Ulusal ölçekli felaketlerin basında yansıma biçimleri: Güney Kore gemi kazası ve Türkiye Soma maden kazası örnekleri

Abstract

Bu çalışmada, toplumları derinden etkileyen, birçok can kaybı ve yaralanma ile sonuçlanan kazaların yazılı basında haberleştirme biçimleri incelenmiştir. Kuramsal bir çerçeve oluşturmak amacıyla kriz iletişimi ve felaket haberciliği literatürü ayrıntılı olarak incelenmiştir. Bu inceleme ile toplumun, kaza mağduru ve yakınlarının ve yetkili kamu görevlilerinin olaya karşı tutum ve tepkilerinin basına yansıma biçimleri değerlendirilmiştir. Bu tür haberlerin medyada sunuluşuna ilişkin çeşitli meslek kuruluşları tarafından geliştirilen ilkeler ayrıca ele alınmıştır. Yakın tarihlerde gerçekleşmiş olan Güney Kore gemi kazası ve Türkiye Soma maden kazası felaketleri örnek olaylar olarak seçilmiştir. Güney Kore ve Türkiye yazılı basınından seçilen iki ana damar gazetenin (Chosun Ilbo ve Hürriyet) internet gazetelerinde yer alan kaza haberleri karşılaştırmalı olarak içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. İki ülkenin yazılı basınında yer alan haberler haber sayısı, haber uzunluğu, haber içerikleri, kaynak kişiler, sansasyonel kelime kullanma, görsel malzeme kullanma gibi unsurlar karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Analiz sonucunda, Hürriyet gazetesinin haber içeriğinde Chosun Ilbo'ya göre daha çok sansasyonel kelimeye yer verdiği ve daha çok görsel malzeme kullandığı saptanmıştır. Bu bulgular bağlamında, iki ülkenin yazılı basınının ulusal ölçekli felaketleri yansıtma biçimlerindeki farklılıklar ve benzerlikleri değerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Kriz İletişimi, Kriz Haberciliği, Felaket Haberciliği, Soma Maden Kazası, Güney Kore Gemi Kazası.

This study examines how the press reports the accidents which effects society deeply and caused a lot of deaths and injuries. In order to establish a theoretical frame, literature on crisis communication and disaster reporting is examined in detail. Based on this literature review, how the attitudes and reactions of the society, accident victims and their relatives, and public authorities are reflected in media news is examined. Additionally, disaster reporting principles developed by professional media organizations are evaluated. South Korean ferry accident and Soma-Turkey mine accident are chosen as sample cases. Content analysis is applied to the internet editions of two mainstream newspapers from South Korean and Turkish press (Chosun Ilbo and Hurriyet). Number of news, length of news, contents of news, news sources, usage of sensational word, usage of visual materials are comparatively analyzed for the newspapers from two different countries. This analysis revealed that Hurriyet used more sensational words and visual materials in the news content as compared to Chosun Ilbo. Based on these findings, differences and similarities of nation-wide disaster reporting practices of two countries are evaluated.Keywords: Crisis Communication, Crisis Reporting, Disaster Reporting, Soma Mine Accident, South Korea Ferry Accident.