Türkiye ile Finlandiya`nın imalat sanayiinde iş sağlığı ve güvenliği bakımından mukayesesi ve elmeri ile isg-YSD yöntemlerinin bir uygulaması

Abstract

Türkiye ile Finlandiya'nın İmalat Sanayiinde İş Sağlığı ve Güvenliği Bakımından Mukayesesi ve Elmeri ile İSG-YSD Yöntelerinin Bir UygulamasıBilim, sanayi ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de iş sağlığı ve güvenliği (İSG) şartlarının iyileştirilmesine duyulan ihtiyaç artmıştır. Ülkemizde son olarak 30 Haziran 2012 tarihinde 28339 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunuyla; İSG alanında hukuki anlamda genişlemeler sağlanmış olup iş kazaları ve meslek hastalıkları problemlerine yeni yaklaşımlar getirilmiştir.Ancak; toplumsal bilinçsizlik, uygulamadaki aksamalar ve denetimdeki eksiklikler gibi nedenlerle iş kazaları ve meslek hastalıkları, ülkemizde birçok kişinin hayatını geri dönüşü mümkün olmayan bir şekilde etkilemeye devam etmektedir.Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin iş kazası ve meslek hastalıkları resmi istatistikleri karşılaştırıldığında ülkemizin İSG alanındaki eksiklikleri açıkça görülmektedir. Bu husus göz önüne alınarak bu tezde; İSG alanında ülkemize göre daha gelişmiş koşullara sahip bir AB ülkesi olan Finlandiya ile Türkiye'nin bir mukayesesi yapılmıştır.Bunun için; imalat sanayii esas alınarak Türkiye'nin İSG kültürünün yıllar içerisindeki gelişimi araştırılmış ve mevcut durumun Finlandiya ile bir mukayesesi yapılarak ülkemizin İSG alanındaki eksiklikleri tespit edilmeye çalışılmıştır.Bu çalışmada ayrıca; Heikki Laitinen tarafından performans izleme aracı olarak geliştirilen ve Finlandiya imalat sanayiinde kullanılan Elmeri yöntemi ile Türkiye'de İş Sağlığı ve Güvenliği Koşullarının İyileştirilmesi Projesi (İSGİP) kapsamında kullanılan İSG-Yönetim Sistemi Derecelendirme (YSD) yöntemi incelenmiştir. Birer performans izleme yöntemi olarak değerlendirilen her iki yöntem de, imalat sektöründe faaliyet gösteren ve 450 çalışanı bulunan Ankara-Sincan'daki bir işletmede uygulanmıştır.Tezde son olarak; Elmeri ve İSG-YSD yöntemleri ile yapılan bu saha çalışmasından elde edilen sonuçlar, İSGİP kapsamında elde edilen sonuçlarla karşılaştırılarak çeşitli değerlendirme ve önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Elmeri yöntemi, Finlandiya'da İSG, İmalat sanayii, İSG, İSG-YSD yöntemi, Türkiye'de İSG, Türkiye ile Finlandiya mukayesesi.

ABSTRACTComparison of Turkey and Finland in terms of Occupational Health and Safety in Manufacturing Industry and an Application of Elmeri and OHS-MSR MethodsThe requirement for occupational health and safety (OHS) is increasing all over the world, as well as in Turkey, in conjunction with the development of science, industry and technology. Thanks to the Occupational Health and Safety Law, which was published on June 30, 2012 issue of the Turkish Official Journal (# 28339); OHS was extended in judicial context and new methodologies were developed for dealing with occupational accidents and diseases.However, in Turkey, occupational accidents and diseases are continuing to irrecoverably affect many people's lives due to several factors such as lack of social awareness, lack of inspection, and application disruptions.The inadequacies in Turkey's OHS practice become obvious when the official statistics concerning occupational accidents and diseases in Turkey and European Union (EU) countries are compared. In this thesis study this difference is taken into consideration; hence Turkey and Finland, which is a comparatively more developed EU country in OHS field, are compared.For this purpose; development of the Turkey's OHS culture over the years, with the manufacturing sector as the basis, is investigated. Also, comparing the current situation of our country to that of Finland, it has been attempted to identify shortcomings of our country in OHS field.In this study, also the Elmeri method which was developed by Heikki Laitinen as a performance monitoring tool and currently being used in Finnish manufacturing sector, and OHS-Management System Rating (MSR) method, which was used in the improvement project of occupational health and safety conditions in Turkey (ISGIP), are examined. Moreover, these two performance monitoring methods were put into practice for a manufacturing sector company with 450 workers located in Ankara-Sincan.Several evaluations and proposals have been made in the thesis after comparing the results obtained from the field studies of Elmeri and OHS-MSR methods and the findings within ISGIP at the end.Keywords: Comparison of Turkey and Finland, Elmeri method, Manufacturing industry, OHS, OHS in Finland, OHS in Turkey, OHS-MSR method.