Kurum bakımı deneyimi olan yetişkinlerin iş yaşamına uyumları

Abstract

Kurum bakımı hizmeti korunma gereksinimi olan çocuklara sağlanan bakım modellerinden en yaygın olan hizmet türüdür. Kurum bakımı sonrası, yetişkinlerin sosyal yaşamlarını, evlilik yaşamlarını ve iş yaşamlarını sağlıklı bir şekilde yürütebilmeleri için bu olumsuz etkilerin en aza indirgenmesi gerekmektedir. Bu nedenle son yıllarda ülkemizde aileye dönük çalışmalar artmış olup, çocuğun öncelikle aile ortamında yetişmesi için ailenin güçlendirilmesi önem kazanmıştır. Bu araştırmada; kurum bakımda yetişip 3413 Sayılı Kanun kapsamında istihdam edilen yetişkinlerin, istihdam edilme şekilleri ve iş yaşamına uyumları incelenmiştir. Ayrıca 3413 Sayılı Kanunun etkileri ve sonuçları bütün yönleriyle ele alınmıştır. Bu araştırma nitel desende olan olgu bilim (fenomenolojik) yaklaşımına dayanmaktadır. Çalışma grubu, amaçlı örnekleme yöntemlerinden kartopu örnekleme ile belirlenmiştir. Çalışma grubu Siirt İlinde belli bir dönem kurum bakımda kalmış ve 3413 Sayılı Yasa ile işe girip halen Siirt ilinde çalışmaya devam eden 20 yetişkinden oluşmaktadır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından geliştirilen yarı-yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde ise, bilgisayar destekli nitel veri analizi programından (NVivo) yararlanılmış ve içerik analizi yöntemi kullanılarak veriler analiz edilmiştir.Korunma gereksinimi olan çocukların çoğunluğu ebeveyn kaybı sonrasında kurum bakımı altına alındıkları, çocukların eğitimleri kurum bakımda ayrıldıklarında düşük seviyede olduğu, çocukların kurum bakımında ayrılıp işe yerleşene kadar geçen süre zarfında sorunlar yaşadığı, çocukların istihdam edilirken almış oldukları eğitimler göz ardı edildiği, çocuklara yönelik kurum bakımı altında iken yönlendirici ve mesleki rehberlik faaliyetlerinin olmadığı, çocukların iş yaşamından önce ve iş yaşamında herhangi bir uyum eğitimi alamadığı gibi önemli sonuçlara ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: 3413 sayılı yasa, işe uyum, korunma gereksinimi olan çocuk, kurum bakımı, sosyal hizmet, sosyal hizmet uzmanı

Adaptation in Working Life for Adults with Institutional Care ExperienceInstitutional care services are one of the most common services which provide care for children in needs of protection. After institutional care services, these negative influences required to be minimized to help adults for maintaining a healthy social, marriage and working life. Therefore, in recent years, studies related care services in families are increased and making a strong families structure gain importance for a child care in a family atmosphere.In this study, adults who are grown up by institutional care services and employed in the scope of the law no. 3413, investigated in terms of their employment way and adaptation of working life.This study is based on a qualitative method which is consisted of a phenomenological approach. Study group has been determined by snowball sampling method. The study sample is consisted of 20 adults who has been employed in the scope of the law no. 3413 and currently working in city of Siirt. Data collection has been gained by semi structured interview forms which is developed by the researcher. Moreover, Nvivo has been used for categorization and classification of the data for the analysis.Through this study, we access to the following important results; the majority of children in need of protection are taken into institutional care after parental loss, children's education is at a low level when they leave institutional care, children experienced problems during the period of separation from institutional care until employment and settlement, the training that the children got was ignored when they were employed, there are no guidance and vocational guidance activities for children when they under institutional care and children did not receive any training on adaptation before and during working life.Key words: adaptation in working life, in needs of protection, institutional care, social work, social worker, the law no. 3413