0.001), mRS (p < 0.001) and SİV (p < 0.001) were statistically significantly higher whereas LVEF (p = 0.005) and BI (p < 0.001) were statistically significantly lower in-hospital mortality (+) group. There was a statistically significantly positive correlation of CHA2DS2VASc score with NIHSS score (r = 0.389; p <0.001), severity of stroke (r = 0,417; p < 0.001), mRS (r = 0,362; p < 0.001) and SIV (r = 0,214; p < 0.001) whereas a statistically significantly negative correlation was found BI (r = - 0,371; p < 0.001). In multivariate logistic regression analysis, we found that age (OR: 1.134; %95 CI: 1.057 – 1.205; p = 0.001), CHA2DS2VASc score (OR: 4.113; %95 CI: 2.065 – 7.659; p < 0.001) and NIHSS score (OR: 1.375; %95 CI: 1.078 – 1.755; p = 0.012) were independent predictors of in-hospital mortality in patients with acute ischemic stroke. Finally, in Kaplan-Meier survival analysis, in-hospital mortality was significantly higher in patients with CHA2DS2VASc score ≥ 6 (log rank p <0.001).Conclusion: We demonstrated for the first time that the CHA2DS2VASc score was an independent predictor of in-hospital mortality in acute ischemic stroke patients without AF. Our study was the first study that designed for this aim and we showed that the CHA2DS2VASc score could be used as a simple but powerful tool to help predict the adverse outcomes in acute ischemic stroke patients. We need further studies in this area.