Uluslararası göç ağları ve dayanışma Türkiye ve Suriye Çerkesleri buluşması: İstanbul ve Balıkesir Orhanlı ve Atköy yerleşim birimleri örneği

Abstract

19. Yüzyılın ikinci yarısından sonra Kafkasya'nın Çarlık Rusya'sınca işgali sonrası sürgün edilen Çerkes muhacirlerin bir kısmı Osmanlı İmparatorluğu tarafından Ortadoğu coğrafyasına iskân edilmiştir. I. Dünya Savaşı sonrası Ortadoğu'da kurulan ulus devletlerin sınırları içerisinde kalan Çerkes azınlığın uyum problemleri 2011 yılında başlayan Suriye İç Savaşı ile bir kez daha gün yüzüne çıkmıştır. Bu çalışmada; Suriye Coğrafyasına yapılan Çerkes göçleri, göçler sırasında karşılaşılan sorunlar, iskân sonrası yaşanan uyum problemleri, 2011 ''Suriye Krizi'' sonrasında Çerkeslerin Suriye'yi terk ediş nedenleri ve Suriye Çerkeslerinin Türkiye'deki yeni hayatları analiz edilmiştir.Araştırmada, Kafkasya, Osmanlı-Rus Savaşları, Kafkas-Rus Savaşları, Büyük Çerkes Sürgünü, Çerkeslerin Osmanlı eyaletlerine iskânları, I. Dünya Savaşı sonrası kurulan Suriye Devleti sınırları içerisinde kalan Çerkeslerin geçirdiği sosyoekonomik ve siyasi süreçler tartışıldı. 2011 Suriye Krizi sonrası bölgede yaşayan Çerkesleri ilgilendiren gelişmeler Rusya ve Türkiye bağlamında araştırıldı. Araştırmanın teorik çerçevesinin oluşturulması sonrası, İstanbul ve Balıkesir illerinde ikamet eden Suriye Çerkesleri ve Türkiye'de faaliyet gösteren Kafkas-Çerkes sivil toplum örgütleri yetkilileri ve gönüllüleri ile derinlemesine mülakatlar yapıldı. Suriye Çerkesleri ile yapılan mülakatlardan ve anket çalışmasından elde edilen veriler, istatistikî değerlendirmeye tabi tutulup, göçmenlerin öyküleri eşliğinde analiz edildi.Anahtar kelimeler: Çerkes, İskân, Göç, Suriye Krizi

After the second half of the XIX. century, part of the Circassian refugees, expelled after the occupation of the Caucasus by tsarist Russia, was placed by the Ottoman Empire in the territories of the Middle East. The problems of the integration of the Circassian minority within the borders of the national states created in the Middle East after the First World War newly emerged in the Syrian Civil War, which began in 2011. In this study were analyzed: Circassian migration to the Syrian region, the issues that arose during migration, the problems of adaptation after settlement, the reasons for the Syrians' rejection of the Circassians after the Syrian crisis of 2011 and the new life of the Syrian Circassians in Turkey.In the research were discussed socio-economic and political processes in the Caucasus, the Ottoman-Russian wars, the Caucasian-Russian war, the Great Circassian exile, the Circassian settlements in the Ottoman provinces and within the borders of the Syrian state after the Second World War. The events concerning the Circassians living in the region after the Syrian crisis of 2011 were studied in the context of Russia and Turkey. After the creation of the theoretical base of the study, in-depth interviews were conducted with Syrian Circassians living in the provinces of Istanbul and Balikesir, as well as with officials and volunteers of non-governmental organizations of the Caucasus and Circassia operating in Turkey. The data obtained from the interviews with the Syrian Circassians and the questionnaire were subjected to statistical evaluation and analyzed in the context of the stories of migrants.Key words: Circassian, Settlement, Migration, Syrian Crisis