Kronik bel ağrısının sağaltımında ultrason ile plasebo ultrason uygulamasının karşılaştırılması

Abstract

119 ÖZET Kronik bel ağrısı, 6 aydan daha uzun süren, mekanik bozuklukların eşlik ettiği bir sendromdur (1, 9, 12, 77). Günümüzde tam için, 6 aydan daha uzun süren bel ağrısı öyküsü, klinik incele melerde bel ağrısı nedeni olarak mekanik bozuklukların saptanması, kas yetersizlik leri, kas kısalıkları, laboratuar incelemelerinde başka patoloji saptanmaması ile tam konur. Oluşan sürekli bel ağrısı üretken dönemdeki bireyleri olumsuz yönde etkile mekte, tıbbi sorunların yanında önemli ölçüde iş gücü kayıplarına yol açarak önemli bir sağlık harcama kalemi oluşturmaktadır (1, 6, 10, 78). Mekanik yetmezliklerin eşlik ettiği kronik bel ağrısında birçok fîziatrik yakla şım uygulanmakla beraber belirgin bir yöntem yoktur. Kronik bel ağrılarında ağrı nın giderilmesinden öte, modüle edilmesi ve azaltılması daha gerçekçi yaklaşım olup, fîziatrik yaklaşımlar bu modülasyonu sağlarlar. Bu modülasyon sonucu ilaç alı mı azalır, ağrı azalması ve mobiüte artması oluşur, hastalar daha uzun dönemde et-120 kileri elde edilebilecek diğer tedavi programlarına alınabilirler (1, 17, 89, 100). Yaptığımız kaynak taramasında, ultrasonun çeşitli hastalıklarda kullanıldığı çalışmalarda etkilerinin üstünlüğü vurgulanmakla beraber, özellikle kronik bel ağrı sında plasebo kontrollü bir çalışmaya rastlamadık. Bu noktadan hareket ederek, kro nik bel ağrısında ultrason veya plasebo ultrason ile semptomlarda bir değişiklik olup olmadığım ve bu yöntemlerin birbirine üstünlüğü olup olmadığım belirlemeyi amaç ladık. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı polikliniğinde ayaktan izlenen kronik bel ağrısı tanısı koyduğumuz 70 hastayı rastgele iki gruba ayırdık. Tedavilerini, izlenceye uygun olarak gelip kontrollerini ya- pabüdiğimiz 1. gruptaki 32 hastaya ultrason, 2. gruptaki 27 hastaya plasebo ultrason uyguladık. 11 hastanın çeşitli nedenlerle izlenceye uymadığı çalışmamızda toplam 59 hasta değerlendirdik. Çalışmada ağrı, lomber fleksibilite, sola lateral fleksibilite, sağa lateral fleksibi- lite, ekstansibilite, lomber paravertebral kas spazmı, lomber paravertebral kas du yarlılığı irdelendi. 3 haftalık tedavi seansı sonunda ve 1. ay kontrollerinde ultrason uygulanan hastalarda tüm parametrelerde istatistiksel olarak ileri derecede anlamlı gelişme (P< 0.001) saptanmasına karşın, plasebo ultrason uyguladığımız grupta hiç bir para metrede istatistiksel olarak bir gelişme gözlemedik (P> 0.05). Sonuç olarak, kronik bel ağrısında ağrı giderilmesi, mobilite artışı, spazm ve duyarlılık azalmasının ultrason tedavisiyle elde edildiğini, plasebo ultrasona göre da ha üstün olduğunu, daha ileri aşama fiziatrik yaklaşımlara temel sağlayacağım vurgu- layabiliriz.