Kur`ân`da `Hüsn` kavramı

Abstract

Hüsn? kelimesi sözlükte ?güzel olmak, iyi olmak? anlamına gelir. Hoşa giden, tatmineden, göze hoş gelen, hayranlık uyandıran anlamında da ?hüsn? kelimesi kullanılır. İnsanvücudundaki organların birbirine uyum ve oranına, yaratılışındaki düzgünlüğe, yüzündekigüzelliğe ve insanın diğer özelliklerinden göze hoş gelen şeylere ?güzel? denir.İnsanda var olan güzellik duygusundan dolayı, tarihte bütün toplumlar estetik ileyakından ilgilenmiştir. Bu durum, felsefede, estetik adında bir disiplinin ortaya çıkmasınısağlamıştır. İslâm da estetik karşısında kendi perspektifini oluşturmuştur. Gerek Kur'ân-ıKerim'de gerekse Hz. Peygamberin hayatında güzelliğin önemine dair pek çok örnekgörebiliriz.Kendisine rağbet edilen güzellik anlamına gelen hüsn, Kur'ân-ı Kerim'de hem ahlakîgüzellik hem de insan hislerine hitap eden estetik güzellik için kullanılır. Kur'ân- Kerim'deinsanın yaratılışından, dinî, ahlakî ve sosyal hayatına kadar her türlü hareket, tutum, davranış vedüşünceleri bu kavramla değerlendirilmektedir. Bu kökten türeyen ?hasene? isim olarak geçtiğiyerlerde, insana isabet eden nimet dolayısıyla sevindiği herşeydir. ?Hasene? ve çoğulu?hasenât? bu anlamda nimet, rızık, bolluk, refah, mutluluk, galibiyet gibi anlamlara gelmektedir.Bazen de, sonuç itibariyle belâ ve musibetler de güzellik ile vasıflanmıştır. Yine bu köktentüreyen ?ihsan? kelimesi, başkalarına maddi ve manevî iyilik etmek, iyi davranmak anlamınageldiği gibi, bir şeyi bir fiili en iyi, en mükemmel şekilde yapmak anlamına da gelir. İnsana,önce Allah ve Rasûlüne itaat etmesi, sonra da anne ? babasına, akrabaya, yoksullara, yetimlereve yakınlık sırasına göre diğer insanlara maddi ve manevi olarak iyi davranması, iyiliktebulunması emredilmiştir.İnsanlar yaptıkları fiillere nisbet edildiklerinden Allah Teâlâ, ihsân sahiplerini muhsinolarak nitelendirmiştir. Kur'ân'da tanımlanan ?Güzel davrananlar?ın kapsamına, baştaPeygamberler olmak üzere, imân eden, ihlâslı olan, Allah yolunda malı ve canıyla mücadeleeden, fakire ve ihtiyaç sahibine zekât veren, tasaddukta bulunan, namazını kılan ve her türlüsalih ameli işleyen insanlar girmektedir.

The word ?husn? means being beautiful, being good in dictionary. Also the word?husn? is used for a situation which is satisfying or admiring. The biological harmony ofhuman body, the beauty of its face and the things that looks cute are in the concept of beauty.Because of the sense of beauty, all societies in history interested in the sense ofbeauty, this situation creates the philosophy of esthetics. As a result Islam has its ownperspective of esthetics. Both in Qur?an and in the life of Prophet Muhammed (s.a.v.) we cansee the examples about the importance of beauty.The word ?husn? that means admiring beauty is both used for the ethical andsensible parts of human. All of the behaviors, attitudes, moves, ideas of a person areevoluated with this concept in Qur?an. When the word ?hasene? that comes from the root?husn,? is used as a noun in a sentence it means the thing which makes people happy.?hasene? and the plural form of it ?hasenat? also means goodness, favour, welfare,happiness, conquering. And also sometimes this words are used for the good and happyendings of bad events or situations. The word ?ihsan? also comes from the same root,explains the godness, helping other people, treating in a generous way and also doingsomething in a best way. Qur?an at first advices people, obeying the rules of Allah andrespecting Prophet Muhammed (s.a.v.) and then treating their mothers, fathers and otherpeople in a good way.People are entitled with the works that they did and Allah entitled the good people as?muhsin? in Qur?an. Person who believes in Allah, implements the rules of religion, spendsfor poor and people who need, struggles for Allah?s way is defined as ?muhsin? in Qur?an.