2000 sonrası Türk sinemasında kadınlar arası arkadaşlığın temsili

Abstract

Yakın dönem Türk sinemasında kadınları ana karakter olarak anlatının merkezine koyan ve kadınlar arası dostluğu ele alan filmlerin sayısında bir artış gözlemlenmektedir. Bu çalışmanın amacı yönetmenleri kadın olan, ana karakterlerinin de kadınlar olduğu ve eleştirel söylemde kadın filmi olarak konumlandırılan filmlerde kadınlar arası arkadaşlık ve dostluk ilişkilerinin nasıl sunulduğunu ve anlatının toplumsal cinsiyet açısından nasıl bir söylemle inşa edildiğini üç örnek film üzerinden ortaya koymaktır. Sinemada kadının temsil biçimi ve kadın-erkek ilişkileri konusunda yapılmış çok sayıda çalışma olmasına rağmen, kadının kadınla olan arkadaşlık ve dostluk ilişkilerinin nasıl sunulduğuna dair görece çok az sayıda çalışma bulunmaktadır. Tezin bu yönüyle literatüre önemli bir katkı sağlaması hedeflenmiştir. Bu tez çalışması feminist kuramları dayanak alarak, metinsel analiz metoduyla yapılmıştır. Geçmiş literatür bulguları ve kuramsal veriler temelinde hazırlanan araştırma sorularının cevapları değerlendirildiğinde, 2000 sonrası Türk sinemasında kadınlar tarafından yönetilen ve ana karakterleri kadın olan filmlerde arkadaşlık temsilinin kimi zaman ataerkil kalıplara paralel olarak kurulduğu, incelenen üç filmde anlatının sonunda arkadaşlık olgusunun devam ettiği, ancak filmlerden biri dışında, bu olgunun kadın sorunlarının çözümünde bir araç olarak sunulamadığı görülmüştür.

Recently, the number of films that put women at the center of their narratives and that deal with friendship among women has been increasing in Turkish cinema. The purpose of this study is to explore the representatiton and discursive construction of friendship relations among women in films directed women, where the main characters are women and which are framed as `women films` in the critical discourse. The thesis focuses especially on three examplary films. Although there are numerous studies on the representation of women and male-female relations in cinema, the number of studies examining friendship among women is relatively few. In this respect, this thesis intends to be a significant contribution to the related literature. This thesis is based on feminist theories and it uses textual analysis as a research method. It attempts to find answers to various research questions formulated based on the related literature, findings of past studies and theorerical data. The findings of this thesis suggest that in the-post 2000 Turkish cinema directed by women, where the main characters are women, friendship between women is sometimes represented in parallel to patriarchal frames of thought. It is also observed that although friendship among women continues at the end of the narratives of the three films examined, two of the films fail to present the notion of friendship as a tool in solving women's problems.