Kronik B ve C hepatitli hastalarda interferon tedavisine cevap ile HLA fenotipi ve lenfosit alt grupları arasındaki ilişki

Abstract

ÖZET Kronik viral hepatitler tüm dünyada olduğu gibi ülkemiz için de önemli bir sağlık problemidir. Geçmişte hastaların büyük bir kısmında hastalık siroza ilerledikten yani tedavi edilebileceği aşamayı geçtikten sonra tanı kolulabiliyordu. Son yıllarda toplumun bilinçlenmesi ve teknolojik gelişmeler sayesinde erken dönemde tanısı konan hasta sayısı artmıştır. Bugüne kadar bu hastalıkların tedavisinde birçok tedavi yöntemi denenmiştir. Ancak arzu edilen etkinlikte bir tedavi yöntemi bulunamamıştır. înterferonun hastaların belli bir kısmında viral klirensi sağladığı bilinmektedir. Bazı faktörler bildirilmişse de interferon tedavisine neden hastaların bir kısmının cevap verip diğerlerinin cevap vermediği konusu açıklığa kavuşmamıştır. Biz bu hastalıkların klinik seyrinde immun sistemin önemi ve İFN'nun immunomodulatuar etkileri göz önüne alınarak HLA fenotipi ve lenfosit alt gruplarının tedaviye cevap ile ilişkisinin olup olmadığını araştırmak için bu çalışmayı planladık. Çalışma prosfektif, randomize olmayan, açık ve ardısıra KBH (44 hasta) ve KCH (43 hasta) nedeniyle IFN tedavisi verilen hastalar üzerinde yapıldı. Tüm hastaların HLA fenotipi mikrolenfositotoksisite yöntemi ile belirlendi. Yetmiş hastada ise tedavi öncesi ve tedavinin 6. Ayında CD3, CD4, CD8, CD 19, CD86 ve HLA DR antijenlerini taşıyan lenfosit alt gruplarının oranı flov sitometri ile tayin edildi. Tüm hasta grupları ve KBH alt grubunda HLA fenotipi ile tedaviye cevap arasında bir ilişki bulunmazken KCH alt grubunda tedaviye cevap vermeyen hastalarda HLA B35 yüksek sıklıkta bulundu. Tüm hastaların tedavi öncesi lenfosit alt grupları tedaviye cevap veren ve vermeyen hastalar arasında farklı bulunmadı. KCH alt grubunda da benzer sonuçlar saptandı. Ancak KBH alt grubunda cevap verenlerde tedavi öncesi CD4+ lenfositlerin oranı yüksek bulundu. Tüm hasta grubunda ve KBH'li hastalarda CD56+ lenfositlerin oranı tedaviye cevap verenlerde tedavi sonrası değerlere göre anlamlı olarak azalırken KCH'li hastalarda HLA DR+ lenfositlerin oranında tedavi öncesi değerine göre anlamlı artış olduğu saptandı. Çalışmamızda bazı HLA molekülleri ve lenfosit alt gruplarıyla tedaviye cevap arasında ilişki olduğu görülmektedir. Gerek HLA fenotipi gerekse periferik kan lenfosit alt gruplarının tedaviye cevapla ilişkisi konusunda KBH ve KCH'li hastalar arasında farklı sonuçlar ortaya çıkmıştır. Kesin bir kanıya varmak için büyük hasta gruplarıyla yapılacak daha çok çalışmaya ihtiyaç olduğu düşüncesindeyiz. 41