Bingöl İli Merkez İlçesi Ormanardı Köyü merasının verim ve botanik kompozisyonunun saptanması

Abstract

Bu çalışma ile Bingöl ili, Merkez ilçesi, Ormanardı Köyü'nde bulunan doğal bir meranın dört değişik yöneyinin botanik kompozisyon ve verim bakımından karşılaştırılması amacı ile yürütülmüştür.Çalışmada; bitki ile kaplı alan, bitki ile kaplı alanda botanik kompozisyon, frekans, mera yöneylerinde baskın türler, kuru ot verimi, ağırlığa göre botanik kompozisyon, otlatma kapasitesi, ham protein oranı, ham protein verimi, ham kül oranı, asit deterjan lif (ADF), nötr deterjan lif (NDF), sindirilebilir kuru madde (SKM), kuru madde tüketimi (KMT), ve nispi yem değeri (NYD) özellikleri incelenmiştir.Çalışmada; meranın %85,8'inin bitki ile kaplı olduğu, kaplama alanına göre botanik kompozisyonun %50,4'ünün buğdaygiller, %2,3'ünü baklagiller ve %47,2'sini diğer familya bitkilerinin oluşturduğu, baklagiller oranının %0,7-3,1 arasında olduğu, buğdaygillerin en fazla kuzey (%65,5) ile istatistiki olarak aynı grupta yer alan güney yöneyinde ve diğergiller bitkilerinin en fazla batı (%55,6) ile istatistiki olarak aynı grupta yer alan doğu ve güney yöneylerinde olduğu tespit edilmiştir. Merada en yaygın türlerin; Gundelia tournefortii L. var. armata (%47,92), Aegilops umbellulata (%43,94), Taeniatherum caput-medusae (%36,04) ve Poa bulbosa var. vivipara (%29,54) olduğu ortaya çıkmıştır. Meranın kuru ot verimi, mera yöneylerine göre 23,2-129,3 kg/da arasında değiştiği ve mera yöneylerinin kuru ot verimi açısından istatistiksel olarak %1 önemli olduğu saptanmıştır. Meranın otlatma kapasitesi 18,4 HB olarak hesaplanmıştır. Ağırlığa göre botanik kompozisyonun %67,5'ini buğdaygiller, %32,5'ini diğergiller bitkilerinin oluşturduğu ve baklagil oranı tespit edilemediği, ağırlığa göre botanik kompozisyon oranı içerisinde güney yöneyde buğdaygillerin, doğu ve kuzey yöneylerinde ise diğer familya bitkilerinin oranlarının yüksek olduğu saptanmıştır. Mera kuru otunun en yüksek ham protein oranının (%12,9) güney ve istatistiki olarak aynı grupta yer alan batı ve doğu yöneylerinde olduğu belirlenmiştir. Ham protein verimi, mera yöneylerine bağlı olarak 2,3 kg/da ile 16,7 kg/da arasında değişmiş ve mera yöneylerinin bu açıdan istatistiksel olarak %1 önemli olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırma sonucunda, Ham kül, ADF, NDF, SKM, KMT ve NYD sırasıyla %6,8-8,3, %34,8-37,4, %52,5-62,7, %59,7-61,7, %1,92-2,08 ve 91,8-109,4 arasında değişmiştir. İncelenen merada 21 familyaya ait 49 cins ve bu cinslere ait 58 farklı takson türü saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Yöney, kuru ot verimi, botanik kompozisyon, ham protein oranı.

This research was conducted to compare different aspects of rangeland vegetation in Ormanardi Village, Bingol, for hay yield and quality as well as botanical compositions.In this study; cover percentage of the range vegetation, botanical composition, frequency, predominant species in aspects of rangeland, hay yield, botanical composition by weight, grazing capacity, crude protein ratio, crude protein yield, crude ash ratio, acid detergent fiber (ADF), neutral detergent fiber (NDF), dry matter digestibility (DMD), dry matter intake (DMI), and relative food value (RFV) characteristics were investigated.Results of the research showed that mean plant basal cover percentage of the range vegetation was 85.8%. Percentages of grasses, legumes and other family plants in the plant cover were 50.4%, 2.3% and 47.2%, respectively. The percentage of legumes ranged from 0.7% to 3.1%, the highest percentage of grasses was in the North and statistically located in the same group in the South aspect, and the highest percentage of other family plants was dominant in the West aspect and statistically located in the same group in the East and South aspects. The most common plants encountered in the range vegetation were Gundelia tournefortii L. var. armata (47.92%), Aegilops umbellulata (43.94%), Taeniatherum caput-medusae (36.04%) and Poa bulbosa var. vivipara (29.54%). The hay yield was statistically significant at 1% level and changed from 23.2 kg/da to 129.3 kg/da depending on the aspects. Grazing capacity of the range was calculated as 18.4 HB. Percent contributions of grasses and other family plants in the hay yield were 67.5% and 32.5%, respectively. Hay yield in the South aspect was mainly composed of grasses while other family plants were main contributory group in the hay yields of the East aspects. The highest crude protein ratio of hay (12.9%) was detected in the South aspect and statistically located in the same group in the West and Easth aspects. Crude protein yields varied from 2.3 kg/da to 16.7 kg/da depending on the aspects, and the aspects were statistically significant at %1 level different in this respect. In the results of research, crude ash, ADF, NDF, DMD, DMI and RFV contents ranged from 6.8 to 8.3%, from 34.8 to 37.4%, from 52.5 to 62.7%, from 59.7 to 61.7%, from 1.12 to 2.28% and from 91.8 to 109.4, respectively. A total of 58 plant taxa from 49 genuses belonging to 21 families were determined in the vegetation.Keywords: Range aspect, hay yield, botanical composition, crude protein ratio.