Erken çocukluk eğitim programlarından Anne-Çocuk Eğitim Programı`nın altı yaş grubundaki çocukların bilişsel gelişimlerin etkisi

Abstract

ÖZETERKEN ÇOCUKLUK EĞ T M PROGRAMLARINDAN ?ANNE-ÇOCUKEĞ T M PROGRAMI?NIN ALTI YAŞ GRUBUNDAK ÇOCUKLARIN B L ŞSELGEL Ş MLER NE ETK SHülya KARTALUludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsülköğretim Anabilim DalıDoktora TeziDanışman: Doç. Dr. Asude B LG NJüri Üyeleri:Prof. Dr. Z. Fulya TEMELDoç. Dr. H. Asude BAŞALYrd. Doç. Dr. Rüçhan ÖZKILIÇYrd. Doç. Dr. Aynur OKSALBu araştırma ile Erken Çocukluk Eğitimi Programlarından ?Anne-Çocuk EğitimProgramı?nın altı yaş grubundaki çocukların bilişsel gelişimlerine etkisinin belirlenmesiamaçlanmıştır.Araştırma 2003-2004 öğretim yılında Osmangazi Halk Eğitim Merkezi'ne bağlıstiklal ve Elmasbahçeler Kurs Merkezi'ndeki Anne-Çocuk Eğitim Programı'na devameden 40 anne-çocuk ve herhangi bir programa devam etmeyen 40 anne-çocuk ikilisiüzerinde yapılmıştır. Araştırmada deney ve kontrol gruplarının bilişsel gelişim düzeyleri,(ön Test-son Test) Bekman ve arkadaşları (1998:39) tarafından geliştirilen ?OkulöncesiSözel ve Sayısal Beceriler Ölçeği? uygulanarak belirlenmiştir. Ailelerin demografiközellikleri Anne-Çocuk Eğitim Programı Bilgi Formu'ndan ve annelerin programhakkındaki düşünceleri ise annelerin programı değerlendirmeye yönelik doldurduklarıAnne-Çocuk Eğitimi Programı Değerlendirme Formu'ndan edinilen bilgilerlebelirlenmiştir.Araştırma verilerinin analizinde, programın çocukların bilişsel gelişimleriüzerindeki etkilerinin belirlenmesi amacıyla yapılan ölçümlerde, programa katılan vekatılmayan gruplar için ön Test-son Test arasındaki değişim puanları t-Testi ilekarşılaştırılmıştır. Ayrıca annelerin program hakkındaki görüşlerinin frekans veyüzdeleri hesaplanmıştır. Bu amaçla tüm verilerin analizi; Sosyal Bilimler içinstatistiksel Paket (SPSS 8.0 for Windows) Programı ile yapılmıştır. statistikselkarşılaştırmalarda anlamlılık düzeyi .05 olarak alınmıştır.Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, Anne-Çocuk EğitimProgramı'nın programa katılan çocukların bilişsel gelişimi üzerinde etkili olduğugörülmektedir. Programa katılan annelerin ise, çocuklarına uygulanan Zihinsel EğitimProgramı'nı ve programdaki sohbet konularını çok yararlı buldukları ve programınçocuğun okulda başarılı olmasına çok yardımcı olacağını düşündükleri belirlenmiştir.Bu sonuçlar, elverişsiz ortamlarda yaşayıp maddi yetersizliklerden ötürü erkençocukluk eğitimi hizmetlerinden yararlanamayan çocuklara erken çocukluk eğitimiprogramlarının, gelişimin çevre şartlarından en fazla etkilendiği erken yaşlardaulaştırılmasının önemini ortaya koymaktadır. Çünkü bu destek aynı zamanda buçocukların okula daha hazır olarak başlamasına, daha kolay uyum sağlamasına veokulda daha başarılı olmasına da yol açacaktır. Bu nedenle düşük maliyetlesunulabilen ve etkisi kanıtlanmış alternatif erken çocukluk eğitimi programlarına yönelikgeliştirilecek kamusal politikalar ülkemizdeki erken çocukluk eğitiminin geleceğineyönelik hayati önem taşımaktadır.Anahtar Kelimeler : Erken çocukluk eğitimi, Anne-Çocuk Eğitim Programı,bilişsel gelişim.

ABSTRACTTHE EFFECT OF ?MOTHER-CH LD EDUCATION PROGRAM? WH CHIS ONE OF THE EARLY CHILDHOOD EDUCATION PROGRAMS ONCOGNITIVE DEVELOPMENT OF SIX AGE CHILDRENHülya KARTALUludag University Social Science InstitutePrimary Education DepartmentPhD ThesisSupervisor: Assoc. Prof. Asude B LG NJurors:Professor Z. Fulya TEMELAssoc. Prof. H. Asude BAŞALAssist. Prof. Rüçhan ÖZKILIÇAssist. Prof. Aynur OKSALWith this research, it was aimed at to determine the effect of Mother-Child Education Program which is one of the Early Childhood EducationPrograms on cognitive development of six age children.Research was conducted with 40 mother-child couples which attendedMother-Child Education Program in stiklal and Elmasbahçeler Course Centerwhich are depended to Osmangazi Public Education Center and with mother-child couples which didn?t attend any program in 2003-2004 academic years. Inthe present study, cognitive developmental levels of experimental and controlgroups were established by applying ?Preschool Verbal and Mathematical SkillsScale? which is improved by Bekman et al. (1998). Demographic characteristicsof families were collected from Mother-Child Education Program InformationForm and mothers? opinions about program were gained from Mother-ChildEducation Program Evaluation Forms that mothers have filled aboutassessment of program.In the analysis of data, variation scores between pre and post Test ofgroups which participated and didn?t participated program were compared byusing t-Test in the evaluations made for the purpose of establishment ofprogram?s effect on children?s cognitive development. Moreover, frequenciesand percentages of mothers? views about program were computed. For thisreason, analysis of all data was made by Statistical Package Program for SocialScience (8.0 for Windows). Significance level for statistical comparison wasdetermined as .05.According to the findings gained from research, it was showed thatMother-Child Education Program has an effect on cognitive development ofchildren participated to the program. As for mothers attended the program, itwas established that they found Cognitive Development Program and dialogsubjects about family planning and child rearing were very useful and theythought that this program would be very helpful for their children?s success inschool.These findings revealed importance of getting early childhood educationprograms to children that live in disadvantageous environments and couldn?ttake advantage of early childhood education services due to financial shortage.This point was very important to take attention, because environmentalconditions effect children?s development especially in the early years. This kindof support causes children to start to school more ready, to adapt more easilyand be more successful in school. For this reason, social politics which have tobe developed with the intention for alternative early childhood programspresented with low cost have critical importance for future of early childhoodeducation in our country.Key words: Early childhood education, Mother-Child EducationProgram, cognitive development.