Determining of reference evapotranspiration by different equations for Duhok province

Abstract

Kürdistan bölgesinde tarımsal üretim için su yönetimi en önemli kaynaktır. Bitki su gereksinimi ve evapotranspirasyonun (ET) (yani terlemesinden kaynaklanan su tüketimi ve toprak buharlaşmasının) belirlenmesi tarımsal verim üzerinde doğrudan etkilidir. Öncelikle bu araştırma Duhok bölgesinde yer alan Duhok, Zakho, Akre, Amedi, Sumeel, Bardarash, Bamerne, Kanimase ve Mangesh illerinde bitki su tüketiminin belirlenmesi için yürütülmüştür. Bu amaçla söz konusu illerin iklim istasyonlarından uzun yıllık ve 2018 yılı iklim verileri temin edilmiştir. Doğrudan ET değerlerinin belirlenmesindeki güçlükler nedeniyle tahmin yöntemlerinin kullanılması tercih edilmiştir. Bu amaçla Hargreaves, Blaney-Criddle(FAO), Turc, Priestly-Taylor, Makkink, FAO-56 Penman-Monteith ve Kimberly-Penman yöntemleri kullanılmıştır. Genel olarak, Blaney-Criddle daha yüksek Makking yöntemi ise daha düşük sonuçlar verdiği görülmüştür. Kimberly PM, Hargreaves, Turc ve Priestly-Taylor metodları FAO56 PM metodu ile istatistiksel olarak çoğunlukla aynı grupta toplanmıştır. Sözkonusu 5 yöntem sonuçlarının ortalaması model çıktısı; ortalama sıcaklık, maksimum sıcaklık, minimum sıcaklık, oransal nem, rüzgar hızı ve güneşlenmesi süresi parametreleride model çıktısı olarak alınmış ve çoklu regresyon analizleri yapılmıştır. Çok farklı kombinasyonların denendiği analizde ortalama sıcaklık, oransal nem ve güneşlenmesi süreleri kullanılarak elde edilen model (R2: 0,932) istatistiksel olarak en iyi model olarak belirlenmiştir. Uzun yıllık iklim verileri ile üretilen model 2018 yılı verileri ile test edilmiştir. Sonuç olarak yöre iklim koşulları için üretilen bu model, yüksek doğrulukta ve pratik kullanımı ile hem çiftçilere hem araştırmacılara önemli katkı sağlayacaktır. Anahtar kelimeler: Referans Evapotranspirasyon, Bitki su tüketimi, Duhok, Ref-ET, İklim.

Water management for agricultural production is the most important source in Kurdistan region. Crop water requirement and determining of evapotranspiration (ET) namely (the water consumption from the plant transpiration, and evaporation of soil surface), which has a direct impact on the agriculture yield. First of all, this research was conducted to determine reference evapotranspiration in Duhok, Zakho, Akre, Amedi, Sumeel, Bardarash, Bamerne, Kanimase and Mangesh city in Duhok region. For this purpose, long-term and 2018 climate data were obtained from the climate stations of these provinces. Estimation methods have been preferred because of difficulties in directly determining ET values. For this purpose, Hargreaves, Blaney-Criddle (FAO), Turc, Priestly-Taylor, Makkink, FAO-56 Penman-Monteith and Kimberly-Penman methods were used. In general, Blaney-Criddle method gave the highest values, while Priestly-Taylor and Makking methods gave lower values. Kimberly PM, Hargreaves, Turc and Priestly-Taylor methods were in the same group with FAO56 PM method. Average of ET values obtained by these 5 methods were taken as input parameter and, the mean temperature, maximum temperature, minimum temperature, relative humidity, wind speed and sunshine duration were taken as input parameters for Multiple regression analyses. As a result; The model obtained by average temperature, humidity and sunshine times (R2: 0,932) was determined as the best model. The model, which was tested with annual data, was presented by both farmers and researchers as an easy and highly accurate model.Keywords : Reference Evapotranspiration, Plant water consumption, Duhok, Ref-ET, Climate.